Uyghur rayonida chet'el metbu'atliri xewerlirini anglash cheklenmekte
Muxbirimiz mihriban
2010.06.23
2010.06.23
AFP Photo
Melum bolushiche yéqinda yene, qeshqer teweside, puqralarning chet'el metbu'atliri xewerlirini anglishimu cheklen'gen.
Uyghur aptonom rayoni da'irilirining, chet'ellik muxbirlarning ziyaret cheklimisini kücheytish toghrisidiki belgilimiside, chet'ellik muxbirlardin puqra yaki hökümet emeldarlirini ziyaret qilish üchün tégishlik organlarning ruxsitini élish telep qilinish bilen bille, puqralarning chet'ellik muxbirlarning ziyaritini qobul qilishi, ularni sin'alghu we resim bilen teminlishi cheklen'gen idi.
Bügün dunya Uyghur qurultiyining bayanatchisi dilshat rishit ziyaritimizni qobul qilip, hazir Uyghur aptonom rayonidiki hökümet da'irilirining, puqralarning chet'el axbarat organliri muxbirlirining ziyaritini qobul qilishigha cheklime qoyush bilen bille, puqralarning amérika awazi, erkin asiya radi'osi qatarliq chet'el axbarat wasitilirining xewerlirini anglishinimu cheklewatqanliqini ilgiri sürdi.
Emma radi'omiz igiligen uchurlardin melum bolushiche, nöwette Uyghur aptonom rayon da'iriliri, puqralarning erkin asiya radi'osi qatarliq chet'el axbarat organlirining xewirini anglishini chekligen bolsimu, emma hökümet emeldarlirining chet'el axbarat organlirining Uyghur rayoni heqqide bergen xewerlirini körüp turushini teshebbus qilghan.
Uyghur rayonidiki melum bir yéza kadiri ötken hepte radi'omiz muxbiri gülchéhrening ziyaritini qobul qilghinida, özlirining chet'el metbu'atlirining xewerlirini körüp turidighanliqini, bezi xewerler xitayning dölet ichidiki xewerlerge oxshimighanliqi üchün, chet'el metbu'at xewerlirini özlirining "emeliy xizmetlirini burmilap xewer qildi" dep qaraydighanliqini bildürüp, öz naraziliqini ipadiligen idi.
Uyghur rayonidin ziyaritimizni qobul qilghan bireylen nöwettiki ehwal heqqide toxtilip, hökümet qattiq cheklime qoyghini üchün, puqralarning erkin asiya radi'osining xewerlirini yoshurunche anglaydighanliqini, emma tor ochuq bolghini üchün, proksiy arqiliq yeni wastiliq usullarni qollinip radi'o xewerlirini tor arqiliq köridighanliqini bildürdi.
Söhbet jeryanida bu kishi yene, gerche hökümet hazir puqralarning erkin asiya radi'osi qatarliq chet'el axbarat wasitilirining xewirini anglishini cheklewatqan bolsimu, emma özining chet'el radi'olirini anglighini üchün qolgha élin'ghan ademler heqqide bir gep anglimighanliqini bildürdi.
Biz chet'el metbu'atliri xewerlirini anglighanliqi sewebidin jazalan'ghan puqralarning ehwali heqqidiki xewerni delillesh üchün qeshqer, xoten tewesidiki saqchixanilargha téléfon qilduq. Bir qanche saqchixanigha urghan téléfonimiz jawabsiz qalghan bolsimu, emma xoten guma nahiyilik saqchixanigha urghan téléfonimiz ulandi.
Téléfonimizni alghan nöwetchi xadim deslep Uyghur tilida sözligen bolsimu, kéyin söhbet jeryanida uning milliti xitay ikenliki, ilgiri herbiy xizmet ötigenliki melum boldi.
Bu xadim muxbirning erkin asiya radi'o istansisining muxbiri ikenlikini bilgendin kéyin, bizning hökümetning ruxsitini élip, andin ularni ziyaret qilishimizni telep qildi. U gerche sorighan so'allargha jawab bérishni ret qilghan bolsimu, emma téléfonda 10 minut etrapida söhbetleshti.
Söhbitimiz jeryanida u özining herbiy septin qaytqan esker ikenlikini, Uyghur tilini mushu yerde ögen'genlikini, nöwette, Uyghur rayonida weziyetning muqim ikenlikini, shunga amérika qatarliq gherb döletlirining puqralarning uchur erkinliki dégendek mesililerni kötürüp chiqip, kishilik hoquqni bahane qilip, rayonning ichki ishlirigha arilashmasliqini ümid qilidighanliqini bildürdi.
Uyghur weziyitini közetküchilerning qarishiche, nöwette Uyghur aptonom rayonluq hökümet da'irilirining puqralarni chet'el metbu'atlirining ziyaritini qobul qilmasliq hem chet'el radi'olirining xewirini anglimasliqqa agahlandurushidiki seweb, xitayda yüz bergen "5 - iyul weqesi" we shawgüen weqesige oxshash weqelerning xelq'ara axbarat wastilirida élan qilinip, xitay hökümitining dunyada qiyin ehwalgha chüshüp qélishining aldini élish, shundaqla Uyghur rayonidiki Uyghurlarning chet'el metbu'atliridin Uyghurlargha a'it uchur we xewerlerni anglighandin kéyin, rayonda hökümetke bolghan naraziliq heriketlirini élip bérishidin ensiresh sewebidin boluwatmaqta iken.
Yuqiridiki awaz ulinishidin, bu heqtiki melumatimizning tepsilatini anglaysiler.