Meschitlerde kadir yoqlima deptiri
2008.03.26
Uyghur ili xewer torining bu yil 24 - mart xewer qilishiche, ili wilayitining nilqa nahiyisi diniy pa'aliyet sorunlirida kadir yoqlima tüzümini yolgha qoyghan. Bu tüzüm buyiche, nilqa nahiyisidiki 110 meschitke kadir yoqlima deptiri qoyulghan. Yoqlima depterde, mezkur meschitni tekshürüshke kelgen kadirlarning tekshürüsh netijisini xatirilep qoyushi, imza qoyushi telep qilin'ghan.
" Meqset dinni sotsiyalizmgha maslashturush"
Xewer tori bu tüzümning meqsitini diniy pa'aliyetlerni sotsiyalizmgha maslashturush dep bildürgen. Xelq'ara kechürüm teshkilatining 2005 - yili élan qilghan, mexsus Uyghur élining diniy erkinlik mesilisi heqqidiki doklatida, xitay hökümitining diniy pa'aliyet sorunlirini heddidin tashqiri kontrol astigha élishi, hetta uni xitay kommunist hakimiyitining teshwiqat sorunigha aylanduriwélishi, Uyghurlar arisidiki naraziliqning muhim sewebliridin biri dep körsitilgen idi.
Uyghur teshkilatliri bolsa, xitayning olimpik harpisida muqimliq éhtiyaji bilen, diniy pa'aliyet sorunlirini nuqtiliq qamal qiliwatqanliqini bildürüp kelmekte. Biz, meschitlerdiki kadir yoqlima tüzümi heqqide nilqa nahiyilik birlik sep bölümining mu'awin bashliqidin ehwal igiliduq.
"5 - Féwral" ning tekrarlanmasliqi üchün
Bölüm bashliqi mezkur tüzümning, xewer torining bildürginidek yéngi bir tüzüm emeslikini, uni uzundin béri yolgha qoyup kéliwatqanliqini, uning olimpik mezgilidiki muqimliq éhtiyaji bilen alaqisi yoqluqini bildürdi. Emma u, bu tüzümning 5 - féwral ghulja weqesi bilen alaqisi barliqini étirap qildi.
Mezkur bölüm bashliqi söhbitimiz jeryanida, nilqa weziyitining ténch we muqimliqini alahide eskertip ötti. Emma yéqinda radi'omizgha ehwal melum qilghan bir Uyghur, bultur 9 - ayda, nilqidiki toqayliq dep atilidighan tebi'iy sayahet baghchisida ili wilayitining her qaysi jayliridin kélip diniy söhbet ötküzüwatqan 26 neper yash diniy zatning xitay saqchilirining awarichiliqigha uchrighanliqini, ularning arisidiki alimjan abdurusul isimlik bir yashning muqimliqqa tehdit sélish eyiblimisi bilen 45 kün qamaqta yatqanliqini bildürgen idi.
Yuqiriqi bölüm bashliqining melumatidin qarighanda, meschitlerdiki kadir yoqlima tüzümi yene bir qétimliq 5 - féwral weqesining aldini élish üchündur. Xelq'ara jama'et, 5 - féwral herikitini Uyghurlarning milliy we diniy erkinlikini telep qilish herikiti dep tonughan idi. (Shöhret hoshur)
Munasiwetlik maqalilar
- Tibetler ' qarliq taghda shir' belgilik dölet bayriqini pütün dunyada lepildetti (1)
- Xitay tibetlerning herikitige térrorizm jinayiti artishqa qedem basmaqta
- Wetendin xet: "rabiye qadir bizning wekilimiz hem yolbashchimiz "
- Torontoda tibetliklerni qollash namayishi ötküzüldi
- Wang lishong: namayish qiliwatqanlardin sükütte turuwatqanlarning ghezipi küchlük
- Wang léchü'en meqsitige yetti, Uyghurgha tehdit dawam etmekte
- Xitay, tibettiki naraziliq herikitini basturushqa téximu zor kölemde herbiy küchlirini ishqa salmaqta
- Xitay hökümiti tibette élip bériliwatqan namayishta dalay lamaning eyiblik ikenlikini bildürdi
- Bir türküm xitay démokiratchilirining tibettiki toqunushlargha qarita inkasi
- Lxasada tibetlerning namayishi basturulghandin kéyinki yéngi mulahiziler
- 14 - Mart lxasa toqunushi we Uyghurlarning inkasliri
- Xitay hökümiti Uyghur yurtlirida yüz künlük 'sériqqa zerbe bérish herikiti' ni bashlidi