Wakaletsiz milletler teshkilatining 20 yilliq murasimi ötküzülmekchi
2011.02.10

Bu teshkilat bir qanchilighan xelq'ara qanunchilarning, shuningdek tibet we sherqiy türkistan hemde öz waqtida sowét impériyisi astida musteqilliqigha érishmigen sherqiy témur we éstoniyige oxshash, birleshken döletler teshkilatida salahiyiti bolmighan yeni birleshken döletler teshkilatigha eza bolmighan milletlerning bir arigha kélishi bilen qurulghan bir teshkilat. Uyghurlar bu teshkilatning muhim qurghuchiliridin bolup, birleshken döletler teshkilati wekili bolmighan, mustemlike astidiki milletlerdin biri.
Wakaletsiz milletler teshkilati qurulghan 20 yildin buyan Uyghur mesilisining xelq'arada tonulushi, Uyghur mesilisining yawropada we dunyaning bashqa xelq'ara sorunlirida kün tertipke kirgüzülüshi üchün köp xizmetlerni ishligen bolup, dunya Uyghur qurultiyining bash katipi dolqun eysa ependi, wakaletsiz milletler teshkilati heqqide, bolupmu Uyghurlarning bu teshkilatta tutqan orni heqqide chüshendürüsh bérip, ataqliq Uyghur siyasiyon erkin aliptékin ependining mezkur teshkilatta bash katip, mu'awin re'is we re'isi wezipilirini ötep, Uyghur dawasi üchün alahide paydiliq xizmetlerni ishligenlikini bildürdi.
Wakaletsiz milletler teshkilatining ijra'iye hey'etliride Uyghur siyasiy pa'aliyetchilerdin eniwerjan, esqerjan we dolqun eysa ependiler xizmet qilip kelgen bolup, dolqun eysa ependi 2006-yilidin buyan hazirgha qeder unpo ijra'iye komitétining ezaliq wezipisini ötimekte. Bolupmu dunya Uyghur qurultiyi qurulghandin kéyin, wakaletsiz milletler teshkilati bilen qoyuq munasiwet ornatqan, 2009-yili yawropa parlaméntida Uyghurlar heqqide mexsus qarar maqullan'ghan.
Dunya Uyghur qurultiyining bash katipi dolqun eysa ependi sözide yene, 2007-yilidin bashlap, dunya Uyghur qurultiyining Uyghur rehberlirini démokratiye we kishilik hoquq programmiliri boyiche terbiyilesh kurslirini netijilik élip bérishida wakaletsiz milletler teshkilatining muhim rol oynighanliqini tekitlep ötti.
Istoniye, latwiye, sherqiy témur, kosowagha oxshaydighan döletlerning, nöwette musteqilliqqa ériship, birleshken döletler teshkilatining ezasi bolup, wakaletsiz milletler teshkilatining ezaliqidin ayrilip chiqip ketkenlikini bildürgen dolqun eysa ependi yene, téxi mustemlike astida yashaydighan milletlerdin Uyghur, tibet we teywenliklerning mezkur teshkilatta dawamliq öz pa'aliyetlirini izchil jari qildurup kéliwatqanliqini bildürdi.
Dolqun eysa ependi, wakaletsiz milletler teshkilati bilen dunya Uyghur qurultiyining hazirqi hemkarliqining, 20 yil ilgirikige oxshash we uningdin téximu zich hemde yuqiri derijide dawam qilidighanliqini otturigha qoydi.
Wakaletsiz milletler teshkilatining 20 yilliq murasimigha dolqun eysa ependi bilen dunya Uyghur qurultiyining yawropada turushluq alahide wekili memet toxti ependi birge qatnishidiken, murasimgha yene, bir qisim döletlerning yuqiri derijilik dölet rehberlirimu qatnishidiken. Kishini xushal qilidighan yéri, wakaletsiz milletler teshkilatining 20 yilliq murasimida, Uyghurlargha a'it resimler körgezme qilinidiken.