'Xitay mesilini hel qilmaqchi bolsa, wang léchu'enni sotlishi kérek'

'Amérika awazi' ning bayan qilishiche, bügün 9‏ - ayning 4 - küni ürümchi waqti kech sa'et 2 din bashlap ürümchide yene minglighan köchmen xitay öz hökümitidin bixeterlik telep qilip kochilargha chiqip namayish qildi.
Muxbirimiz weli
2009.09.04
Urumqide-xitay-namayishi-ewijke-chiqti-305.jpg Sürette, 4 - séntebir küni, xitay qoralliq saqchiliri kochilarni tosaqlar bilen tosup, namayishchilargha taqabil turush üchün heriket qiliwatqan körünüsh.
AFP Photo

Xitayning qoralliq qisimliri kuchilarda tertip saqlidi. Neq meydanni ziyaret qiliwatqan xongkong muxbirlirini urup tutup ketti.

Köchmen xitaylar namayishta 'yoqalsun wang léchu'en ' dep shu'ar towlidi

B b s ning xewer qilishiche, köchmen xitaylar namayishta 'yoqalsun wang léchu'en ' dep shu'ar towlidi. Bezi xitaylar yene'a, b b s tor bétige 'shinjangda ezeldin Uyghurlarning döliti bolmighan', 'aptonom rayonni emeldi qaldurup ölke qurush kérek' dep teshebbus yazdi.

Méng jenju yingne sanjip hujum qilghuchilarni 'milliy bölgünchiler 'dep jakarlidi

Merkizi agéntliqining bayan qilishiche, ürümchide bir nechche kündin buyan namayish toxtimighandin kéyin, xitay jama'et xewpsizlik ministiri méng jenju bügün ürümchige kélip, 'muqimliq hemmini bésip chüshidighan wezipe' dep jakarlap, 'muqimliqni saqlash'qa özi biwaste qomandanliq qilishqa bashlidi. Yingne sanjip hujum qilghuchilarni 'milliy bölgünchiler 'dep jakarlidi.

Xitay ürümchide yingne hujumigha uchrighan ademlerdin 5 kishi öldi, 14 adem yarilandi, dep jakarlidi

Fransiye agéntliqining bayan qilishiche, xitay bügün ürümchide yingne hujumigha uchrighan ademlerdin 5 kishi öldi, 14 adem yarilandi, dep jakarlidi. 'Boshün tor géziti'ning xewer qilishiche, bügün'ge qeder ürümchide yingne sanjip parakendichilik salghan' dégen nam bilen tutulghan jinayet ` gumandarlirining sani 21 ge yetti.
Sherqi-Turkistan-Urumqi-Xeritisi-305.jpg
Uyghur diyarining xeritisi.
RFA

Dilshat rishit: xitay hökümiti eger mesilini hel qilmaqchi bolsa, aldi bilen wang léchu'enni sotlash kérek

Dunya Uyghur quraltéyining bayanatchisi dilshat rishitning qarishiche, hazir üzümchi weziyiti nahayiti keskin, xitaylarning hazir kochilargha chiqip namayish qiliwatqanliqi, xitay hökümitining Uyghur yurtlirigha xitaydin köchmen yötkesh arqiliq muqimliqni saqlash siyasitining tamamen emelge ashmighanliqini bildüridu. Bügün xitay jama'et xewpsizlik ministiri méng jenju ürümchige kélip qilghan sözidin qarighanda, u yenila ürümchige mesilini hel qilghili kelmigen, belki peqet özining qoralliq küchliridin paydilinip bu rayonda özining muqimliqini saqlash üchün kelgen. U yenila emeliy herikiti arqiliq Uyghurlarning namayishi bilen xitaylarning namayishigha ikki xil ölchem qolliniwatidu.

Dilshat rishitning qarishiche, xitay hökümiti eger mesilini hel qilmaqchi bolsa, aldi bilen wang léchu'enni sotlash kérek we rabiye xanim bilen siyasiy söhbet ötküzüshi kérek.

Yingne hujumi dégen mesilini xelq'ara teshkilatlar tekshürüp éniqlishi kérek

Dilshat rishitning qarishiche, gerche ürümchide yingne hujumigha uchrighanliqini inkas qilghanlar Uyghurlar bolsimu, mesilen 19‏ - mektepte Uyghur baliliri yingne hujumigha uchrighan bolsimu, emma xitaylar 'Uyghurla bizge yingne sanjidi' dep namayish qiliwatidu. Xitay uchur wastiliri bu weqeni eynen inkas qilmaywatidu, bu mesilini chuqum xelq'ara teshkilatlar tekshürüp éniqlishi kérek.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.