Amérika 2012 - yilliq adem etkeschilik doklati élan qilip, xitayni közitilidighan döletler tizimlikige kirgüzdi

Amérika dölet ishlar ministirliqi charshenbe küni élan qilghan2012 - yilliq adem bédikchiliki doklatida xitay er, ayallar we balilarni nishan qilghan qilghan mejburiy emgek we jinsiy bédikchiliki qilmishining menbesi, ötkünchi we axirqi békiti, dep körsitilip, uning bu yil yene 2 - derijilik közitilidighan döletler tizimlikige kirgüzülgenlikini élan qildi. Bu xitayning amérika hökümiti teripidin uda 8 yil mezkur tizimlikke kirgüzülüshidur.

Doklatta, 2011 - yili bérma, wyétnam, la'os, mongghuliye, rusiye, shimali koriye qatarliq qoshna döletler we bir qisim afriqa, yawropa elliridin nurghun ayallar we balilarning xitaygha élip bérilip, jinsiy tijaret we mejburiy emgekke sélin'ghanliqi, lékin xitay er, ayal we balilirining dunyaning her qaysi jaylirigha élip bérilip, mejburiy emgek we pahishilikke sélin'ghanliqi heqqide nurghun melumatlar bolsimu, biraq bu jehettiki mutleq köp qisim etkeschilik qilmishlirining xitay chégrisi ichide yüz bériwatqanliqi bildürülgen.

Doklatta eskertilishiche, xitaydiki izchil hel bolmay kéliwatqan mesililerning biri, kishilerni mejburiy emgekke sélish mesilisidur. Doklatta kishilerni mejburiy emgekke sélish qilmishining xumdan, zawut we kömür kanlirini öz ichige alghan bir qisim orunlarda yüz bériwatqanliqi eskertilip, ularning bir qismining qanunsiz meshghulat élip baridighan orunlar ikenliki, yene bir qisim orunlar emgek baziridiki boshluqni suyi'istémal qilip, bu xil qilmish bilen shughullinidighanliqini ilgiri sürgen.

Doklatta bildürüshiche, 2011 - yili pütkül xitayda chonglar we balilar mejburiy emgekke seperwer qilin'ghan bolup, shu yili Uyghur aptonom rayonida balilar “Öginish - emgek programmisi” gha qatnishish namida mejburiy étiz - ériq we ishlepchiqirish ishlirigha sélin'ghan. Doklatta, shinjang da'irilirining balilarni “Öginish - emgek programmisi” ning bir qismi süpitide paxta üzüsh we bashqa teshkillik emgekke salghanliqigha da'ir xewerlerning élan qilin'ghanliqi körsitilgen.

Amérika dölet ishlar ministiri klinton xanim, charshenbe küni chaqirilghan axbarat élan qilish yighinida eskertip: qisqisi, mezkur doklat bizge adem bédikchilikining insaniy bedilini semimizge saldi. Adem bédikliri yaxshiraq bir turmush kechürüsh ümid - arzusini qilghuchilarning küshendisi. Bizning nishanimiz meyli bu ümid - arzuning yaxshi xizmet tépip, yurtidiki a'ilisini béqish, özi yaki perzentlirini telim terbiyige ige qilish we yaki yaxshiraq turmush kechürüshke purset izdesh bolushidin qet'iy nezer, ularning bu ümid - arzulirini ré'alliqqa aylandurushigha yardem bérish bolushi kérek. Biz ziyankeshlikke uchrighuchi barliq kishilerning kechmishidin qutulup, öz rolini toluq jari qildurushini purset bilen teminleshke kapaletlik qilishimiz zörür, dégen.

Doklatta yene, xitayning “Emgek bilen özgertish tüzümi” heqqide toxtalghan bolup, “Dölet mejburiy yolgha qoyidighan bu xil emgek bilen terbiyilesh tüzümi basturushning bir xil sistématik usuli” dep körsitilgen. “Emgek bilen özgertish tüzümi” ning hökümetke payda yetküzüwatqanliqi eskertilip, emgek bilen özgertish lagéridiki mehbus we tutqunlargha héchqandaq ish heqqi bérilmeydighanliqi, ularning memuri buyruq bilen solan'ghanliqini tenqid qilghan.

Doklatta, bezi balilarning pahishilikke mejburlan'ghanliqi eskertilip, ularning yene diwanichilik, oghriliq, xumdanda ishlesh qatarliq her xil emgekke sélin'ghanliqi heqqide melumat barliqi, bezi balilarning yerlik hökümetler yolgha qoyghan “Emgek - öginish programmisi” gha qatnashturulup, zawut, étiz - ériq ishlirigha mejburiy sélin'ghanliqi ilgiri sürülgen.

Doklatta yene, xitay hökümitining adem etkeschilikini cheklesh heqqidiki eqelliy xelq'ara ölchemge ri'aye qilmaywatqanliqi tenqid qilin'ghan. Uning adem etkeschilikige qarshi ilgirilep qandaq tedbirlerni alghanliqigha da'ir héchqandaq pakit bilen teminlep baqmighanliqi, shu munasiwet bilen xitayning bu yil yene, 2 - derijilik közitilidighan döletler tizimlikige élin'ghanliqi tekitlen'gen.

Doklatta ilgiri sürüshiche, xitay hökümiti 2011 - yili ayallar we balilargha qaritilghan jinsi bédikchilikke da'ir bezi sanliq statistikilarni élan qilghan bolsimu, biraq bu sanliq statistikilarda adem etkeschiliki bilen görüge élish qatarliq bashqa jinayi qilmishlar arilashturuwétilgen.

Doklatta, xitay hökümitining mexsus mejburiy emgekke sélish we adem bédikchiliki qilmishi heqqide sanliq statistika élan qilip baqmighanliqi, uning aldap béqiwélish qatarliq gheyriy adem etkeschilik qilmishlirini adem bédikchiliki qilmishi bilen arilashturuwetkenliki tenqid qilin'ghan.

Charshenbe küni chaqirilghan axbarat élan qilish yighinida amérika yardemchi dölet ishlar ministiri mariya otéro söz qilip: adem bédikchiliki peyda qilghan riqabet biz duch kéliwatqan mesililerning biri. Shundaqla buninggha biz eng négizlik qimmet qarishimiz bilen taqabil turushimiz lazim. Bu asasi erkinlik we insanning qedir - qimmet mesilisi. Adem bédikchiliki jem'iyetning eng négizlik qurulmisini weyran qiliwételeydu. U a'ililerni bir - biridin ayrip, jem'iyetke apet élip kélidu. U yene kishilerni öz jem'iyitining iqtisadiy turmushigha toluq ishtirak qilishigha tosqunluq qilidu. Döletlerning küchlük edliye sistémisi berpa qilishigha, hökümetning ochuq - ashkara bolushigha kashila peyda qilidu. Mana bu amérikining zamaniwi qulluqqa qarshi qarshi turushidiki sewebtur, dep körsetti.

Amérika dölet ishlar ministirliqi doklatining axirida xitay hökümitige bezi tekliplerni bérip, b d t 2000 - yili maqullighan adem bédikchilikige qarshi turush toghrisidiki ehdinamisige uyghun kélidighan qanun chiqirishni, mejburiy emgek we jinsiy bédikchiliki qilmishining qurbanigha aylan'ghan kishilerni tutqun qilish, jazalashni toxtitish, emgek bilen özgertish lagérlirini taqash, adem bédiklik qilmishi bilen qanunsiz bala béqiwélish, görüge élish we etkeschilik qilmishlirini bir - biridin perqlendürüsh, bédikchiliki qilmishining qurbanigha aylan'ghan kishilerge yardem bérish qatarliqlarni telep qilghan.