Майниң 1 - күни хитай пуқралири каррефорни байқут қилиш шуарлирини товлап намайиш қилди
Мухбиримиз җүмә хәвири
2008.05.01
2008.05.01
Һәмдә, хитай паалийәтчилири бир нәччә һәптә илгири хитай ичидики тор бәтлиридә 1- май күнидин башлап франсийиниң хитайдики талла базири тори каррефорни байқут қилиш мураҗити елан қилған иди. Бүгүн 1- май хитайниң бейҗиң, шиән, шеняң вә фуҗу қатарлиқ шәһәрлиригә җайлашқан кәррефор талла базириниң алдидила аз санда хитай пуқралири каррефорни байқут қилиш шуарлирини товлап намайиш елип барди.
Бейҗиң олимпик мәшили гретсийиниң афина шәһиридин башланған чәтәл сәпири җәрянида мәйли қайсила шәһәргә бармисун, бейҗиң олимпикигә қарши турғучи вә кишилик һоқуқни һимайә қилғучи тәшкилатлар вә шәхсләрниң наразилиқ намайишиға дуч кәлгән иди.
Әркин әкрәм : "хитай франсийигә бесим ишлитип франсийиниң баш егишини истәватду"
Әмма, йеқиндин буян хитайда пәқәт франсийигә қарши туруш кәйпиятлири әвҗ еливатқан болуп, бу һәқтә тохталған истратегийә мутәхәссиси әркин әкрәм әпәнди, франсийиниң 1975 - йилидин башлап хәлқарадики қудрәтлик дөләтлик орнини бара-бара йоқитип келиватқанлиқини, әмма франсийиниң хитайда көп миқдарда дөләт мәнпәәти барлиқини, шундақ шараитта хитайниң франсийигә бесим ишлитип франсийиниң баш егишини истәватқанлиқини көрсәтти .Әркин әкрәм :" франсийә әзәлдин күчлүк дөләтләргә дипломатийә риқабити елан қилишқа майил"
Дәрвәқә хитайлар интернет вә башқа тәшвиқат вастилиридин пайдилинип франсийидә елип берилған бейҗиң олимпик мәшилигә қарши намайиш түпәйли франсийиниң хитайда кеңийиватқан талла базири каррефорни байқут қилишни тәшәббус қилғандин кейин, франсийә президенти николас саркозий мәҗруһ хитай тәнһәрикәтчи җиң җиңни франсийигә тәклип қилған һәмдә франсийә парламенти рәиси кристян полсәли җиң җиңдин кәчүрүм сориған иди.Әмма, аридин узун өтмәстин йәни, 21 - апрел, париж шәһәрлик комитети биләт ташлап тибәтләрниң роһаний даһийси далай ламани париж шәһириниң пәхрий пуқраси дегән шәрипини бәргән болуп, парижниң бу қарари хитай һөкүмитиниң қаттиқ әйиблишигә учриған иди.
Бу һәқтә өз қаришини ипадилигән әркин әкрәм әпәнди, франсийиниң дипломатийә мәдәнийити җәһәттин елип ейтқанда, франсийә әзәлдин күчлүк дөләтләргә дипломатийә риқабити елан қилишқа майил икәнликини билдүрди.
Хитай намайишчи: "биз чәтәлликләргә хитайниң қанчилик дәрғәзәп болғанлиқини ейтип қоймақчимиз"
Бирләшмә агентлиқида көрситилишичә, бейҗиң хәйдйән райониға җайлашқан каррефорниң алдида мәлум санда хитай намайишчилар наразилиқ намайиши өткүзгән һәмдә "каррефорға қарши турайли" дегәндәк шуларни товлишип намайиш қилишқан болуп, әмма мәзкур намайиш хитай сақчилириниң тосқунлуқиға учриған һәмдә хитай сақчилири 9 нәпәр намайишчини тутуп нәқ мәйдандин елип кәткән.Хәвәрдә нәқил қилинишичә, сақчилар елип маңған бир хитай намайишчи: " биз чәтәлликләргә хитайниң қанчилик дәрғәзәп болғанлиқини ейтип қоймақчимиз. Биз хитайда пуқралиримизниң иттипақ икәнликимизни билдүрүп қоймақчимиз" дегән.
Илшат әпәнди: "хитай һәр қандақ шәкилдики намайишларниң тәсир даирисиниң кеңийип кетишидин әнсирәйду"
Хитай һөкүмити чәтәлләрдә елип барған бейҗиң олимпикигә қарши наразилиқ намайишлириға қарши хитай пуқралири елип барған паалийәтлирини "вәтәнпәрвәрлик" дәп мәдһийилигән һәмдә мәдәт бәргән болсиму, әмма хитай ичидә һәр қандақ шәкилдә елип берилған наразилиқ намайишлирини тосушқа алаһидә күч чиқармақта.Бу һәқтә тохталған сиясий көзәтчи илшат әпәнди хитайниң 2008- йиллиқ бейҗиң олимпики болупму "4- июн тйәнәнмен оқуғучилар һәрикити" хатирә күни йетип келиш алдида һәр қандақ шәкилдики намайишларниң тәсир даирисиниң кеңийип кетишидин әнсирәйдиғанлиқини билдүрди.
Һалбуки, нюйорк вақит гезитидә көрситилишичә, хитайлар намайиш елип берип байқут қилишни мураҗиәт қилған франсийә игидарчилиқини талла базири каррефорниң 1- майдики байрамлиқ содиси йәнила яхши болған болуп, қаримаққа намайишчилар йәнила франсийә дуканлириниң пайдиси үчүн херидарларниң диққитини җәлп қилғандәк қилатти.