Иккинчи қетимлиқ хитай - һендистан уруши қачан башлиниду?
Мухбиримиз йалқун
2009.09.02
2009.09.02

AFP Photo
Сөһбәт ахирлишип узақ өтмәй һендистанлиқ мутәхәссисләр хитайниң 2012 - йили һендистанға һуҗум қилидиғанлиқини пәрәз қилған болса, хитайниң һәрбийлиригә қарашлиқ тор бәтлири хитай - һендистан мунасивитигә алақидар мулаһизә мақалилиригә толуп кәткән.
Бу мулаһизә мақалилирида, хитайниң бүгүнки күндә тәрәққи қилған дәриҗидин ташқири чоң дөләт икәнлики көз - көз қилинип, хитай һазирқи шараитта һәммә җәһәтләрдин һендистандин нәччә һәссә юқири туридиғанлиқи, шуңа хитай армийиси һеч иккиләнмәстин һендистанниң әдибини берип қоюп хитай миллитиниң шан - шөһритини намаян қилиши керәклики тәвсийә қилинған.
Һендистан йәнә 300 йил мүстәмликә болуши мумкин
Луң кәйфиң қәлими астидики бир мақалидә мундақ дәп язиду: һендистанға ниспәтән америка, русийә вә хитайдин ибарәт 3 чоң дөләтниң арисда җан бақмақ унчилик асан әмәс, қандақ қилиш керәк, мән һендистанлиқларға бир йол көрситәй: һендистанлиқларниң йәнила хитай билән әп өткини яхши. Әгәр һендистан америка билән бирлишип хитайға қарши турса, өз путиға өзи палта чапқан болиду, ахирқи һесабта һендистан зиян тартип тибәтниң җәнубидики земин мәсилиси билән дөлитиниң игилик һоқуқини йоқитип, йеңибаштин мүстәмликә дөләткә айлиниду. Йәнила һендистан хитай билән әп өткини, земин мәсилисидики талаш - тартишни чирайлиқчә һәл қилиш позитсийисини билдүрүши керәк. Миниң қаришимчә, һендистан - хитай арисида чегра тоқунушиниң болуши ениқ. Әмма һендистан йәнила 62 - йилидики йолида маңимән дәйдикән, ундақта һендистан чоң бала - қазаға қалиду, бәлким кәлгүсидә һендистан дегән дөләтму мәвҗут болмаслиқи мумкин. У қайтидин 300 йил мүстәмликә дөләткә айлиниду.Хитай һендистан башқуришидики кәшмиргә һуҗум қилип, һендистанни тибәтниң җәнубини биришкә қисташ керәк
Зең даҗаң қәлимидики бир мақлидә аптор мундақ дәп язиду: кәшмир тарихта хитайниң земини иди. Хитайниң кәшмирдин земин дәваси қилиш һәққи бар. Пакистан армийиси билән бирлишип һендистан контроллуқидики кәшмиргә һуҗум қилиш, бивастә тибәт районида иккинчи қетим һендистан - хитай уруши елип бериштин көп яхши. Буниңдики мәқсәт һендистан контроллуқида туруватқан хитай земинини қайтурувелиш үчүндур. Әгәр һендистан тибәтниң җәнубидики 11100 куадират километирлиқ земинни хитайниң земини дәп итирап қилип хитайға қайтуруп бәрсә, хитай һендистан контроллуқидики кәшмирдин әскәр чикиндүриду.Әгәр бу шәрткә һендистан қошулмиса, һендистан контроллуқидики 11400 квадират киломеритлиқ земинниң 2400 квадират клометир земини пакистанға бириветип, қалған йерини хитай өз земиниға қошувелип, кәшмирдики аһалиләрни шинҗаңға көчүрветип, кәшмиргә пүтүнләй хитайларни йүткәп орунлаштуруш вә буни алди билән пакистанға итрап қилдуруш керәк.
Аптор мақалисидә йәнә мундақ дәп язиду :һендистан бир емпериялист дөләт,униң мәқсити иккинчи қетимлиқ һендистан - хитай урушини пәйда қилип тибәтни ютувелиштур. Һендистан изчил түрдә өзиниң һәрбий күчини зор күч билән тәрәққи қилдуруп хитай чеграсиға давамлиқ әскәр топлаватиду. Һазир һендистан армийисиниң зор көпчилики пакистан чегрисида болмастин, бәлки хитай чегрисиға җайлашқандур. Һендистанниң һазирқи һәрбий тәйярлиқлиридин қариғанда 2018 - йилға барғанда һендистанниң хитайға һоҗум қилиш еһтималлиқи наһайити зор, шуңа хитай мушу 10 йил ичидә хитай - һендистан чегрисиға җайлаштуридиған һәрбий қошуниниң салмиқини ашуруши лазим. Зөрүр тепилғанда биз һендистан емперализм һакимийтини ағдуруп ташлап һендистан хәлқини азад қилишимиз керәк. У чағда һендистан һазирқи бир дөләт һалитидә қелишиму яки бир қанчә он дөләткә парчилинип китишиму мумкин, буни һендистандики хәлқләр авазға қоюп өзи бәлгиләйду.
Һендистан асасий қанунида һазир 18 милләтниң тили һендистан дөләт тили қилип бәлгиләнгән, һендистан пулиниң үстидиму мушу 18милләтниң йезиқи бар. Униң үстигә һендистанда һәр хил дин мәвҗут, иқтисаси тәрәққиятму тәкши әмәс, бу хил әһвалда һендистанда бирақла он нәччә дөләтниң пәйда болуши тәбиий бир әһвал.
Хитай иқтисадиниң ешиш ниспити 3%дин төвән болғанда хитай уруш қозғаш һалтигә өтиду
"Төмүрқан" дегән тор бәттә илан қилинған бир мақалидә аптор мундақ дәп язиду: һазир хитай худди алтун кан тепивелип, уни җан - җәһли билән қезиватқан бир намратқа охшайду. Бу хил әһвалда бу намратниң қолидики гүрҗәкни ташлап орниға қорал елиши наһайити қийин. Һазирқи хитайниң иқтисади әһвалидин қариғанда, йәнә 20 йилғичә изчил тәрәққи қилиш үмиди бардәк қилиду. Бундақ болғанда, хитай дуняда америкидинму қудрәтлик иқтисади күчкә игә бир чоң дөләткә айлиниду. Бу чағда һендистан билән болған чегра мәсилисини һәл қилшму асанға чүшиду. Әгәр хитай иқтисади аҗизлап үсүш ниспити 3%дин төвәнләп кәтсә, у чағда йәнила тинчлиқ билән тәрәққи қилиш йолини тутушниң һечбир әһмийити қалмайду. Уруш арқилиқ иқтисади үсүш яритиш керәк. Бу талаш - тартиштики чегра мәсилисини һәл қилшниң әң яхши чарисидур. Бу хитайниң қудрәтлик күч сүпитидә дуняға тунулидиған әң яхши пүрситидур.Мавзидуң: "бу уруш арқилиқ 30 йиллиқ тинчлиққа еришимиз"
"Түмүрқан "намлиқ тор бәттә илан қилинған бу қетимқи "һендистан урушини қандақ елип беришимиз керәк" дегән мақалидә аптор мундақ дәп язиду: 62 - йилидики һендистан - хитай урушида мавзидуң "биз бу уруш арқилиқ 30 йиллиқ тинчлиққа еришимиз" дегән иди. Һазир бу уруш болғилиму 47 йил болди. Һазир йүз бириватқан бәзи ишлар улуқлиримиз пәрәз қилиғандәк болуватиду, ундақта бу қетимқи һендистан урушини қандақ елип беришимиз керәк?Аптор мақалисидә һендистан билән хитайниң 62 - йилидики дөләт күчи билән һазирқи иқтисад, һәрбий вә дөләт әһвалини селиштуруп, бу қетимқи һендистан уруши партлиғанда, һәрбий җәһәттә қандақ тактика ишлитиш керәкликини вә һендистанни бу урушқа қандақ сөрәп кириш керәкликини баян қилиду.