Хитай җасус гумандари канада һөкүмитидики хизмитидин айрилди

Канада баш министири вә ички кабентни мәхпийәтлики юқири учурлар билән тәминләйдиған, мәхпийәтлик-мәслиһәт идарисиниң юқири дәриҗилик анализчиси, җаң хәййәнниң илгири шинхуа ахбарат агентлиқиниң мисирда турушлуқ мухбирилиқ вәзиписини өтигәнлики вә униң хитай җасуслуқ органлири билән болған қоюқ мунасивити ашкариланғандин кейин у, бу назук хизмәттин узақлаштурулғаниди.

Алдинқи һәптидә, канада федерал сот мәһкимиси һөкүм чиқирип, җаңниң бундин кейин канадада һөкүмәт хадими болалмайдиғанлиқи әскәртти.

Канадада чиқидиған “дөләт почтиси” гезитиниң хәвиригә қариғанда,җаң хәййән 2002-йили бихәтәрлик тәкшүрүшидин өтүп һөкүмәт хадими сүпитидә, канада санаәт министирлиқида юқири дәриҗилик хизмәткә орунлашқан. 2003-Йили 2-айда у техиму юқири өрләп, канада баш министири вә ички кабентни мәхпийәтлики юқири учурлар билән тәминләйдиған, мәхпийәтлик-мәслиһәт идарисиниң юқири дәриҗилик анализчилиқиға тәклип қилинған.

Мәхпийәтлик мәслиһәт идариси җаң хәййәнниң канадаға болған садақитиниң мәхпийәтлик дәриҗисини йеңиваштин тәкшүрүватқанда, униң мәхпийәтлики юқири “қәтий мәхпий” дейилгән һөҗҗәт-материялларни көрүшигә иҗазәт бәргән. Бу мәзгилдә канада җасуслуққа қарши идариси униң илгири хитайниң шинхуа ахбарат агентлиқида хизмәт қилған кона җасус икәнликини вә униң канададики хитай җасуслири билән давамлиқ мунасивәт қиливатқанлиқини байқиған.

Канада бихәтәрлик-истихпарат идарисиниң мәхпийәтлик-мәслиһәт идарисидин җаңға берилгән “қәтий мәхпий” материялларни көрүш иҗазәтнамисини бикар қилишни тәләп қилиши нәтиҗисидә, җаң хәййәнниң салаһийити бикар қилинған. Җаң “қәтий мәхпий” категорийисидики һөҗҗәт-материялларни көрүш салаһийити елип ташланғандин кейин, 2003-йили авғуст ейида мәхпийәтлик мәслиһәт идариси тәрипидин хизмәттин бошитилған.

Буниң билән у “бихәтәрлик-истихпаратни көзитиш комитети” ға әрз сунған. Әмма, улар униң әрзини қобул қилмиған.

2005-Йили әмгәкчиләрниң һоқуқ мәнпәәтини қоғдаш идариси, мәхпийәтлик-мәслиһәт идарисигә җаңға назуклуқ дәриҗиси төвән бир хизмәт бериш керәкликини әскәрткән. Кейин канада һөкүмити униңға башқа хизмәтни сайә қилған қилған вә җаң бу хизмәтләргә илтимас сунған, әмма бу уч орунниң һечбири уни ишләтмигән. 2006-Йили федерал һөкүмәт җаңни хәтири болмиған башқа бир орунға вақитлиқ хизмәткә орунлаштурған. Лекин, бу органму йеңи баштин бихәтәрлик тәкшүрүш елип баридиғанлиқини ейтип, уни йолға салған.

1989-Йилидин 1991-йилиғичә шинхуа ахбарат агентлиқиниң мисирда турушлуқ мухбири болған 1995-йили канадаға келип,1999-йили канада пуқралиқиға өткән җаң “дөләт почтиси” гезитниң зияритини қобул қилғанда, өзиниң канадаға болған садақитигә қил сиғмайдиғанлиқини билдүргәниди.

Канада федерал сот мәһкимиси алдинқи һәптидә һөкүм елан қилип, җаңниң хизмәт мәсилисини әдлийиниң тәкшүрүп чиқиш тәлипини рәт қилди. Сотниң һөкүмидә, җаңниң хитай җасуслири билән давамлиқ мунасивәт қилип турғанлиқи вә униң бундин кейин, канадада һөкүмәт хадими болалмайдиғанлиқи әскәртилди.

Сот мәһкимиси җаңниң әрзини көрүп чиқиш җәрянидики мәһкимә чиқими үчүн кәткән 3500 долларни униң төлишигә буйруди.

Мундақчә ейтқанда, федерал сот мәһкимисиниң бу һөкүми-һөкүмәт хизмитигә қайтиш арзусидики җаң үчүн әҗәллик зәрбә болупла қалмай шундақла хитай даирилири үчүнму бир сигнал һесаблиниду.

Канада даирилири 2006-йилдин буян җасуслар мәсилисидә хитай даирилирини агаһландуруп кәлмәктә. 2010-Йили канада бихәтәрлик-истихпарат идарисиниң башлиқи ричард фадден канададики бәзи штат вә шәһәрләрниң юқири қатлам әмәлдарлириниң чәтәл һөкүмәтлириниң тәсир даирисигә кирип қеливатқанлиқини, болупму хитай һөкүмитиниң хусуси йоллар арқилиқ канадада җасуслуқ тори шәкилләндүрүватқанлиқини ашкара билдүргәниди.

Буниңдин икки ай илгири, консерватип партийисиниң парламент әзаси, ташқи ишлар министири җоһн баирдниң парламенттики катипи боб дечерт билән шинхуа ахбарат агентлиқиниң торонтода турушлуқ 32 яшлиқ аял мухбири ши руңниң ишқи-муһәббәт мәктуплири ашкарилинип,бканадада күчлүк инкас қозғиған вә хитай даирилириниң канададики җасуслири мәсилиси канада мәтбуатлириниң қайта күн тәртипигә кәлгәчкә, бу әйибләшләрдин пассип аһвалға чүшкән хитай даирилири ши руңни канададин қайтуруп кетиш йолини таллиғаниди.

Җаң хәййән дилоси канада һөкүмити көңүл бөлгән, хитайға аит җасуслуқ дилолири ичидики нәтиҗиси чиққан бирдин-бир дилодур.