Хитай, нобел мукапати комитети әзалирини немә үчүн хитайға тәклип қилди?

Түркийиниң "йеңи шәпәқ" гезитиниң 12 - айниң 20 - күнидики санида, "һәқсиз хитай саяһити" мавзулуқ хәвәр елан қилинди. Хәвәрдә нобел мукапати комитети әзалиридин бәзи кишиләрниң хитайға тәклип қилинғанлиқи вә бу кишиләрниң пүтүн чиқимлириниң хитай һөкүмити тәрипидин берилгәнлики илгири сүрүлгән.
Мухбиримиз әркин тарим
2008.12.29
Dr-Erkin-Ekerm-305 Сүрәт, др. Әркин әкрәмниң мухбиримизниң зийаритини қобул қиливатқан көрүнүши.
RFA Photo / Erkin Tarim

Бу хәвәр шветсийә радиосида берилгән хәвәргә асаслинип йезилған болуп, хәвәрдә нобел мукапати баһалаш комитети әзалиридин икки кишиниң өткән йили, үч кишиниң 2008 - йили 1 - айда хитайға тәклип қилинғанлиқини, бу кишиләрниң пүтүн чиқимини хитай һөкүмитиниң бәргәнликини язған. Хәвәрдә бу саяһәт һәққидә сот идарисиға әрз берилгәнликини, шветсийә сотиниң буни ениқлаватқанлиқи илгири сүрүлгән.

Хәвәрдә сот идариси мәсулиниң радиоға бәргән баянатиғиму йәр берилгән. Баянатта мундақ дейилгән: "биз алди билән хитайларниң бу кишиләрниң пүтүн чиқимини немишқа өтигәнликини ениқлап чиқишимиз керәк. Хитайлар бундақ муһим кишиләргә мушу йол билән тәсир көрсәтмәкчиму?"

Нобел мукапатини баһалаш комитети һечқандақ бир позитсийә билдүрмигән.

Хитай ташқи ишлар министири баянатчиси бир мухбирниң бу һәқтә өзидин сориған соалиға `буниңдин хәвирим йоқ` дәп җаваб бәргән. Хәвәрдә узун йилдин бери нобел мукапати алалмайватқан хитайниң бу қилғанлириниң арқа ишик қилиштин башқа бир нәрсә әмәслики илгири сүрүлгән. Хитай һөкүмитиниң бу кишиләрни бундақ тәклип қилип меһман қилишидики сәвәп немә?

Түркийә хаҗәттәпә университети оқутқучиси др. Әркин әкрәм әпәнди хитай һөкүмитиниң бу кишиләрни тәклип қилишидики сәвәп узун йиллардин бери нобел мукапати алалмайватқан хитайниң буниму арқа ишик билән алармән дәп ойлиши вә рабийә қадир ханимниң нобел мукапатиға еришип қелишиниң алдини елиштин ибарәт икәнликини ейтти.

Др. Әркин әкрәм әпәнди хитайларниң өз хәлқи ач - ялиңач болсиму, чәтәлликләрни хитайға тәклип қилип әкилип уларға гүзәл йәрләрни көрситип уларниң көзини бояш сияситиниң 2000 йилдин бери давам қилип кәлгән әнәнә икәнликини ейтти.

Др. Әркин әкрәм әпәнди демократик дөләтләрдә бу хил зиярәтләр, йолсизлиқ вә парихорлуқ дәрһал паш болғачқа буниң пайдиси йоқлиқини, әмма хитайдәк демократийә йоқ дөләтләрдә бу хил арқа ишикләрниң пайдиси барлиқини ейтти.


Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.