Güyjudiki 28 ‏ - iyun weqesining xaraktéri heqqide inkaslar (1)

Süret, güyjudiki 28 ‏ - iyun weqeside, güyju ölkilik wéngen nahiye saqchi idarisi binasi we mashiniliri, ghezeplengen amma teripidin köydürüwétilgen körünüsh.

 Shinxu'a agéntliqining xewer qilishiche, xitay da'iriliri weqeni qanunsiz yighilish we urush - chéqish, ot qoyush sheklidiki buzghunchiliq herikiti dep békitken. Emma xitay ichi - sirtidiki bir türküm xitay öktichiliri weqeni insaniy heq - hoquqni qoghdash herikiti dep qaraydighanliqini bildürmekte. Bügün hökümetni nazaret qilghuchi xitay puqraliri namidiki bir ammiwiy teshkilat weqe heqqide bayanat élan qildi. Bayanatta wéng'en weqesi, puqralarning zorawan saqchilardin yolluq qoghdinish we parixor emeldarlargha qarshiliq ipadilesh herikiti dep bildürülgen.

Qatil gumandari peqet 24 sa'et soraq qilinip qoyuwétilgen

Mezkur weqe bir ottura mektep oqughuchisining sirliq ölümi bilen bashlan'ghan. Qatil gumandari peqet 24 sa'et soraq qilinip qoyuwétilgen. Ölgüchining a'ile tawabati jesetni yerlikke qoyushni ret qilip, qatilning tépip chiqilishini telep qilghan.

Ölgüchining taghisi bir ottura mektep oqutquchisi bolup, u ehwalni éniqlap saqchi idarisige barghanda, saqchilarning zorawanliqigha duch kelgen we saqchidin qaytish sepiride bir türküm qara jem'iyet ezalirining hujumigha uchrighan we tayaqtin zexmilinip ölgen. Buning bilen bir oqutquchi we sawaqdishidin ayrilghan Yuhua ottura mektipining oqughuchiliri naraziliq bildürüp wéng'en saqchi idarisigha barghan. Namayish sheklide bashlan'ghan heriket toqunush bilen axirlashqan.

Toqunushta 20 din artuq saqchi aptomobili, saqchi idare binasining ikki qewiti, nahiyilik hökümet binasining birinchi qewiti urup - chéqilghan we ot qoyulghan.

Heriketke qantashquchilar sani 10 mingdin artuq

Güyju kündilik gézitining xewiride weqege qatnashquchilar heqiqiy ehwalni bilmestin qutratqulargha egiship qalghan az sandiki bir türküm amma dep körsitilgen. Xongkongdiki kishilik hoquq we démokratiye jem'iyitining ashkarilishiche, heriketning qozghighuchi we yétekchiliri sani 500 etrapida bolghan ottura mektep oqughuchiliri؛ heriketni qollighuchilar nahiye baziridiki xelq bolup, heriketke qantashquchilar sani 10 mingdin artuq.

 Bügün yene birleshme agéntliqining neq meydandin xewer qilishiche, weqe 28 ‏ - iyun chüshtin kéyin bashlinip, 29 ‏ - iyun etigen sa'et 5 kiche dawam qilghan. Weqedin kéyin saqchilar 300 kishini qolgha alghan. Nöwette nahiye bazirini saqchilar qamal qiliqliq. Xitay da'irilirining ottura mektep oqughuchilirini qutratquluq bilen eyiblishi chet'eldiki bir qisim xitay ziyalilirining tenqidige uchridi.

Bügün boshün torida élan qilin'ghan bir maqalide, urush ‏ - chéqish weqesini yolluq weqe dep körsitilidu. Aptorning qarishiche, saqchilar zorawanliq qilghan. Axbarat döletning qolida bolghachqa, xelq naraziliqini ipadiliyelmigen. Bu urush - chéqish - ot qoyushning asasliq sewebi bolghan.

Ot qoyushqa mejburlighanlar jawabkar bolushi kérek

Wéng'en weqesining toghriliqi we heqqaniyliqi namliq mezkur maqalide mundaq déyilidu: "urush - chéqish we ot qoyush medeniy heriket emes. Emma bu yerdiki jawabkar ot qoyghanlar emes, ot qoyushqa mejburlighanlar bolushi kérek. Xelq heqsizlikke uchrisa, arqisidin heqsizliq üstidin shikayet qilidighan jay tapalmisa we hetta bu heqsizlikni bayan qilidighan bir axbarat orni tapalmisa, zorawanlar peyda qilghan öch we nepret tebi'iy halda, urush - chéqish we ot qoyush bilen ipadilinidu. Buning eqilghe sighmaydighan yéri yoq."

Mezkur heriket xelqning erkinlik kürishidur

Amérika birleshme axbarat agéntliqining xewiride bayan qilinishiche, mezkur weqe az sandiki kishilerning qaymuqup qélish mesilisi emes؛ belki xitay jem'iyitidiki hökümetke qarshi naraziliqning partlap chiqishi. Ölüm weqesi weqening körünüshtiki sewebi, asasliq seweb bolsa jem'iyettiki adaletsizlik.

Birleshme agéntliqning bildürüshiche, xitay xelqi aldi bilen iqtisadiy tengsizliktin narazi, andin parixor emeldarlardin shikayetchi. Xitay yazghuchiliridin gu'en jujéning bildürüshiche, mezkur heriket xelqning erkinlik kürishidur.

14 ‏ - Mart lxasa, 23 ‏ - mart xoten we 28 ‏ - iyun wéng'en weqelirining xaraktér jehettiki ortaq nuqtisi adaletsizlikke qarshi turushtur. Shekil jehettiki ortaq nuqtisi bolsa namayish bilen bashlinip toqunush bilen axirlishishidur.