Xitaydiki éghir ishsizliq mesilisi xitay hökümitige qattiq bésim bolmaqta

Xitayning melum bir wogzalida poyiz kütüwatqan aqqun shchiliridin bir körünüsh.

Wang yadung sözide yene, iqtisadiy krizisning téxi tamamen tügimigenlikini, shunga ishsiz qélish éhtimalining yenila intayin yüksek ikenlikini dégen.

Yer shari xaraktérlik iqtisadiy krizis yüz bergendin béri , chet'ellerge mal sétip kéliwatqan xitay döliti mal ékisport qilishta éghir ziyan'gha uchrap, nurghunlighan zawut - karxaniliri taqilip ketken idi. Xitay da'irilirining bergen sanliq melumatidin qarighanda, xitayda bu qétimliq iqtisadiy krizistin kéyin 30 milyon aqqun ishchi ishsiz qalghan we yéqinda aliy mektepni püttürgen 3 milyon yashmu téxi ishqa orunlishalmighan. Gerche xitay hökümiti bu ishsizliqning ijtima'iy qalaymiqanchiliq keltürüp chiqirishidin qattiq ensirewatqan bolsimu, emma ular ishsizlarni ishqa orunlashturush üchün hökümetning qandaq tedbirlerni alghanliqi heqqide éniq melumat bermigen.

Hazir bezi mutexessisler xitayni iqtisadiy jehettin yükséliwatqan bolsimu, emma uningda parawanliq, salametlik, sughurta, ishsizliq qatarliq nurghunlighan ijtima'iy mesililerning mewjut ikenlikini we buning barghansiéri chigishliship kétiwatqanliqini éytmaqta. Hetta bezi mutexessisler xitayni her waqit partlashqa teyyar turghan bir bombigha oxshatmaqta. Bu heqte iqtisad kespide oqughan we hazir istanbulda yashaydighan Uyghur ziyaliysi réshit ependi öz köz qarishini otturigha qoydi.

Xitaydiki ishsizliqning bundaq éghirlishishi teb'iy halda Uyghur diyaridiki ishsizliq we Uyghur diyarigha ish izdep kéliwatqan milyonlarche xitay aqqunni eske salidu. Xitay da'iriliri Uyghur diyarida Uyghur yashlirining ishqa orunlishish mesilisi intayin qéyin boluwatqan ehwal astidimu xitaylarni Uyghur diyarigha kélishke izchil teshwiq qiliwatqan bolup, bu heqte iyunda xitayning iqtisad torida 2009 - yilliq xitay studént pida'iylarning gherbi rayonda xizmet qilish pilanigha asasen élip bérilghan tizimlash boyiche 100 minggha yéqin kishi Uyghur diyarigha bérishqa tizimlatqanliqigha da'ir xewer bérilgen idi.

Melum bolushiche, bu téxi Uyghur diyarigha tizimlatqanlarning peqetla bir qismi bolup, bu aliy mektep püttürüp ish tapalmaywatqan Uyghur yashliri üchün bir xirs bolup turmaqta. Uning üstige Uyghurlar xitaydin üzlüksiz kéliwatqan xitay ishchilirining riqabitige uchrapla qalmay , ular yene bu emgek bazirida ayrimichiliqqa uchrimaqta. Bu heqte amérika dölet mejlisi xitay mesililiri ijra'iye komitéti doklat élan qilip, Uyghurlarning xizmetke orunlishishta ochuq - ashkara milliy kemsitilishke uchrawatqanliqini pakitliri bilen otturigha qoyghan idi.

Uyghur ziyalysi réshit ependi xitaydiki bu éghir ishsizliq mesilisining Uyghur diyarigha téximu éghir bésimlarni élip kélidighanliqini éytti. U , xitay hökümiti eger xataliqlirini waqtida tonup buninggha derhal tedbir almisa , téximu éghir aqiwetlerning kélip chiqidighanliqini ipadilidi.

Yuqiridiki awaz ulinishidin, bu heqtiki melumatimizning tepsilatini anglaysiler.