Xojali weqesi munasiwiti bilen enqerede namayish ötküzüldi

1992-Yili, ezerbeyjanning yuqiri qarabagh rayonidiki xojali shehiride yüzbergen qirghinchiliq weqesining 20 yilliqi munasiwiti bilen enqerediki abdi ipekchi baghchisi bilen birleshken döletler teshkilatining enqerediki binasi aldida namayish ötküzüldi. Namayishni türkiyining eng chong ammiwi teshkilatliridin biri bolghan kadirlar uyushmisi uyushturghan bolup, namayishqa ezerbeyjanliqlar, türkler, iraqliq türkmen, qirim tatarliri we Uyghurlardin bolup köp sanda kishi qatnashti. Bulardin bashqa parlamént ezasi dr. Sinan ogan, ezerbeyjanning türkiyide turushluq elchixana xadimliri we bezi siyasiy partiye rehberliridin bolup köp sanda kishi qatnashti. Uyghurlargha wakaliten enqerede pa'aliyet élip bériwatqan sherqiy türkistan medeniyet we hemkarliq jem'iyiti shöbisi mes'uli xeyrullah efendigil ependi bashchiliqidiki bir guruppa Uyghur qatnashti.

RFA/Erkin Tarim

Namayishta kadirlar uyushmisining mu'awin bashliqi fahrettin yoqush ependi söz qildi. U aldi bilen xojali qetli'ami heqqide toxtilip, ermenistan qoralliq küchlirining 1991-yili 10-aydin étibaren qorshap turuwatqan xojali yézisigha, 1992-yili 2-ayning 26-küni kirgenlikini, buningdin 20 yil burun yüz bergen bu weqede peqetla bir kün ichide 63 bowaq, 106 ayal, 70 yashan'ghan erlerdin bolup 613 kishining öltürülgenlikini, 487 kishining éghir yaridar bolghanliqini, 1275 kishining görüge élin'ghanliqini éytti.

U sözining dawamida, siprustiki türklerge élip bérilghan qetli'amlarni, grétsiye hökümitining gherbiy tirakyadiki türklerge élip bériwatqan bésim siyasitini, iran hökümitining irandiki türkiy xelqlerge, xitayning sherqiy türkistandiki Uyghurlargha élip bériwatqan bésim siyasitini hergiz untumaydighanliqi we unutturmaydighanliqini, buning üchün bu namayishni élip bériwatqanliqini tekitlidi.

Namayish jeryanida mikrofonimizni parlamént ezasi dr. Sinan ogan ependige uzattuq. U özi parlamént ezasi bolghandin kéyin xojali mesilisi toghrisida türkiye parlaméntida qarar maqullan'ghanliqini bayan qilip mundaq dédi:
“Xojali qirghinchiliqi türk dunyasida meydan'gha kelgen eng chong qirghinchiliqtin biri. Epsuski 20 yildin béri türkiyide bu qirghinchiliq heqqide qarar maqullanmidi. Her yili bu heqte yighinlar chaqirattuq emma muhim bir qarar maqullitalaydighan küchimiz yoq idi. Men bu yil parlamént ezasi bolup saylan'ghandin kéyin, türkiye parlaméntining tashqi siyaset komitétida bu heqte bir qarar maqullattuq. 2-Ayning 28-küni parlaménttiki omumiy yighinda men yene bu mesilini küntertipke élip kélip qarar maqullitishqa tirishimen.”