Xitayda hem Uyghur élide balilarni jismaniy jehettin xorlash mesililiri éghir bolmaqta

• Muxbirimiz gülchéhrening bu heqtiki programmisi
• Download story audio

Gerche balilargha ten jazasi bérish xitay qanunidimu qattiq cheklen'gen bolsimu, emma balilarning xorlinishi ularning heq -hoquqlirining dexli teruzgha uchrishi pütün xitayda omumyüzlük mewjut bir mesilidur.

Balilarni jismaniy jehettin xarlash xitayda omumyüzlük mewjut

En'giliye b b s radi'o téléwiziyisining xewiridin ige bolishimizche, yéqinda xitay ayallar birleshmisi bilen birleshken döletler teshkilatining balilar fondi hemkarliship, xitaydiki balilarning jismaniy jehettiki xorluqqa uchrishi we buningdin peyda bolghan rohiy ajizliq heqqide mexsus tekshürüsh doklati élan qilghan.

Bu xitaydiki balilarning ten jazasigha uchrash mesilisi heqqide élan qilin'ghan tunji doklat hésablinidu. Doklatta körsütülüshiche xitayda balilarning oxshimighan derijide ten jazasigha uchrishi mekteplerde eng éghir bolup, hetta oqughuchilargha ten jazasi bergen bezi oqutquchilar, xitay boyichimu dangliq, hörmetke ige oqutquchilar ikenliki éniqlan'ghan.

Uningdin bashqa, a'ililerdimu balilarning jismaniy jehettin xorlinish ehwali éghir bolup, tekshürüshtin melumki, bundaq ten jazaliri balilarni rohi jehettinmu éghir zexmige uchratqan.

Gerche xitayda balilarni xarlash mesililiri omumi yüzlük mewjut bolsimu, bu heqte tepsili matiriyallar kemchil bolghanliqi shundaqla, munasiwetlik da'iriler bunda q ehwalning barliqini yoshurghanliqi mutexessislerni ejeplendürgen. We xitaydiki balilarning hoqoq menpe'etining kapaletke ige qilinmasliqi ularning endishisini qozghighan.

Balilarning eng éghir ten jazagha uchrash meydani mektep hemde a'ile bolmaqta

Uyghur élidin igilishimizche, Uyghurlardimu balilarning jismaniy hem rohiy jehetlerdin xarlinishi éghir bir mesile bolup, ata anilar hetta oqutquchilarning balilarni jismaniy jehettin jazalishi yeni urushning balilarning saghlam yétilishi üchün ziyanliq ikenliki shundaqla buning qanunda cheklinidighanliqidin xewiri bolmayla qalmay, balilarningmu qanun arqiliq özini qoghdash éngi téximu töwen iken.

Bala xapa qilsa bezide urup qoyimen....

Bu heqte biz qeshqer yopurgha nahiyisidiki bir déhqan bilen söhbette bolduq. Bu ata öz balisining birer sewenlik ötküzginide, mektepte oqutquchining ten jazasigha uchrighandin bashqa, a'ilidimu jazagha uchraydighanliqini éytti. U balilirining bezide mu'ellim tillaydu dep mektepke barmaydighanliqini, mektepke balilarni urmasliq heqqide éytqan bolsimu, uning ünümi bolmighanliqini éytti.

Mektepte tayaq yiginimni ata anamgha déyishtin qorqimen...

Biz yene melum yézidiki bashlan'ghuch mektepning ikkinchi yilliqida oquwatqan bir Uyghur bala bilen söhbetleshtuq, kishini ejeplendüridighini, bu bala gerche ösüp yétilish jeryanida köp qétim ata - anisi hemde oqutquchiliridin tayaq yigen bolsimu emma buning xataliqi, qanun'gha xilap ikenlikini bilmeydiken. U ziyaritimiz jeryanida nawada ders ügenmise mu'ellimlirining uridighanliqini, shunga bezide mektepke barghusi kelmeydighanliqini, ögünüshi yaxshi bolmisa öyidimu ata-anisining urudighanliqini éytip, özining buni normal dep qaraydighanliqini bildürdi.

Balilarni urush, xarlash nurghun döletlerde qanun arqiliq qattiq cheklen'gen hemde buninggha xilapliq qilghuchilar qanun boyiche éghir jazagha tartilidu, xitaydimu bu heqte mexsus qanun bar, emma uning küchi qanchilik ? bu heqtiki melumatlarni etiki programmimizdin anglaysiler.