23 - Mart xoten ayallar namayishi: 600 kishi qamaqta


2008.03.29

KASHGAR-qizla-200.jpg
Uyghur qizliri. AFP Photo

Tünügün radi'omizgha kelgen inkaslardin biride, ötken yekshenbe küni xotende namayish bolghanliqi we basturulghanliqi melum qilin'ghan idi. Tünügün yene amérikida yashawatqan bir Uyghur yurti xotende namayish bolghanliq heqqide uchur alghanliqini bildürgen idi. Biz bu munasiwet bilen xotendiki bir qisim idare - jemiyet, soda - tijaret orunlirigha we a'ililiklerge téléfon qilduq. Ziyaritimizni qobul qilghanlarning köpinchisi yekshenbe we düshenbe küni yeni 23 ‏ - we 24 ‏ - mart künliri xoten shehiride weqe yüz bergenlikini ashkarilidi. Weqeni beziler namayish dep bildürse, beziler topilang dep bildürdi.

Biz deslep xoten sheherlik saqchi idarisigha téléfon qilduq. Saqchi xadimi bundaq bir weqening yüz bermigenlikini bildürdi. Andin xoten sheherlik soda - sana'et idarisigha téléfon qilduq, xadim weqedin xewiri yoqluqini bildürdi we sheherlik teshwiqat bölümidin ehwal igellishimizni tewsiye qildi.

Xoten shehirining gulbagh bazarliq saqchi ponkitigha téléfon qilduq. Saqchi xadimi téléfonni qoyuwetkendin kéyin, sayahetchi süpitide xoten shehiridiki méhmanxanilargha téléfon qilduq. Kéyin yene bir qanche a'ilige téléfon qilduq. Bir a'ile weqedin xewersizlikini bildürdi.Yene bir a'ile, yekshenbe künidin bashlap bir qanche kün kochilargha chiqishning cheklen'genlikini, hazir ehwalning normallashqanliqini bildürdi. Yene bir a'ile saqchilarning yollarni tosiwetkenlikini melum qildi.

Méhmanxana xadimliri weqeni birqeder tepsiliy chüshendürdi. Bir méhmanxana xadimining bildürüshiche, namayish yüz bergen, namayish ikki kün dawam qilghan, namayishqa 1000 din artuq kishi qatnashqan. Namayishchilarning köp qismi ayal. Namayishning birinchi küni 400 din adem qolgha élin'ghan, ikkinchi küni 200 ge yéqin adem qolgha élin'ghan. Qolgha élin'ghanlar arisida erlermu bar, emma ayallar köp sanda.

Biz uningdin bu weqeni közingiz bilen kördingizmu dep sorighinimizda, körmigenlikini emma saqchilar melum qilghanliqini bildürdi. Uning bildürüshiche, weqe yüz bergen küni saqchilar méhmanxanilargha kélip weqeni melum qilghan we gumanliq kishiler körülse derhal saqchigha melum qilishini tapshurghan hem diqqet qilishqa tégishlik kishilerning tizimlikini bergen.

Xoten shehiride dukan échiwatqan bir Uyghur ayal weqedin kéyin xoten shehiridiki melum bir bazardiki xitay tijaretchilerning dukanlirini taqighanliqini bildürdi.

Tünügün yene ürümchide yashawatqan bir Uyghur ziyalisi weqening bash - axiri heqqide melumat berdi. Uning bildürüshiche, bu qétimqi weqege xoten shehiridiki mutellip haji isimlik el ichide hörmetke sazawer tijaretchining saqchilar teripidin türmide öltürülüshi, xitay hökümitining xoten shehiridiki yashlarni keng kölemde tutqun qilishi sewep bolghan. Emma, xitay saqchiliri bu ehwalni méhmanxana xadimlirigha, tibettiki weqening qutritishi bilen kélip chiqqan dep chüshendürgen.

Yuqarqi Uyghur ziyalisining melum qilishiche, namayish dawamida, "qiyin - qistaq toxtitilsun,", "mehbuslar qoyup bérilsun", diniy erkinlikke yol qoyulsun" we " yashisun örüp -adetlirimiz" dep shu'arlar towlan'ghan. (Shöhret hoshur)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.