Яхшилиқ вә дуняниң чаянлири

Йеқинда кувәйттә чиқидиған “әл муҗтәмә” журнилида “яхшилиқ вә дуняниң чаянлири” дегән темида бир мақалә елан қилинған. Төвәндә биз бу мақалини тонуштуруп өтимиз.
Ихтияри мухбиримиз өмәрҗан
2012.02.10

- Бир яхшилиқ сөйәр данишмән адәм деңиз бойида олтуруп, аллаһ тааланиң деңиздики вә әтраптики гүзәл сәнәтлирини вә қудрәтлирини тәпәккур қиливататти. Шу арида бир чаян өмиләп келип деңизға чүшүп кетиду вә суниң еқишиниң тәтүригә өзини қутқузуш үчүн қаттиқ күчәйду, әмма судин чиқишни беҗирәлмәйду. Бу вақитта һелиқи адәм чаянға ич ағритиду, уни судин қутқузушқа бәл бағлайду вә қолини созуп чаянни қутқузуп қелиш үчүн тутқинида, униң қолини чеқивалиду, адәм чаянни ташливетип қолини тартивалиду. Бирәр минут өтмәстин адәмниң көзи йәнә чаянға чүшиду, көңли йәнә бирдинла ерип кетип уни қутқузғуси келиду - дә, қолини чаянға созуп уни тутқинида чаян йәнә униң қолини чеқивалиду. Йәнә уни ташливетип қолини тартивалиду, бу қетим қоли бәк ағрийду. Үчинчи қетим йәнә чаянни қутқузуш үчүн тәмшәлгинидә, йенида олтурған бир яш униңға “сиз қандақ ибрәт алмайдиған адәмсиз? икки қетим қолиңизни чеқивалған чаянни йәнә қутқузимән дәп өзиңизгә зиян йәткүзәмсиз?” дәйду. Әмма данишмән униң сөзигә псәнт қилмай йәнә чаянға қолини созиду вә ахири уни судин қутқузуп чиқип деңиз бойиға қоюп бериду.

Униңдин кейин данишмән киши һелиқи яшниң йениға берип униң мүрисини тутуп туруп: “әй оғлум! чаянниң характери чеқиш, мениң характерим сөйүш вә ярдәм қилиш турса, мән қандақму характеримни униң характриға бойсундуримән” дәйду. Сиз нурғун кишиләргә яхшилиқ қилип улардин яманлиқтин башқини көрмигән болишиңиз мумкин. Бу әһвал сизни инсанларға яхшилиқ қилиштин тосуп қалаламду? яқ. яхшилиқ қилиш есилликниң аламитидур. Биравниң пәзилитини етирап қилиш, яхшилиқ қилғучиға рәһмәт ейтиш адимийликниң аламити болуп, қәлбниң сүзүклүкидин дерәк бериду. Бир - биригә яхшилиқ қилиш, қолидин кәлгән ярдәмни сунуш вә яхшилиқ қилғучиниң яхшилиқини қайтуруш арқилиқ инсанлар арисидики муһәббәт - достлуқ вә йеқинлиқ ашиду. яхшилиқ қилишниң чеки йоқ. яхшилиқ чәксиз, миннәтсиз вә иккилинишсиз қилинидиған пәзиләттур.

Қандақ қилғанда өзиңизни яхшилиққа адәтләндүрәләйсиз?

Мақалидә йәнә мундақ дәп йезилған:

- Инсан яхшилиқ қилиш йолида бәзи қийинчилиқларға, тосқунларға учрап туриду. Мәсилән: сизниң яхшилиқиңизни вә ярдимиңизни көргән инсанлардин сизгә яманлиқ кәлгәндә, әгәр сиз күчлүк иманға, мустәһкәм ирадигә вә сәвр - тақәткә игә болмисиңиз, бир андила яхшилиқ қилиштин совуп қелишиңиз, һәтта ваз кечишиңиз мумкин. Чүнки, инсанлардин аш бәргән қазанни чеқип ташлайдиған туз коз, нан бәргән қолни чишләйдиған ит меҗәз адәмләрму аз әмәс.

яхшилиқни давам қидурушқа ярдәмчи болидиған амиллар

Мақалидә яхшилиқни давам қилдурушқа ярдәмчи болидиған амиллар һәққидә төвәндикичә йезилған:

1. Сизниң башқиларға яхшилиқ қилишиңизни яратқучиниң әмри дәп билишиңиз лазим. Чүнки яратқучи һәммигә яхшилиқ қилғучи вә бизләрниму яхшилиққа буйриған зат. Қуран кәримдә “аллаһ саңа яхшилиқ қилғандәк сәнму башқиларға яхшилиқ қилғин”, “яхшилиқниң мукапати пәқәт яхшилиқ болиду” дәп кәлгән. Һәр кимгә яхшилиқ қилиш аллаһ тааланиң әмри болған икән, баш үстигә дәп бу әмрни орундишиңиз сизниң иманиңизниң тәқәззасидур.

2. яратқучиниң сизгә ата қилған ата - иһсанлири, немәтлири вә яхшилиқлири билән сизниң башқиларға қилған яхшилиқлириңизни селиштуруп көрүң. Бу вақитта сизгә яратқучи тәрипидин қилиниватқан яхшилиқларниң қанчилик көп вә чоңлуқини, сизниң башқиларға қилғанлириңизниң һечнәрсә әмәсликини һес қилалайсиз шундақла сизниң башқиларға қилғанлириңизму униң ярдими вә һидайити билән болғанлиқ етибари билән униң яхшилиқи һесаблиниду.

3. Қуран кәримдики яхшилиққа буйриған айәтләр билән пәйғәмбәр әләйһиссламниң бу һәқтики һәдислириниң мәнисини билип, тилиңизға һәмишә җари қилдуруң. Шундақ қилсиңиз, өзиңиздә сизни һәмишә яхшилиққа үндәп туридиған түрткини һасил қилисиз.

4. Қандақла бир яхшилиқниң мукапати чоң болидиғанлиқини әстин чиқармаслиқ. Бундақ қилиш әлвәттә яхшилиқни көп қилишқа түрткә болиду. Аллаһ тааланиң яхшилиқ қилғучиларға қилған вәдилирини әскә елиш яхшилиққа түрткә болиду.

Инсанларға яхшилиқ қилғучилар бу дуняда униң пайдисини чоқум көриду. яхшилиқ қилидиған адәмләрниң йүзи йоруқ, гепи өткүр, шан - шәвкити юқири болиду. Мундақ адәмни һәрким һөрмәтләйду вә сөйиду.

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.