Хитай һөкүмити уйғур елида мәсчитләрдики закат вә сәдиқиғиму қол узатмақта

Хитай һөкүмити уйғур елида мәсчитләрни контрол қилишни йилдин - йилға күчәйтмәктә. Өткәнки йилларда мәсчит башқурушта, мәсчитләрни сирттин назарәт қилишни асаси метод қилған болса, әмдиликтә, мәсчитниң ичигә сиңип кирип башқурушни асаси метод қилмақта. Буниң нәтиҗисидә, мәсчиттә оқулуватқан хутбиғила әмәс, мәсчитниң кассисидики закат вә сәдиқиғиму қол узатмақта. Мәлум болушичә, хитай һөкүмити қаримай шәһиридә йеқинда йеңи бәлгилимә чиқирип, мәсчитләрдә топланған закат вә сәдиқиләрни башқурушни өз үстигә еливалған. Нөвәттә мәсчит башқуруш һәйити закат вә сәдиқини һәр қандақ бир иш үчүн ишләтмәкчи болса, чоқум һүкүмәтниң алақидар органлириниң тәстиқини елиш керәк.
Мухбиримиз шөһрәт һошур
2010.07.29
michit-herbiy-305 Сүрәттә үрүмчидә хитай һәрбилири мәсчит мунарида күзәтчилик қилмақта
AFP Photo

Биз бу әһвални ениқлаш үчүн, қаримай шәһәрлик диний ишлар идарисиға телефон қилдуқ. Мәсул хадим мәзкур түзүмниң йолға қоюлғанлиқини испатлаш билән бирликтә, бу түзүмниң йолға қоюлушиға җамаәтниң сәвәб болғанлиқини баян қилмақта.

Әмма, қаримай шәһиридики мәлум бир мәсчитниң имами, бу түзүмни җамаәт тәләп қилмиғанлиқини, әксичә һөкүмәтниң өзи түзүп чиққанлиқини; һазир һейт - намазларда чүшидиған пулниң удул һөкүмәтниң кассисиға чүшидиғанлиқини билдүрди.

Көзәткүчиләр мәзкур түзүмниң, һүкүмәтниң уйғурларға ишәнмәсликидин һәм уйғур райониниң муқимлиқ вәзийитидин хатирҗәм болалмайватқанлиқи сәвәблик келип чиққанлиқини пәрәз қилишмақта.

Мәлум болушичә, хитай һөкүмити бу түзүмни нөвәттә синақ тәриқисидә қаримайда йолға қойған. Әгәр бу түзүмгә җамаәттин қаттиқ бир қаршилиқ кәлмигән вә иҗра қилиш мумкин болған әһвалда, мәзкур түзүмини пүтүн уйғур районида йолға қоймақчи. Нөвәттә уйғур диний зат вә сиясий көзәткүчиләрниң әндишә қиливатқини, мәсчиттики пулниң қолдин кетиш мәсилиси әмәс, муһими хитай һөкүмитиниң мәсчитниң ишлириға ичкириләп арилишип, мәсчитниң паклиқи вә ибадәтниң тоғрилиқиға дәхли қилишидур.

юқиридики улиништин бу прогирамминиң тәпсилатини аңлиғайсиләр.
Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.