Bursada ötküzülgen “Türk dunyasi ejdad tenherikiti pa'aliyiti” de Uyghur medeniyiti tonushturuldi
2022.07.28
Türkiyening bursa sheherlik hökümitining uyushturushi bilen bu yilqi 5-nöwetlik türk dunyasi “Ejdadlar tenherikiti pa'aliyiti” 22-24-iyul künliri bursa shehirining keles nahiyesidiki kojayala dégen yaylaqta ötküzüldi.
Échilish murasimida söz qilghan dunya milliy tenheriket birleshmisining re'isi bilal erdughan: “Bu pa'aliyet peqet türk döletliri teshkilatigha eza türkche sözlishidighan döletlerla emes, belki uning sirtida yashawatqan milyonlarche qan-qérindashlirimiz üchünmu ehmiyetlik bir pa'aliyet. Ularningmu türk dunyasining bu shekilde yéqinlishishini, bir küch birliki hasil qiliniwatqanliqini körüshi kishini bashqiche xushal qilidu dep oylaymen, biz öz-ara rishtimiz, qérindashliq munasiwitimizni küchlendürimiz” , dep tekitlidi.
Bu pa'aliyet meydanida, at chapturush, oqya étish, chélishish musabiqiliri ötküzülüsh bilen birge türk dunyasining milliy en'eniwi örp-adet, medeniyetlirini namayan qilidighan körgezmiler échildi. Körgezme pa'aliyitige Uyghurlargha wakaliten sherqiy türkistan nozugum jem'iyiti qatniship Uyghur medeniyitini namayan qilip körgezme achti.
Bu pa'aliyetke qatnashqan sherqiy türkistan nozugum jem'iyitining re'isi munewwer özUyghur xanim bu pa'aliyettiki Uyghurlargha munasiwetlik oxshashmaydighan yéngi özgirishler toghrisida toxtaldi.
U, ilgiriki yillargha qarighanda türklerning sherqiy türkistan dewasigha bolghan chüshenchisi we bilishining köp derijide ashqanliqini, pütkül türk dunyasining birliki we milliy en'enige qaytish pa'aliyitige bolghan qizghinliqiningmu burunqigha qarighanda téximu ashqanliqini hés qilghanliqini bildürdi.
Munewwer xanim Uyghur medeniyitini tonushturushning ehmiyiti toghrisida toxtilip mundaq dédi: “Bizning kim ikenlikimiz, qandaq tarixqa ige ikenlikimiz, qandaq bir medeniyitimizning barliqi, biz ashu yerde yoqilip ketse bolidighan milletmu yaki saqlinip qélishi kérek bolghan milletmu? bizning tariximiz nege bérip taqishidu, eger sherqiy türkistandiki mediniytimiz yoq bolsa dunya medeniyitige qandaq ziyanliri bolidu? türk dunyasigha qandaq ziyanliri bolidu? bular pütün bir tereptin qarilishi intayin muhim we türtkilik rol oynaydighan mesililerdur”.
Biz bu pa'aliyet toghrisida pikir-qarashlirini élish üchün türk dunyasi “Ejdadlar tenherikiti pa'aliyiti” ge qatnashqan Uyghur yash pa'aliyetchi abduqadir bilen söhbet élip barduq. Ziyaritimizni qobul qilghan abduqadir ependining bildürüshiche, bu pa'aliyette Uyghur medeniyet körgezmisini ziyaret qilghan türkler Uyghurlarning qanchilik medeniyetlik we kültürge bay millet ikenlikini qaytidin tonup yetkenlikini ipadileshken.
Abduqadir ependi bu xil medeniyet tonushturush we Uyghurlar duch kéliwatqan zulumni anglitish pa'aliyiti, xitay hakimiyitining zulumi her küni éship kétiwatqan bügünki künlerde Uyghur xelqining awazini anglitishta téximu muhim rol oynaydighanliqini tekitlidi.