Түркийәдики бәзи шәһәрлик парламенттики партийәләр баянат елан қилип, хитайни қаттиқ әйиблиди

Түркийәдики бәзи шәһәрлик парламентлар вә бәзи тәнтәрбийә мәстанилири уюшмилири арқа-арқидин хитайниң уйғурларға елип бериватқан сияситини қаттиқ әйибләп баянат елан қилди. Улар мәзкур баянатта түркийә һөкүмитини “бу һәқтә мәсулийитини ада қилишқа, бирләшкән дөләтләр тәшкилатида бу мәсилини оттуриға қоюш” қа чақирди. Түркийәниң чукурова шәһәрлик парламентидики җумһурийәт хәлқ партийәси гурупписиниң мәсули абәйдуллаһ қолҗу әпәнди, яхши партийәсиниң мәсули нәвзат хиз әпәнди, милләтчи һәрикәт партийәси өзгүр атәш әпәнди ортақ тәйярлиған баянатни шәһәрлик парламентта оқуған. 25-Апрел күни елан қилинған мәзкур баянатта хитайниң уйғурларға елип бериватқан инсанийәткә қарши сияситини дәрһал тохтитишқа, бу мәсилиниң бирләшкән дөләтләр тәшкилатида муһим мәсилә сүпитидә оттуриға қоюлуши керәкликини тәләп қилған. Баянатта мунулар дейилгән: “хитай хәлқ җумһурийәти 2016-йилидин тартип, уйғур түрклири башта барлиқ түркий қериндашлиримизға елип бериватқан еғир зулум инсанийәткә қарши җинайәттур. Әпсуски бу җинайәт күнимиздиму давам қилмақта. Хитай террорға қарши көрәшни баһанә қилип туруп, милйонлиған уйғурни лагерларға ташлиған болуп, бу уйғурлар инсанлиқ қелипидин чиққан муамилигә дучар болмақта, уйғур ханим-қизлар басқунчилиққа учримақта, туғмас қилип қоюлмақта. Буни дунядики һәрқайси дөләтләр, аммиви тәшкилатлар, болупму түркийә һөкүмити бирләшкән дөләтләр тәшкилатиниң күнтәртипигә елип келип дәрһал һәл қилиш йолини тепиши керәк”.

Чукурова шәһәрлик парламенттики 3 сиясий партийә ортақ елан қилған баянат мундақ ахирлашқан: “биз җумһурийәт хәлқ партийәси, яхши партийәси вә милләтчи һәрикәт партиси болуш сүпитимиз билән хитайниң уйғур қериндашлиримизға елип бериватқан бесим сияситигә қарши турушқа давам қилиш билән бирликтә уйғурларға елип бериливатқан зулум түгигүчә уларниң авази болушқа давам қилимиз”.

Буниңдин башқа измир қарабағлар шәһәрлик парламенттики җумһурийәт вә ийи партийәсиниң парламент әзалири дуняниң һәрқайси дөләтлирини, түркийә һөкүмитини уйғурлар үчүн һәрикәткә өтүшкә чақирди. Мәзкур баянатта уйғур мәсилисидә түркийәниң башламчилиқ роли ойниши керәклики, түркийәниң бирләшкән дөләтләр тәшкилатида уйғур мәсилисини оттуриға қоюши керәклики тәкитләнгән.

Булардин сирт түркийәниң бешикташ вә фәнәрбағчә тәнтәрбийә қулуплири мәстанилириму иҗтимаий таратқулар арқилиқ көз-қарашлирини баян қилип, хитайниң уйғурларға елип бериватқан сияситини қаттиқ әйиблиди вә түркийә һөкүмитини уйғурларға игә чиқишқа чақирди.

Бу һәқтә зияритимизни қобул қилған шәрқий түркистан вәхписиниң сабиқ рәиси пешқәдәм сиясәтчи һамутхан гөктүрк әпәнди түркийә һөкүмитини қоллаватқан милләтчи һәрикәт партийәсиниң һазирғичә бу хил ортақ баянатларда орун алмиғанлиқини, чукурова шәһәрлик парламенттики өктичи партийәләр ортақ елан қилған баянатқа милләтчи һәрикәт партийәсиниңму қатнашқанлиқини, буниң зор әһмийәткә игә икәнликини илгири сүрди.

Истанбул университети тарих оқутқучиси доктор өмәр қул әпәнди бу һәқтики көз қаришини баян қилип мундақ деди: “хитай елип бериватқан ирқий қирғинчилиққа қарши түркийәдики аммиви тәшкилатларниң, сиясий партийәләрниң шәһәрлик парламент әзалириниң хитайни әйибләп баянатлар елан қилиши, түркийәдә уйғур мәсилисигә игә чиқиватқанларниң көпийиватқанлиқиниң бешарити. Әлвәттә буниң һөкүмәткиму тәсири болиду. Биз түркийәдә техиму көп кишиниң уйғурларға игә чиқишини үмид қилимиз”.

Шәрқий түркистан тәшкилатлар бирлики рәиси һидайәтулла оғузхан әпәнди түркийәдики һәр қайси партийә аммиви тәшкилатлар һәтта бәзи тәнтәрбийә қулуплириниң уйғурларни қоллап ортақ баянат елан қилишиниң түркийәдә уйғур мәсилисидики зор илгириләш икәнликини оттуриға қойди.

Өткән һәптә түркийәдики 73 адвокатлар идариси уйғурларни қоллап ортақ баянат елан қилғаниди. Түркийәдә 78 миң әтрапида адвокат бар болуп, бу адвокатлар 81 адвокатлар идарисиға әза болуп вәзипә өтәйдикән. Буниң ичидин 73 адвокатлиқ идарисиниң уйғурларни қоллап, хитайни әйибләп баянат елан қилиши түркийәдики уйғур дәваси үчүн зор илгириләш икән.