Otta köyüp ketken qemernisaning yoldishi we chong oghlining türmide ikenliki delillendi

24-Noyabir ürümchi ot paji'esi heqqidiki xewerlerde échinishliq ehwallardin biri süpitide, paji'ede jan üzgen qemernisaning yoldishi memet'eli metniyaz we chong oghli ilyas memet'elilerning türmide ikenliki tilgha élin'ghanidi. Xitay terep yoshurup kéliwatqan bu ehwalni xelq'ara axbarat orunliri mezkur a'ilining türkiyede perzentlirini ziyaret qilish arqiliq otturigha chiqarghanidi. Muxbirimizning Uyghur élige qarita élip barghan téléfon ziyaretliri dawamida mezkur ata-balining kériye we ürümchidiki türmide jaza mudditini ötewatqanliqi aydinglashti.

Xitay da'iriliri 24-noyabir ürümchi ot paji'esi heqqidiki axbarat bayanatida, ot ketken binadikilerning yéterlik derijide özini qutquzush iqtidari yoq ikenlikini ilgiri sürgen؛ mezkur paji'ede hayatidin ayrilghanlardin qemernisaning türkiyediki ikki perzenti bolsa ot ketken binada ishiklerning taqaq ikenliki, dadisi memet'eli metniyaz bilen akisi ilyas memet'elining türmide ikenlikini tilgha élip, mezkur paji'ening jawabkari xitay hökümiti ikenlikini tilgha alghanidi. Qemernisaning akisining oghli-nöwette shwétsariyede yashawatqan abdulhépiz memtiminmu qemernisaning yoldishi we chong oghlidin bashqa dadisi we ikki akisiningmu türmide ikenlikini ashkarilidi.

Déyilishiche, qemernisa a'ilisi eslide xotenning ilchi yézisidin bolup, kéyinche ürümchige yötkelgeniken.

Ürümchining öt ketken bina tewelikidiki ghalibiyet saqchixanisi, qemernisaning yoldishi we chong oghli heqqide melumat bérelmidi. Andin biz xoten sheher ichidiki nurbagh saqchixanisigha téléfon qilduq. Bu saqchixana xadimi ürümchi ot apitidin kéyin, bu heqte yighinlar échilghanliqi we ot bixeterlik tedbirlirining kücheytilgenlikini tilgha aldi. Abdulhépizning déyishiche, memet'eli chet'elge chiqqan waqitliridila saqchilar teripidin sürüshte qilin'ghan we oghli ilyas saqchixanigha chaqirtilip soraq qilin'ghan, 2017-yiligha kelgende, metniyaz bilen ilyas memet'eli 10 we 12 yilliqtin késilgen.

Ilgiriki xewerlirimizdin melum bolushiche, 2017-yildin kéyinki chong tutqunda, tutqunlarning köpinchisi turuwatqan yéridiki emes, esli yurtidiki saqchilargha ötküzüp bérilgen. Xoten sheher ichidiki saqchi xadimlirimu, ayal-baliliri ot apitide ölüp ketken qemernisaning yoldishi we oghlining qaysi türmide ikenlikidin ilchidiki alaqidar saqchi we edliye xadimlirining xewiri barliqini éytti.

Téléfonimizni qobul qilghan ilchidiki bir amanliq mudiri, memet'eli metniyazning 10 yilliq késilgenliki we nöwette kériye türmiside jaza mudditini ötewatqanliqini ashkarilidi.

Abdulhipiz memtimin, mezkur dada balining jaza mudditini aqsudiki bir bingtu'en türmiside ötewatqanliqi heqqide jem'iyettin uchur alghan. Emma mezkur amanliq mudiri, memet'elining kériye türmiside ikenlikini bildürüsh bilen birlikte, oghli ilyasni ürümchidiki bir türmide dep anglighanliqini tilgha aldi.

Abdulhépizning déyishiche memet'eli metniyaz özini saghlam we yaramliq ewlad yétishtürüshke béghishlighan bir dada iken. Shunga u, pilanliq tughut siyasi'iti qattiq ijra qiliniwatqan chaghlarda éghir iqtisadiy jerimanilerni tölesh we bezide nopus yötkesh arqiliq, ayalini bala chüshürüsh opératisiyeliridin qoghdap qalghan we 10 balini qatargha qatqaniken.

U qash téshi sodisi bilen qed kötürgen tijaretchilerdin bolup, u meblighining zor bir qismini perzentlirining ma'arip terbiyesige serp qilghan. U bir perzentini ereb birleshme xelipilikige élip chiqip oqushqa orunlashturghan. Arqidin ikki perzentini misirda oqushqa yolgha salghan. Melum bolushiche, uning a'ilisining bext-sa'aditi we jem'iyetning yüksilishi üchün körsetken bu tirishchanliqliri 2017-yildiki chong tutqunda dölet bixeterlikige tehdit shekillendürgen jinayet dep qaralghan. Mezkur amanliq mudiri, memet'eli metniyazning pilanliq tughutqa xilapliq qilish, qanunsiz diniy pa'aliyetler bilen shughullinish we sezgür döletlerni ziyaret qilish qatarliq birqanche atalmish jinayet bilen eyiblen'genlikini delillidi.

Yuqirida, 24‏-noyabir ürümchi ot paji'eside hayatidin ayrilghan qemernisaning yoldishi we chong oghlining türmide ikenlikining delillen'genliki toghruluq anglitish berduq.