Exmetjan qasim: “Uyghur dewasigha qétilish tallash emes belki mejburiyet”

Uyghurlar tarixtin buyan türlük sewebler tüpeylidin özlirining ana wetinidin dunyaning her qaysi jaylirigha köchken. Melum bolushiche, Uyghurlarning ottura asiyadiki döletlerge köchüp olturaqlishishi xéli uzun tarixqa ige, emma Uyghurlarning gherb elliride olturaqlishish tarixi bashqa millettin bolghan köchmenlerge qarighanda anche uzun emes. Shundaq bolushigha qarimay, Uyghurlar gherb elliridiki köp qatlamliq medeniyette türlük shekillerde özining mewjutluqini namayan qilip kelmekte.

Shiwétsiyelik Uyghur qizi gülhayat mirza'ehmet yéqinda shiwétsiyening talet (TALET) namliq radiyo programmisida Uyghur xelqi duchar boluwatqan irqiy qirghinchiliq we uning özige élip kelgen rohiy jarahetliri, wetinining hörlükige, musteqilliqigha bolghan telpünüshlirini shiwét xelqige anglatqan.

Gülhayat Mirza’ehmet teminligen

Gülhayat mirza'ehmet bu heqte radiyomizgha söz qilip, bu qétimliq radiyo programmisida özige qoyghan telipini orunlighanliqini, yeni “Uyghurlarning ehwalini dunyagha anglatqanliqini bildürdi.

Igilishimizche, özliri chong bolghan döletning tilida Uyghurlarning ehwalini janliq shekilde anglitiwatqan gülhayatqa oxshash yashlar barghanséri köpeygen. Gollandiyede chong bolghan exmetjan qasimmu ashu Uyghur dawasining aldinqi sépige qétiliwatqan yashlarning biri bolup, aldinqi hepte gollandiyening leydin uniwérsitéti (Universiteit Leiden) da Uyghurlarning nöwettiki weziyiti heqqide léksiye bergen.

Biz bu munasiwet bilen, muhajirette yashawatqan hemde Uyghur mesilisige dunyaning diqqitini tartishqa tirishiwatqan gülhayat, exmetjan'gha oxshash Uyghur yashlirini bügünki söhbet programmimizgha teklip qilduq. Ular, dunyaning her qaysi jaylirida yashawatqan Uyghur yashlirining Uyghur dewasigha qétilishining “Tallash” emes belki, “Mejburiyet” ikenlikini bildürüshti.

Söhbitimizning tepsilatini yuqiridiki ulinishtin anglighaysiler.