Xitay Uyghur irqiy qirghinchiliqi mesiliside fransiyediki musulmanlarni aldap kelgen
2022.04.13

Uyghur tetqiqat merkizining mudiri abdulhakim idris ependi we Uyghur herikiti teshkilatining diréktori rushen abbas xanimlar 12-april jenwediki pa'aliyetlirini axirlashturup, fransiye paytexti parizhdiki pa'aliyetlirini bashlighan.
Parizhdin ziyaritimizni qobul qilghan abdulhakim idris ependining bayan qilishiche, xitayning fransiyediki bash elchixanisi fransiyediki musulmanlarni Uyghur irqiy qirghinchiliqi mesiliside izchil aldap kelgen. U bu heqtiki melumatlargha 12-april küni parizhdiki chong meschitlerning mudiri, fransiye memliketlik kishilik hoquq komitétining ezasi shemsiddin hapiz ependi bilen uchrashqanda érishken.
Abdulhakim idrisning bildürishiche, shemsiddin hapiz ependi metbu'atlarda tarqiliwatqan Uyghur irqiy qirghinchiliqigha da'ir uchurlarni körgendin kéyin, xitay elchixanisigha bérip, buninggha chüshenche bérishni telep qilghan. Xitay elchixanisi bolsa Uyghur musulmanlarning nahayiti bextiyar, xatirjem yashawatqanliqini, “Jaza lagéri”, “Irqiy qirghinchiliq” deydighan nersilerning mewjut emeslikini terghip qilidighan saxta melumatlarni ewetip, ularni aldighan. Buning bilenla qalmay, xitay elchixanisi yene shemsiddin hapiz bashliq musulmanlar rehberliri bilen atalmish Uyghur aptonum rayonining rehberliri arisida sin körünüshlük bir söhbet uyushturup, aldamchiliqlirini dawamlashturghan.
Abdulhakim idris shemsiddin hapiz ependige Uyghur diyarining heqiqiy weziyitini anglitip xitayning epti-beshirisini échip bergen. U bu ramazan mezgilide roza tutushtin we ibadet qilishtin mehrum qéliwatqan sherqiy türkistan musulmanliri üchün fransiye meschitliridiki xutbilarda du'alar qilishni orunlashturushni telep qilghan.
Abdulhakim idris, rushen abbaslarning 12-aprildiki muhim uchrishishliridin yene birsi, Uyghur irqiy qirghinchiliqi mesilisige köngül bölüsh pikride ching turghanliqi üchün b d t diki xizmitidin ayrilip qalghan émma xanim bilen ötküzülgen uchrishish bolghan. Émma xanim ulargha erkin asiya radiyosi Uyghur bölümining muxbirliri we d u q ning re'isi dolqun eysaning urugh-tughqanlirining qolgha élinishigha b d t ning xitaygha teminligen melumatlirining seweb bolghanliqini sözlep bergen hemde xitayning b d t ni qandaq qolgha kirgüziwalghanliqi toghrisida toxtalghan.
Abdulhakim idris ependi sözide, 13-april kechte amérika bash elchisi teripidin ötküzülgen iptarliq pa'aliyetning nahayiti muhim bir sorun bolghanliqini, köpligen musulman rehberliri qatnishidighan bu sorun'gha amérika elchixanisining özlirini alahide teklip qilghanliqini tilgha aldi. Rushen abbas xanim bolsa bu iptar sorunigha daxil bolghan bir qisim musulman döletlerning rehberliri bilen ayrim-ayrim uchriship, sherqiy türkistan mesilisini anglitish pursitige érishkenlikini tekitlep ötti.