Tomas shulze: “Uyghurlar méni öz aranglarda sananglar, men siler bilen bille!”
2024.12.05
Piroféssor tomas shulze (Thomas Schulze) ependi 27-noyabirdin 30-noyabirghiche gérmaniye paytexti bérlinda ötküzülgen “Pisxikiliq dawalash we pisxika ilmiy jem'iyiti” ning yilliq omumiy qurultiyi mezgilide ziyaritimizni qobul qilip, Uyghurlarning rohiy azabliri toghriliq toxtilip ötkenidi. Gérmaniyediki ludwig maksimiliyan uniwérsitéti, amérikadiki jons xopkins uniwérsitéti, nyu-york syrak'use tébbiy uniwérsitéti qatarliq uniwérsitétlarning piroféssori bolghan tomas ependi eslide rohiy késellikler mutexessisi bolup, u Uyghur irqiy qirghinchiliqi bashlan'ghandin kéyin, muhajirettiki Uyghurlarning rohiy azablirigha alahide köngül bölüshke bashlighan we bu jehettiki izdinishlirini hazirgha qeder dawamlashturuwatqan bir kishi iken.
Piroféssor tomas shulze ependi so'allirimizgha jawab bérip, özining 1990-yili Uyghur élide ziyarette bolghanda nahayiti yaxshi tesiratta qaytip kelgenliki, lékin hazirqi weziyetning qabahetlik tüs alghanliqini eskertip mundaq dédi: “Xitayning Uyghurlargha yürgüzüwatqini éniqla irqiy qirghinchiliq. Xitaylar Uyghurlarning tilini yoqitiwatidu, diniy étiqadidin ayriwatidu. Uyghurlarning diniy étiqadining tinchliqperwerlikni mezmun qilidighanliqi hemmige ayan. Xitaylar Uyghurlarning qedimiy güzel qurulushlirini weyran qiliwétip, uning ornigha xitayche binalarni séliwatidu. Uyghurlarning ana yurti xitaylar we bashqilarning sayahet qilidighan désniy baghchisigha aylanduruwatidu. Uyghurlar bu sayahetchilerge usul oynap bérishke mejbur boluwatidu. Xitay Uyghurlarni bozek qilip, haqaretlepla qalmay, yene öz jinayetlirini yalghanchiliq bilen yépiwatidu. Uyghurlar nedila yashimisun, xitaylar dunyaning her yerliridiki saqchi ponkitliri arqiliq ularni tutup kétishke urunuwatidu. Bularning hemmisi tamamen jinayi qilmishlardur! menche, bundaq jinayetler natsistlar zamanidin kéyin dunyaning héch bir yéride yüz bérip baqmighan. Xitay bu jinayetlerni uzun mezgillik bir pilan bilen ijra qiliwatidu.”
Piroféssor tomas shulze ependi yene mundaq dédi: “Men d u q ning biz bilen yéqindin hemkarlishiwatqanliqigha we bizni kéreklik muhim melumatlar bilen teminlewatqanliqigha minnetdarliqimni bildürimen. Biz yene xitaygha qarshi parlaméntlar birliki ( IPAC )we bashqa teshkilatlar bilenmu hemkarlishiwatimiz. Bular xitaygha qarshi bu küreshning bibaha bayliqliridur. Ularning sadaliri barghanséri yükselmekte, ularning jamali barghanséri nurlanmaqta hemde medeniy we tinch shekilde. Menche, bu dunya xitayning Uyghurlargha séliwatqan bu zulumliri aldida bizning qaysi terepte turidighanliqimizni axiri bilip yétidu. Xitayning Uyghurlarni yoqitishqa urunushi, chégra halqip basturushliri, menche bu dunyani birleshtürüwatidu. Bu yerde elwette, méningmu bir ülüsh hessem bolidu, Uyghurlarning qaytidin bash kötürüp küch toplishi we rohiy azablirining yéniklishi üchün belgilik töhpem bolidu.”
Gérmaniye we amérika puqrasi bolghan piroféssor tomas shulze ependi sözide, pütün dunyadiki heqqaniyetni yaqlighuchilarni birliship, xitayning mustebitlikige ortaq qarshi turushqa chaqirip mundaq dédi: “Biz birliship heriket qilghandila, xitaydin ibaret bu ejdihaning niqabini yirtip tashliyalaymiz. Men bu herikitimizning xitay xelqige qaritilmaydighanliqigha ishinimen, xitay xelqimu mustebit hakimiyetning ziyankeshliklirige uchrimaqta. Xitay hakimiyiti özining xelqinimu xorlap, éghir azabliq hayatqa muptila qilmaqta. Biz bularghimu azadliq tileymiz. Biz nöwette xitayning mustebit hökümranliqi astidiki mongghullar, tibetler, xongkongluqlar we Uyghur qatarliq barliq türkiy milletlerning erkinliki hem barawerliki üchün küresh qilishimiz lazim. Uyghurlar méni aranglargha qétiwélinglar, men siler bilen birge!”
Piroféssor tomas shulze ependi sözide, nérwa késellikliri ilmi, pisxologiye hemde rohiy saghlamliqni tetqiq qilidighan bashqa tetqiqatchilar we mutexessisler bilen birliship Uyghurlarning rohiy azablirigha munasiwetlik bir projékit( layihe ) bilen shughulliniwatqanliqini tilgha alghan hemde d u q ning bu jehette hemkarlashqanliqigha rehmet éytqan bolup, d u q re'isi turghunjan alawudin ependi piroféssor tomas shulze ependi bilen d u q otturisidiki hemkarliqning hazirmu dawamlishiwatqanliqini tilgha aldi.