“әсәбийликкә қарши тәшвиқат нәмуничиси” хуршидә керим 20 йил, икки балиси 17 йилдин кесиветилгән

Мухбиримиз шөһрәт һошур
2023.01.25
ramazan-mehelle-tekshurush.jpg Мәһәллә башқуруш комитети вә сақчиларниң уйғурларни тәкшүрүп кәлгән көрүнүши. 2018-Йили 6-авғуст, қәшқәр.
AP

Мухбиримизниң ғулҗа наһийәсигә қарита елип барған телефон зиярәтлири давамида, мәзкур наһийәдә бир мәзгил “диний әсәбийликкә қарши тәшвиқат нәмуничиси” болуп даңқ чиқарған хуршидә керимниң өйидин бир “қанунсиз китаб” тепилғанлиқи үчүн, “икки йүзлимичилик” билән әйиблинип 20 йиллиқ кесиветилгәнлики дәлилләнди. Мәлум болушичә, униң икки оғлиму “пиланлиқ туғутқа хилаплиқ қилиш” билән әйиблинип 17 йиллиқтин кесиветилгән икән.

Хитай даирилири уйғур елида 2014 ‏-йили “терорлуқ вә диний әсәбийликкә қарши күрәш” долқуни қозғиған чеғида, бир тәрәптин халиғабчә тутқун қилиш вә еғир җазалашни йолға қойған болса, йәнә бир тәрәптин заманивийлиқни тәшәббус қилиш нами астида уйғур миллий өрп-адәт вә диний етиқадиға қарши тәшвиқат урушини пәллигә көтүргән иди. Бу мәзгилләрдә зор бир түркүм диний вә миллий нәшир буюмлири йиғивелиниш вә көйдүрүлүш билән бирликтә, йәни материйллардики мәзмунлар тәшвиқат нәмучилириниң җараңлиқ нутуқлири арқилиқ рәт қилинған, тәнқид қилинған вә һәтта мәсхирә қилинған иди. Мәһәллә вә өй арилип хизмәт қилған бу тәшвиқат нәмунчилири юқури муаш, сәйлә-саяһәт яки алаһидә хизмәт орунлири билән мукапатланған иди.

Ениқлашлиримиздин мәлум болушичә, әнә шу чағда даңқ чиқарғанлардин бири, ғулҗа наһийәсиниң қараяғач йеза қараяғач кәнтиниң әзаси хуршидә керимдур.

2017‏-Йили чоң тутқун башланғанда, хуршидә керимниң әйни чағдики “шан-шәрәп” лири бирдинла ғайиб болған вә өзи тәнқид қилған кишиләр қатарида бешиға қара халта кийдүрүлүп лагерға елип кетилгән. Қараяғач йезисидики бир аманлиқ мудириниң ашкарилишичә, униң өйидин бир “қанунсиз китаб” тепилғанлиқи үчүн. “икки йүзлимичилик” билән әйиблинип, 20 йиллиқ киесиветилгән.

Мәзкур аманлиқ мудири, өзиниң әйни чағдики сәпдиши болған хуршидә керимниң өйидин тепилған китабниң қандақ бир китаб икәнлики, уни хуршидәниң өзи сетивалғанлиқи вә яки тәшвиқат паалийити җәрянида аһалиләрдин йиғивалғанлиқи; йиғивалған болса өзи оқуш үчүн сақлап қойғанлиқи вә яки даириләргә тапшуруп беришни унтуп қалғанлиқи һәққидә һечқандақ мәлуматқа игә болмиған.

Ғулҗа наһийәсдики бир әдлийә понкитиниң хадими, хуршидә керимниң 20 йиллиқ кесилишигә сәвәб болған мәзкур китабниң нами вә конкирет мәзмуни һәққидә мәлумат берәлмиди. Әмма у хуршидә керимниң өйидин қанунсиз китаб тепилғанлиқи үчүн, 20 йиллиқ кесиветилгәнликини дәлиллиди.

Илгирики ениқлашлиримиздин мәлум болушичә, тәшвиқат сепидә актип хизмәт қилған вә бир мәзгил дәвр сүргән туруқлуқ, бирдинла тәхти ғулап җазаланғанлар, ялғуз хуршидә керим әмәс. Корла шәһиридә бир мәзгил дәвр сүргән тәшвиқат нәмунчилиридин патигүл давутму 2017 ‏-йили күздә тутқун қилинған. Әйни чағда көрсәткән хизмәтлири сәвәблик көп қетим мукапатланған вә хитай өлкилирини зиярәткә әвәтилгән патигүл давут тутқун қилиниш билән тәң униң “милләтләр иттипақлиқи нәмуничиси” болған йолдиши наман бавудунму тутқун қилинған, сақчи болуп хизмәт қиливатқан қизи хизмәттин тохтитилған.

Ашкарилинишичә, ғулҗа наһийәсидә тутқун қилинғанда 55 яшлар чамисида болған тәшвиқат нәмуничиси хуршидә керимниң 6 пәрзәнти, 10 нәччә нәвриси бар болуп, униң мәрдан вә мәвлан исимлик икки оғли “пиланлиқ туғутқа хилаплиқ қилиш” билән әйиблинип, 17 йиллиқтин кесиветрилгән.

Хуршидә керим нөвәттә ғулҗа шәһридики байкөл аяллар түрмисидә җаза муддитини өтимәктикән.

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.