Атуштики сақчи хадимлири: чағанни тәбрикләшкә қатнашқанлар мукапатлиниду, қатнашмиғанлар җазалиниду

Бир һәптидин буян иҗтимаий таратқуларда уйғур елидә чағанлиқ паалийәтләрниң дағдуғилиқ елип бериливатқанлиқи вә чағанни тәбрикләватқанларниң көпинчисиниң уйғур икәнлики һәққидә учурлар тарқалди. Мухбиримизниң бу һәқтики ениқлашлири давамида, атуштики алақидар хадимлар, хитай даирилириниң уйғурларни чағанни тәбриклиниш үчүн бир тәрәптин риғбәтләндүрүш вә мукапатлаш тәдбири қолланса; йәнә бир тәрәптин сиясий идийәви хизмәт ишләш вә қатнашмиса җазалинидиғанлиқи һәққидә қорқутуш тәдбирлирини қолланғанлиқи ашкариланди.

Иҗтимаий таратқулардин мәлум болушичә, чағанни тәбрикләш паалийәтлири атушта әң дағдуғилиқ шәкилдә давамлашмақта. Һәтта атуштики қатнаш сақчилири сақчиларни мәдһийәләйдиған хитайчә нахшиларни тәмбүрдә орунлиған. Биз бу тәбрикләш паалийәтлириниң пәрдә арқисини айдиңлаштуруш үчүн атуштики алақидар орун вә хадимларға телефон қилдуқ. Атуштики бир сақчи хадими бу паалийәтләргә һәйдәкчилик қиливатқанлар арисида кәнт дәриҗилик сақчи ишханилири барлиқини тилға алди.

Атушниң азақ йезисидики бир кәнт секретариниң ашкарилишичә, чағанни тәбрикләш паалийәтлирини һәр дәриҗилик партком тәшвиқат комитети билән сиясий қанун комитети бирликтә тәшкиллигән.

Мәлум болушичә, даириләр уйғурларни чағанлиқ паалийәтләргә кәң-көләмдә қатнаштуруш үчүн риғбәтләндүрүш билән қорқутуш тәдбирини тәң қолланған. юқириқи сақчи хадимниң дейишичә, чағанни тәбрикләш паалийитигә қатнашқанларға һәқсиз кийим-кечәк тарқитиш билән бирликтә йәнә уларға паалийәт ахирида һәр хил турмуш буюмлирини совғат қилған; бәзи җайларда күнигә 150 йүәндин иш һәққи бәргән.

Мәзкур хадим кишиләрниң йеқинқи йилларда идийәсидә өзгириш болғанлиқини, шуңа, чағанни тәбрикләшни чин қәлбидин қобул қилғанлиқини тилға алған болсиму, әмма азақ йезисидики юқириқи секретар, чаған паалийитигә қатнишишни ашкара рәт қилмисиму, арқисиға тартшқанлар, қатнашмаслиқ үчүн баһанә издигәнләр болғанлиқини, уларни һәрикәткә кәлтүрүш үчүн кәнтләрдә һәр күни сиясий өгинишләр елип бериливатқанлиқини ашкарилиди.

Атушниң ағу йезисидики бир кәнт аманлиқ мудириниң ашкарилишичә, даириләр, өзиниң сәнәт иқтидари туруп, йәни нахша-усул маһарити бар туруп, тәбрикләштин өзини қачурғанларға мәхсус идийәви тәрбийә елип барған. Бу тәрбийәдә чағанни тәбрикләшниң маһийәттә дөләтни сөйүш вә дөләтни һимайә қилиш мәнисигә игә икәнликини тәкитлигән. Даириләр буниң билән бирликтә, чағанлиқ паалийәттин қәстән өзини қачурғанларниң қануний җазаға тартилидиғанлиқини уқтурған.

Азақтики секретарниң дейишичә, кишиләрни чағанни тәбрикләшниң зөрүрийити вә қатнашмиғанларниң ақивити һәққидики бу тәлим-тәрбийә йиғинлири икки айдин бери давам қилмақта. Арғудики аманлиқ мудириниң баянлиридин мәлум болушичә, йәрлик даириләр бу хил риғбәт вә тәһдит арилашқан тәшвиқат паалийитини нөвәттә һәптидә йәттә күн, әтигән вә ахшамлири елип бармақта.

Юқириқи хадимларниң баянлиридин мәлум болушичә, мана мушундақ қаттиқ-юмшақ тәдбирләрниң нәтиҗисидә уйғур елидә йәрлик аһалиләрниң чағанни тәбрикләш паалийәтлири “ғәлибилик”, йәни тосалғусиз вә маҗирасиз давам қилмақта.

Юқирида уйғур елидә нөвәттә әвҗигә чиқиватқан чағанни тәбрикләш паалийәтлириниң пәрдә арқиси һәққидә мәлумат бәрдуқ.