Qeshqer wilayetlik xelq ishliri xadimi: “Wilayitimizde nikah oqutushqa ruxset yoq”

Muxbirimiz shöhret hoshur
2020.08.21
siyasiy-opche-toy-1.jpeg Xoten nahiye layqa yézisidiki siyasiylashturulghan kolléktip toy murasimi. 2017-Yili awghust.
Social Media

Toqquzaq nahiyelik xelq hökümiti xadimining bir Uyghur yashning nikah oqutushqa ruxset bar-yoqluqini heqqidiki so'alini jawabsiz qaldurghanliqi heqqidiki awaz xatirisi qolimizgha chüshkendin kéyin, qeshqerdiki her derijilik alaqidar xadimlargha téléfon qilduq. Qeshqer wilayetlik xelq ishliri idarisining xadimi nöwette qeshqerde nikah oqutushning cheklen'genlikini؛ paxtekli yézisidiki bir xadim bolsa mezkur yézida nikahsiz öylinishning omumlashturuliwatqanliqini delillidi.

Biz Uyghur rayonida nikah oqutushning cheklen'genliki heqqidiki uchur we inkaslarni tapshuruwalghandin kéyin, bu uchurning toghra yaki xataliqini aydinglashturush üchün, qeshqer wilayetlik xelq ishliri idarisige téléfon qilduq. Téléfonimizni alghan xadim deslipide bu heqte diniy ishlar komitéti qatarliq alaqidar organlarni izdishimizni tewsiye qilip so'allirimizgha jawab bérishtin özini qachurdi. Biz uningdin bezi orunlarda öylinish murasimida nikah oqutushqa ruxset yoqluqi, yeni diniy qa'idiler boyiche nikah oquqtushqa bolmaydighanliqi heqqide uchur alghanliqimiz we bu ehwalning qeshqerde qandaq ikenlikini sorighinimizda, u “Qeshqerde buninggha ruxset qilinmaydu” dep ochuq jawab berdi. Emma bu tüzümning qeshqerdin bashqa jaylarda qandaq ikenlikini sorighinimizda, özining buningdin xewersizlikini éytti. Qeshqerde nikah oqutushning cheklen'genliki wilayetlik xelq ishliri idarisining xadimi teripidin delillen'gendin kéyin, biz bu cheklimining emeliylishish ehwali heqqide qeshqerdiki yéza derijilik orunlardiki xadimlardin melumat soriduq.

Paxtekli yézisidiki bir kent kadirining ashkarilishiche, paxteklide yéqinqi ikki yil ichide öylen'genler nikah oqutmighan, öylinish resmiyiti peqet toy xéti élish bilenla tamamlan'ghan.

Melum bolushiche, paxteklidiki kadirlar ahalilerge nikah oqutushni chekleshning sewebi süpitide “Jem'iyet muqimliqini qoghdash” dep körsetken we köp adem toplinidighan we yaki bardi-keldi qilidighan herqandaq bir murasimning muqimliqqa tehdit ikenlikini eskertken. Bu cheklimining netijiside nikah oqutushla emes, ikki yildin buyan paxteklide toy murasimimu ötküzülmigen.

Nikah oqutush musulmanlarning öylinish murasimidiki intayin zörür we nazuk bir halqa bolup, bu murasim toy küni etigende ötküzülidu. Toy qilidighan qiz-yigit qoldashliri bilen birlikte bir türküm jama'etning aldida we bir diniy zatning yétekchilikide du'a-tilawetlerler bilen nikah oqush murasimini ötküzidu. Nikahsiz perzentlik bolush qattiq cheklinidu. Paxtekli yézisidiki mezkur kadir paxteklide nöwette nikahsiz öylinishning omumliship bolghanliqini, hetta kishilerning buninggha normal köz bilen qaraydighanliqini eskertti. U yéqinqi bir misalni tilgha élip, paxtekli 5-‏kent2 ‏-mehellisidiki niyaz'axun dégen kishining 22 yashliq oghlining qoshna kenttiki bir qiz bilen toy xet élipla öy tutqanliqini we nikahsiz halda éghir'ayagh bolghanliqini tilgha aldi.

Yuqirida qeshqerde nikah oqutushning cheklen'genlikining da'iriler teripidin resmiy delilligenliki heqqide melumat berduq.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.