Turpandiki bir saqchi xadimi: topliship iptar qilghanlar birqanche yilliqtin késilidu

Uyghur élide 2017-yildin étibaren uda üch yil rozi tutushni qattiq chekligen xitay da'iriliri 2021- we 2022-yilliri bu cheklimilirini bir'az yumshatqan we yashta 65 tin chonglarning rozi tutushigha yolgha qoyghanidi we ramzan mezgilidiki öy tekshürüsh we kocha charlash ishlirimu nisbeten azayghanidi. Bu yilqi éniqlashlirimiz dawamida turpandiki saqchi xadimliri, ramzandin bir hepte burun yéngidin bir uqturush chüshkenliki we bu uqturushning rohiy boyiche, bu ramzanda kim bolushidin qet'iynezer herqandaq kishining roza tutushining cheklen'genlikini ashkarilidi.

Inkas we éniqlashlirimizdin melum bolushiche, Uyghur élidiki ramzan cheklimiliri xelq'ara jama'et pikirining bésimi, xitay merkizi hökümitining özgirishchan siyasiti we yerlik da'irilerning shexsiy xahishi boyiche ish tutushi netijiside köp chaghlarda qattiq halette dawam qilsa, yene bezen qismen yumshash alametlirini körsetmekte. Biz ramzan cheklimisining bu yilqi ijra qilinish ehwalini éniqlash üchün turpan wilayitidiki herqaysi saqchi organlirigha téléfon qilduq.

Köpinche saqchi xadimliri, ramzan belgilimiliri heqqide éghiz échishtin özini qachurdi. Beziler bolsa, öz ishxanisidiki ehwallarni tilgha élish arqiliq, ramzan cheklimilirining qattiq halette dawam qiliwatqanliqidin shepe berdi.

Turpan shehiridiki bir tarmaq saqchi idarisi xadimi, ramzan cheklimisining yillardikige oxshash dawam qiliwatqanliqini bayan qilghandin kéyin roza tutushqa bu yilmu ruxset yoqluqini tilgha aldi.

Turpan sheher ichidiki bu saqchi xadimning ashkarilishiche, turpandimu bu yilmu, ramzan mezgilde öy tekshürüsh, kocha charlash we meschit axturush tedbirliri yolgha qoyulghan. Bu xadimning eskertishiche, charlash dawamida ahalilerning zohurluq üchün etigende ornidin turghan-turmighanliqi, kechliri iptargha yighilghan-yighilmighanliqi tekshürülgen.

Turpan sheher ichidiki bir saqchixanining siyasiy yétekchisi, bu yilliq ramzanliq bixeterlik tedbirlirining qanuniy tertip boyiche ongushluq dawam qiliwatqanliqini ilgiri sürdi. U, özliri tekshürüwatqan qanunsiz diniy pa'aliyetler süpitide etigende zohurluqqa turush we axshamliri iptargha toplinishni sanap ötti. Uyghur élide ilgiri ramzan cheklimisi bir'az yumshighan mezgillerde peqet partiye ezaliri, dölet ishchi-xizmetchiliri we ösmürlerning rozi tutushi cheklen'gen, qalghanlarning roza tutushigha cheklime qoyulmighan, emma roza tutushqa righbetlendürüshmu bolmighan. Mezkur siyasiy yétekchining bayanliridin melum bolushiche, bu yil turpanda kim bolushidin qet'iynezer roza tutush omumyüzlük cheklen'gen.

Uning déyishiche, ramzan mezgilde qanun'gha xilap qilghanlargha yénikrek ehwalda terbiye bérish, éghir bolghanda qanuniy jazagha tartish heqqide uqturush chiqirilghan. Uqturushta, topliship iptar qilish eng éghir qanunsizliq dep békitilgen. Mezkur xadim topliship iptar qilghanlarning birqanche yilliq késilish éhtimalliqini eskertti. Mezkur siyasiy yétekchining yene ashkarilishiche, bu yéngi uqturush, bu yil ramzan bashlinishtin bir hepte burun uqturulghan.

Mezkur xadim, ahalilerning bu tüzümge “Angliq” boysunuwatqanliqi, öz mes'ul teweliktin hazirghiche tekshürüp soraqqa tartilghan 40-50 che kishi bolsimu, emma tutqun qilin'ghanlarning téxi bolmighanlarni bayan qildi.

Yuqirida turpanda yolgha qoyuluwatqan xitayning ramzan bixeterlik tedbirliri heqqide melumat berduq.