Yawropa parlaméntining gérmaniyilik ezasi xitayning Uyghur élide yürgüzgen aptonomiye uqumini tenqid qildi
Muxbirimiz erkin xewiri
2008.06.27
2008.06.27
Helga trüpél 25 - iyun küni yawropa elliride yashaydighan bir türküm Uyghur muhajirlarning bréyusséldiki yighilishigha qatnashqanda söz qilip, xitay da'irilirining Uyghur élide yürgüzgen aptonomiye uqumigha bolghan tonushi we chüshenchisini tenqidligen.
Shu qétimqi yighin'gha dunya Uyghur qurultiyining re'isi rabiye qadir xanimmu qatnashqan bolup, u xitay qanunida Uyghurlargha aptonomiye bérilgen bolsimu, lékin aptonomiye prinsipining héchbir maddisigha hörmet qilinmighanliqini bildürgen idi. Xitay Uyghurlargha 1955 - yili aptonomiye hoquqi bergen bolsimu, lékin közetküchiler bu hoquqning peqet namdiki "quruq östengge mirab" bir aptonomiye ikenlikini bildürmekte. Dunya Uyghur qurultiyining uyushturushidiki bu yighin'gha helga trüpéldin bashqa yene, yawropa parlaméntining italiyilik ezasi marko kapato, rominiyilik ezasi saba sogor, bélgiyilik ezasi dérk stérks qatarliqlar qatnashqan we nutuq sözligen.
Yighinda yawropa parlaméntining italiyilik ezasi kapato, yawropa parlaménttidiki 134 neper eza teripidin imzalan'ghan Uyghurlarning hoquqini qollashqa da'ir qararni tonushturghan. Parlaméntining romaniyilik ezasi saba sogor bolsa xitayning atalmish" Uyghur térrorchi guruhlar junggoning bixeterliki we zémin pütünlükige tehdit salmaqta " dégen bayanlirini tenqidligen. Bélgiyilik parlamént ezasi, yawropa parlaménti xitay munasiwetliri ömikining bashliqi dérk stérks xitay - yawropa ittipaqi söhbitini soraqqa tartqan.
Rabiye qadir xanimning bu qétimqi bir heptilik yawropa sepiri peyshenbe küni axirlashqan bolup, u shu küni washin'gton'gha qaytip kelgen idi.