Sodiger abdujélil abduxélilning sichüenlik ikki adwokatining sottin awwal tehditke uchrighanliqi delillendi

Sodiger abdujélil abduxélilning peyziwattiki türmide qayta sotlan'ghanliqi heqqide ehwal éniqlashlirimiz dawamida uning sichüendin teklip qilin'ghan ikki adwokatiningmu éghir tehditke uchrighanliqi we qeshqer edliye da'iriliri bilen muresselishish arqiliq sotqa qatnishish pursitige ige bolghanliqi ashkarilandi. Weziyettin xewerdar kishi yuqiri sotning hökümi boyiche abdujélil abduxélilning qoyup bérilishi kérekliki, emma qeshqerning sékrétari li ningmingning buyruqi bilen abdujélilning qaytidin eyibligi'enlikini ilgiri sürdi

Weziyettin xeqwerdar kishining melum qilishiche, 17-mart küni peyziwatning qalghach binam türmiside sodiger abdujélil hajim üstidin échilghan sot birqanchilighan adettin tashqiri hadisige sehne we türtke bolghan. Diyilishiche, sichüenlik ikki adwokat, sotqa jiddiy teyyarliniwatqan mezgilde, yeni sottin bir kün burun, qeshqer wilayetlik edliye idarisige chaqirtilghan we délogha mes'ul xadimlar teripidin etisidiki sotqa qatnishishtin waz kéchishke qistalghan. Ehwaldin ejeblen'gen adwokatlar buning sewebini sorighinida, abdujélil délosining dölet bixeterliki mesilisi ikenliki we hökümni talash-tartish qilishqa bolmaydighanliqini éytqan. Sichüenlik adwokatlar sotqa qatnishishta ching turghandin kéyin, ulargha her xil shekilde tehdit sélin'ghan.

Biz bu uchurning toghriliqini aydinglashturush üchün qeshqer wilayetlik ottura sot mehkimisige qaytidin téléfon qilduq. Téléfonimizni deslepte qobul qilghan xadim mezkur délo heqqide melumat bérishni ret qildi.

Weziyettin xewerdar kishining bayan qilishiche, délogha mes'ul xadimlar mezkur ikki adwokatqa bu délogha qeshqer wilayetlik partkomning sékrétari li ningpingning qol tiqqanliqi, déloning xulasisi chiqip bolghanliqi, eger qatnishishta ching tursa abdujélilning “Jinayetchi” ikenlikini étirap qilghan halda pikir bayan qilishqa bolidighanliqi, emma aqlashqa bolmaydighanliqini uqturghan. Bu chaghda adwokatlar eger bundaq qilsa, qanun'gha xilap bolidighanliqi we sichüen'ge qaytip barghinida özlirining jazalnidighanliqini éytqan. Déyilishiche, bu meydanda délogha mes'ul teptish, sot we saqchi xadimlirimu bar bolup, ular ikki adwokatqa ochuq halda tehdit sélishqa bashlighan.

Qeshqer wilayetlik ottura sot ijra'iye bölümining xadimi, mezkur ikki adwokatning tehditke uchrighanliqi heqqidiki so'alimizgha délogha mes'ul xadimning ishxanida yoq ikenlikini bildürüp, jawab bérishni ret qildi. Emma sichüenlik adwokatlar bilen sözleshken kishilerdin birining erkin isimlik bir sotchi ikenlikini bayan qilish arqiliq ikki terep arisida sözlishish bolghanliqini wasitilik halda delillidi.

Weziyettin xewerdar kishining yene déyishiche, mezkur talash-tartishning axirida edliye xadimliri ikki adwokatning etisidiki sotqa herqandaq bir seweb bilen, mesilen qatnash weqesi seweblik yol tosulush we yaki késel mikrobi yuqush qatarliq sewebler bilenmu yighin'gha qatnishalmasliq éhtimalliqini bildürgen. Bu agahlandurushtin kéyin sichüenlik adwokatlar sotta abdujélilni aqlimasliq hem eyiblimeslik, peqet déloni qayta körüp chiqishni tewsiye qilish heqqide wede bergen we etisidiki sotqa qatnishishqa muweppeq bolghan.

Téléfonimizni qobul qilghan qeshqer wilayetlik edliye idarisining bir xadimi, özlirining sichüenlik adwokalargha atalmish “Shinjangning ehwali” ni chüshendürgenliki, yeni bu yerning sichüen emeslikini bildürüp qoyghanliqini ashkarilash arqiliq ikki terep arisida bir meydan talash-tartish bolghanliqini delillidi. U yene sichüenlik adwokatlarning bundaq sorunlarni körüp baqmighanliqi üchün chöchüp ketkenlikini bayan qilish arqiliq ikki adwokatning tehditke uchrighanliqinimu delillidi.

Biz mezkur edliye xadimidin sichüenlik ikki adwokatning sot meydanida ilgiriki wediside turghan yaki turmighanliqini sorighinimizda, u: “Undaq bolmidi”, “Déloni murekkepleshtüriwetti” dep jawap berdi. Melum bolushiche, sichüenlik adwokatlar shu küni sottin kéyin yurti sichüen'ge aman-ésen qaytqan. Téléfonimizni qobul qilghan sichüenlik adwokalar, kimlikimizni aydinglashturalmighanliqini sewep körsitip, qeshqerde béshidin kechürgenliri heqqide melu'amt bérishni ret qildi.

Weziyettin xewerdar kishining eskertishiche, 2017‏-yili qeshqerde keng-kölemlik tutqun bashlan'ghanda, wilayetlik partkomning sékritari li ningping bashchiliqida bir siyasiy-qanun xizmet guruppisi qurulghan. Bu guruppa keng‏-kölemlik tutqun'gha qomandanliq qilish dawamida, qeshqerde Uyghur jem'iyitide közge körün'gen kishilerlerdin kimlerni tutush we qandaq jazalashtimu nishan körsitip bérish we jaza békitip bérish rolini oynighan. Abdujélil abduxélil ene shu dolqunda qeshqerde tutqun qilin'ghan her sahediki minglarche serkidin birsi bolup, u iqtisadiy küchige tayinipla adwokat teklip qilalighan. Uning üstige abdujélil abduxélil gerche Uyghur jem'iyitige keng da'iride arilashqan we jem'iyetke chökken birsi bolsimu, iqtisadiy menpe'eti we mijezidiki mötidillik sewebidin, hökümet bilen her waqit hemkarliship kelgen. Uning hökümet bilen ep ötken tarixi bolghanliqi üchünla yuquri sotmu uning naraziliq erzini qobul qilghan we ottura sotni déloni qaytidin közitishke buyrighan.

Qeshqer wilayetlik edliye idarisining xadimi abdujélilning hökümetke qarshi tarixiy bolmighan bilen uning diniy zatlargha köp arilishish we chet elge köp chiqip-kirish tarixiy barliqini bildürüp, uning “Diniy esebiyliktin we bölgünchilik idiyesidin yuqumlinish éhtimali yuquri” ikenlikini eskertti.

Weziyettin xewerdar kishining eskertishiche, ötken yili Uyghur aptonum rayonluq yuquri sotning abdujélilning naraziliq erzini qobul qilishi we bu yil ikki adwokatning abdujélil abduxélilni türmidiki sotta aqlishi abdujélilgha nisbeten bir teleydek körünsimu, délogha aqiwette qarar bergüchi'ining siyasiy-qanun kométiti, yeni qeshqer wilayitining partkom sékritari li ningping bolghanliqi üchün uning teqdiride yaxshilinishqa qarap burulush bolmaydighanliqini ilgiri sürdi.

Yuqurida sodiger abdujélil abduxélilning sichüenlik adwokatlirining sottin awwal tehditke uchrighanliqi, shundaqla bu déloning otturigha chiqish sewebi we xulase éhtimalliqi heqqide melumat berduq.