D u q 2022-yilliq xelq'ara olimpik musabiqisining xitayda ötküzülüshini emeldin qaldurushni telep qilmaqta

13-Awghust dunya Uyghur qurultiyining hawalisi bilen bash shtabi en'gliyede bolghan “Uyghurlarning adwokati” namliq adwokatlar teshkilati 2022-yilliq xelq'ara qishliq olimpik tenheriket musabiqisining xitayda ötküzülüshige qarshi xelq'ara olimpik komitétining exlaq komitétigha erz sun'ghan.

Erznamide xelq'ara olimpik komitétining re'isi tomas baxning xitayning Uyghur we bashqa türkiy musulmanlargha yürgüzüwatqan irqiy qirghinchiliqining yéterlik delil-ispatlirigha qarimastin, 2022-yilliq olmpik tenheriket musabiqisini xitayda ötküzüshni qarar qilishi olmpik nizamnamisige xilapliq qilghanliq ikenliki otturigha qoyulghan.

Erznamide yene olmpikning béyjingda ötküzülüshi Uyghur we bashqa türkiy musulmanliri tartqan chékidin ashqan basturushni qollighanliq bolupla qalmastin, belki yene xitaydiki teminlesh zenjiride, bolupmu toqumichiliq we téxnika saheside xitayning Uyghur we bashqa türkiy musulman xelqige qaritilghan xelq'araliq jinayetlerge biwasite qatnashqanliq bolidighanliqi tekitlen'gen.

“Uyghurlarning adwokati” teshkilatining re'isi maykil polak bu heqte mundaq dédi: “Men dunya Uyghur qurultiyining hawalisi bilen bu erznamini xelq'ara olimpik komitétining exlaq komitétigha sun'ghanliqim üchün nahayiti xursenmen. Erznamide bayan qilghinimizdek, xitayning Uyghur we bashqa türkiy milletlerge irqiy qirghinchiliq élip bériwatqanliqigha da'ir xelq'ara metbu'atlarda ashkarilan'ghan éniq ispatlar tursimu, olimpik komitétining 2022-yilliq olimpik musabiqisining béyjingda ötküzülüsh mesilisige qayta qarap chiqishni ret qilishi xelq'ara olimpik exlaq komitétining nizamlirigha xilapliq qilghanliqtur.”

Maykil polak erznamide munu nuqtilarni alahide tekitligen: “Ijra'iye hey'iti we uning re'isi tomas baxning hemmisi olimpik herikitining exlaq prinsipi, olimpik nizamnamisi we olimpik ghayisige emel qilishi telep qilinidu. 2022-Yilliq olimpik tenheriket musabiqisining béyjingda ötküzülüshi bu komitétning heriket mizanining 2-maddisidiki mejburiyitige zit bolup, olimpik tenheriket musabiqisining inawitige dagh tegküzidu.”

Dunya Uyghur qurultiyining re'isi dolqun eysa 2022-yilliq xelq'ara olimpik tenheriket musabiqisining béyjingda ötküzülüshi, 1936-yili xelq'ara olimpik komitétining natsistlar girmaniyesining birlinda xelq'ara olimpik tenheriket musabiqisini ötküzüshige ruxset qilghanliqidek xataliqini qayta tekrarlighanliq bolidighanliqini tekitlidi. U dunya Uyghur qurultiyining bu heqtiki pozitsiyesi we telepliri heqqide toxtilip, mundaq dédi: “Dunya Uyghur qurultiyi mexsus adwokatlar arqiliq xelq'ara olimpik exlaq komitétigha sun'ghan bu erznamining meqsiti 2022-yilliq olimpik tenheriket musabiqisining xitayda ötküzülüshini emeldin qaldurush üchündur.”

Maykil polak bu qétimliq erzing ünümi heqqide mundaq dédi: “Eger xelq'ara olimpik exlaq komiétiti özining nizamlirigha emel qilsa, ular choqum xelq'ara olimpik komitétini kéler qétimliq olimpik musabiqisining béyjingda ötküzülüsh qararigha qayta qarap chiqishigha chaqirishi kérek. Ular choqum xelq'ara qa'ide-nizamlargha emel qilishi, olimpik komitétining inawitini chüshürmesliki kérek. Shunga bizning deydighinimiz xitayda insaniyetke qarshi jinayet yüz bériwatqanda, xelq'ara olimpik tenheriket musabiqisi xitayda ötküzülmesliki kérek.”

Dolqun eysa ependi erznamide özining qattiq pozitsiyesini munu sözler bilen ipadiligen: “Eger xelq'ara olimpik komitéti xitay hökümitining 2022-yilliq qishliq olimpik tenheriket musabiqisini béyjingda ötküzüshige yol qoysa, u olimpik tarixidiki eng nomussiz qarar bolup qalidu.”

Maykil polak xelq'ara olimpik komitétigha mundaq xitab qildi: “Men xelq'ara olimpik komitéti we xelq'ara olimpik komitétining re'isi tomas baxqa shuni éniq dep qoymaqchimen: ‛silerde xitayning Uyghurlargha élip bériwatqan irqiy qirghinchiliqigha da'ir éniq ispat bar. Siler u yerde néme ish boluwatqanliqini bilmeymiz, démenglar. Bu ispatlar peqet tekshürüsh doklatliri we shahitlarning guwahliqlirila bolup qalmastin, belki yene xitay hökümitining özining höjjetliride éniq yézilghan. Shunga xitayning ‛yalghan‚ dégini yalghan. Shunga bizning tomas baxqa deydighinimiz eger qolida toluq ispat bar turup yenila 2022-yilliq qishliq olimpikni béyjingda ötküzüshte ching tursa, u xitayning irqiy qirghinchiliq, qul emgiki we yuqiri tixinka arqiliq basturush jinayetlirige shérik bolghan bolidu.”

Axirida dolqun ependi xelq'ara olimpik komitétining bu erzge terepsiz bir shekilde qarar chiqirishini telep qilip, mundaq dédi: “Iz xitayning tesirini bilimiz. Lékin xelq'ara olimpik komitétining bizning erzimizge terepsiz bir shekilde qarar chiqirishni ümid qilimiz. Biz eng axirighiche özimizning heqliq körüshimizni dawam qilimiz.”