Даңлиқ язғучи зордун сабирниң “ана юрт” романи рус тилида йоруқ көрди

Йеқинда алмута шәһиригә орунлашқан “мир” нәшрият өйи атақлиқ язғучи зордун сабирниң “ана юрт” тарихий романиниң биринчи қисмини нәшр қилди. Китаб “аттила һон” тәхәллуслуқ тәрҗиман тәрипидин нәшргә тәйярланған. У қутлуқ ташахуноф (әзизоф) ниң тәшәббуси вә һәртәрәплимә қоллап-қуввәтлиши билән йоруқ көрди.

Қазақистандики уйғурлар мәмликәт мустәқиллиқ алғандин буян көплигән уйғур мутәпәккурлири, язғучилири, алимлириниң әсәрлирини қайта нәшр қилиш вә аһалә арисида тарқитиш ишлири билән шуғуллинип келиватиду. Униңға һөкүмәт тәрипидин мәхсус хираҗәт аҗритилмисиму, уйғурлар ичидин чиққан бәзи сахавәтлик шәхсләр мундақ ишларға өзлириниң маддий ярдимини көрситип келиватиду. Бу нөвәттә зордун сабирниң “ана юрт” китабиниң йоруққа чиқишини қазақистанлиқ оқурмәнләр чоң хушаллиқ билән қарши алди. Бу җәһәттә улар шуниңдәк әлишир хәлилоф рәһбәрликидики “мир” нәшриятиғиму миннәтдарлиқини билдүрүшмәктә.

Биз мәзкур нәшрият хадими рамиләм рафайил қизи билән алақиләшкинимиздә, у мундақ деди: “мир нәшриятиниң ишләп келиватқиниға 22 йил болди. Униң миллий кимликимизни қазақистан вә һәтта оттура асияда тәрғиб қиливатқанлиқини алаһидә тәкитләп өтүш керәк. Бу вақит ичидә бизниң нәшрият нәшр қилған китабларниң 90 пирсәнти уйғур тилида чиққан. Йәнә келип бу китабларда уйғур хәлқиниң тили, әдәбияти, сәнити, тарихи, өрп-адәтлири, әсирләр давамида қелиплишип кәлгән роһий байлиқи тәсвирләнгән. Болупму өз вақтида тарихий вәтинимиздә чиққан бизниң улуғ мутәпәккурлиримиз мәһмуд қәшқири, йүсүп хас һаҗиб, әхмәт йүгнәки, нәсирдин рәбғузи, шундақла шаир-язғучилиримиздин абдухалиқ уйғур, абдуқадир дамоллам, лутпулла мутәллип вә башқиму атақлиқ шәхслиримизниң китаблири қайта нәшр қилинип, кәң оқурмәнләр аммисиға тарқитилди. Бу йили болса, нәшриятниң қилған әң чоң иши-бу тарихшунас нәбиҗан турсунниң ‛уйғур омумий тарихи‚ намлиқ китабиниң 7-8-томлириниң йоруқ көрүши. Бүгүнки күндә униң 9-томи нәшргә тәйярлиниватиду. Йеқинда йәнә бир чоң вәқә йүз бәрди. У болсиму хәлқимизниң йәнә бир мунәввәр пәрзәнти, атақлиқ язғучи зордун сабирниң ‛ана юрт‚ романиниң рус тилида йоруқ көрүши”.

Рамиләм бу китабниң рус тиллиқ оқурмәнләрниң илтимаси билән нәшр қилинғанлиқини билдүрди. Униң дейишичә, китабта өткән әсирниң 30-40-йиллири уйғурларниң тарихий вәтинидә йүз бәргән вәқәләр тәсвирләнгәникән. Шуниң үчүн шу дәврини тәтқиқ қиливатқан алимлар, буниңға қизиқидиған барлиқ оқурмәнләр үчүн бу китабниң әһмийитиниң интайин зор икәнликини тәкитлиди. Шуниңдәк у бу китабниң башқа милләт вәкиллири үчүнму уйғур хәлқиниң өтмүш тарихи билән тонушушиға мумкинчилик беридиғанлиқини ейтти.

“мектеп” нәшрияти уйғур тәһриратиниң башлиқи рәхмәтҗан ғоҗамбәрди зордун сабирниң йеңи дәвр уйғур әдәбиятиниң мәшһур, атақлиқ вәкиллириниң бири икәнликини тәкитлиди.

У мундақ деди: “әлвәттә, уйғур елидә хәлқимизниң көп әсирлик тарихи вә мәдәнийитигә бүгүнки түзүм тәрипидин таҗавузчилиқ қилиниватқан, миллий асәрә-әтиқилиримиз йоқитиливатқан бир пәйттә шу яқта яшап, бай хәзинә қалдуруп кәткән алимлиримизниң, язғучилиримизниң әмгәклириниң қазақистанда қайта нәшр қилиниши чоң әһмийәткә игә. Бу шундақла кәлгүси әвладлиримиз үчүнму интайин һаҗәт нәрсә. Зордун сабирниң ‛ана юрт‚ романи қазақистанда тунҗи қетим 2006-йили кирилчә уйғур йезиқида ‛мир‚ нәшрияти тәрипидин нәшр қилинғаниди. Шу вақта бу китабниң нәшр қилинишиға рәхмәтҗан һаҗим әхмәтофқа охшаш җанкөйәрлиримиз чоң күч чиқарғаниди. Китаб оқурмәнләр арисида тез тарқилип кәтти. ‛ана юрт‚ романи билән тонушқан һәр қандақ бир оқурмән бу китабниң хәлқимизниң азадлиқ, мустәқиллиқ, әркинлик үчүн йүргүзгән адаләтлик күришиниң қамуси икәнликини яхши чүшиниду. Шуниң үчүн романниң кирил-рус йезиқида нәшр қилиниши интайин чоң әһмийәткә игә. язғучиниң пүтүнләй иҗадийити мана шу мәқсәттә, шу роһта йезилған”.

Рәхмәтҗан ғоҗамбәрди шуниңдәк бу әсәрниң өтмүштә өткән дуняниң әң даңлиқ язғучилириниң әсәрлиридин һеч қелишмайдиғанлиқини, уйғур әдәбиятиниң бүгүнки тәрәққият дәриҗисини көрситидиған надир әсәрләр қатаридин орун алидиғанлиқини оттуриға қойди. У йәнә бу романни рус тилиға тәрҗимә қилған һәм уни нәшр қилишқа маддий ярдимини бәргән милләтпәрвәр шәхсләргә чоң рәһмитини ейтти.

Игилишимизчә, зордун сабир “ана юрт” намлиқ 3 қисимдин ибарәт романини 1998-йили 26-июн күни йезип пүттүргән. Әмма әсәр униң вапатидин кейин оқурмәнләр билән үз көрүшкәниди.