Ánh ChânTrong ngày 27-6-01 tại trụ sở quốc hội Hoa Kỳ dân biểu đảng Cộng Hòa Christopher Smith - phó chủ tịch ủy ban quan hệ quốc tế của Hạ Viện, đã đệ trình một dự luật mới có tên là Viet Nam Human Rights Act, tức Dự luật Nhân Quyền cho Việt Nam. Ngay trước khi dự luật về nhân quyền cho VN - VN Human Rights Act sắp sửa được đệ trình lên quốc hội Hoa Kỳ, phó chủ tịch ủy ban quan hệ quốc tế tại Hạ Viện, dân biểu Cộng Hòa Christopher Smith nhân vật chính bảo trợ cho dự luật này đã dành cho Đài RFA cuộc phỏng vấn đầu tiên. Dân biểu Christopher Smith nói về tầm quan trọng của việc đệ trình dự luật Nhân Quyền cho VN vào thời điểm này khi mà tình trạng nhân quyền ở VN ngày càng trở nên tệ hơn, đặc biệt là tự do tôn giáo, và vụ đàn áp trong vùng Tây Nguyên Trung Phần: "It's very important, especially in light of the facts human rights are deteriorating in Vietnam, especially religious freedom, the ongoing crackdown in the highlands. That's something that we need to speak out very boldly and forcibly..." Dân Biểu Smith nói thêm rằng dự luật này được đưa ra vào khi Quốc Hội Mỹ chuẩn bị phê chuẩn bản hiệp định thương mại Mỹ-Việt đã được hai nước ký kết hồi năm ngoái. Vì thế mà một số nhà lập pháp tại Quốc Hội Mỹ quan tâm đến tình trạng nhân quyền tại VN muốn bày tỏ lập trường của mình bằng cách cho thấy rằng vấn đề nhân quyền và các quyền tự do căn bản của con người là một phần thiết yếu trong mối quan hệ song phương. Vẫn theo lời dân biểu Chris Smith thì theo dự trù dự luật về Nhân Quyền cho VN có thể sẽ được mang ra biểu quyết tại Quốc Hội Hoa Kỳ sớm nhất là vào tháng 7 tới đây. Và ông đã nêu ra một số các điều khoản quan trọng trong dự luật này: "The executive-congressional human rights commission will be established would be very similar to what we did regarding China to make sure there is an ongoing monitoring of human rights situation..." Ôngcho biết dự luật đề nghị thành lập một ủy ban hỗn hợp của lập pháp và hành pháp Hoa Kỳ nhằm theo dõi quan hệ với VN, tương tự như ủy ban về TQ được đặt ra trong đạo luật PNTR hồi năm ngoái. Ủy ban này sẽ có trách nhiệm giám sát tình trạng nhân quyền tại VN và ảnh hưởng của chính sách của Hoa Kỳ cũng như của các quốc gia khác hoặc những tổ chức quốc tế trong lãnh vực này. Một điều khoản khác quy định không dành cho chính quyền VN các khoản trợ giúp ngoài lãnh vực nhân đạo ngoại trừ, VN phải chứng minh đã cải thiện tình trạng nhân quyền, bao gồm việc trả tự do cho tất cả các tù nhân chính trị và tôn giáo dưới đủ mọi hình thức như cầm tù hoặc quản thúc tại gia. Ngoài ra, chính phủ Hoa Kỳ cũng sẽ tìm cách bảo đảm cho các chương trình phát thanh của Đài Á Châu Tự Do có thể nghe tại VN bằng cách gia tăng ngân sách để tăng tiến các phương tiện phát sóng trong tương lai. Ông C. Smith nhấn mạnh rằng điều hoàn toàn không thân thiện là một quốc gia như VN muốn có quan hệ mậu dịch với Hoa Kỳ mà lại ngăn chặn chương trình phát thanh của đài Á Châu Tự Do.
