Thanh Quang, phóng viên đài RFA
Cuộc khủng hoảng chính trị tại Thái Lan tiếp diễn vào khi Liên minh Nhân dân Đấu tranh vì Dân chủ PAD xem chừng như thay đổi sách lược để sớm loại Thủ tướng lâm thời Thaksin Shinawatra ra khỏi quyền lực. Giáo sư Thitinan Pongsudhirak thuộc Phân khoa Khoa học Chính trị, Đại học Chulalongkorn (Political Science Faculty of Chulalongkorn University), Thái Lan, nhận xét về phương pháp đấu tranh của PAD hiện giờ.
Trước khi tới ngày tổng tuyển cử ở Thái Lan theo kế hoạch vào Chủ Nhật mùng 2 tháng Tư này, thì Liên minh Nhân dân vì Dân chủ, gọi tắt là PAD, phát động 3 ngày biểu đình đại quy mô tại trung tâm thương mại sầm uất nhất Siam Paragon ở thủ đô Bangkok, sau mấy tuần cuộc chống đối phát xuất từ khu vực sân Hoàng Gia Sanam luang chuyển sang Toà Nhà Chính Phủ.
Việc PAD chuyển địa điểm biểu tình như vậy không những làm trầm trọng thêm nạn kẹt xe triền miên ở Bangkok, mà còn có thể ảnh hưởng tới sự ủng hộ của công chúng đối với nỗ lực của PAD loại Thủ tướng Thaksin Shinawatra.
Giáo sư Thitinan Pongsudhirak thuộc Đại học nổi tiếng Chulalongkorn của Thái Lan nhận xét rằng việc PAD dời địa điểm biểu tình sang trung tâm thương mại ở Bangkok – khu Siam Paragon – là một sách lược mới. Họ muốn mở rộng phong trào chống ông Thaksin từ Toà nhà Chính phủ mấy tuần qua sang khu thương mại sầm uất để thu hút thêm người dân, và chứng tỏ cho toàn quốc thấy lý tưởng đấu tranh của họ.
Nhưng, theo giáo sư Thitinan, điều này sẽ phản tác dụng, cho thấy PAD đang mất phương hướng đấu tranh. Giáo sư Thitinan nghĩ rằng Liên minh Nhân dân vì Dân chủ PAD bị giảm uy tín vì nói chung, cho tới giờ, Thủ tướng Thaksin vẫn tại vị, và xem chừng như ngày tổng tuyển cử - do ông Thaksin khởi xướng – sẽ diễn ra theo kế hoạch.
Theo giáo sư Thitinan thì PAD hiện bị rơi vào cái thế phải nhờ Quốc Vương can thiệp. Nhưng Quốc Vương khó có thể can thiệp trong tình trạng hiện giờ, khiến PAD phải dời địa điểm biểu tình. Và điều này sẽ gây nhiều bất lợi.
Giáo sư Thitinan lưu ý Liên minh này rằng chính những người mà PAD ra sức thu hút có thể bị ảnh hưởng vì cuộc biểu tình tại trung tâm thương mại Bangkok. Đa số những người này thuộc giới trung lưu, giới trí thức…Họ thấy PAD mất phương hướng sau khi công bố hết tối hậu thư này tới tối hậu thư khác mà vẫn không loại được Thủ tướng Thaksin.
Theo giáo sư Thitinan thì cuộc tuyển cử vào Chủ Nhật này, nếu diễn ra suông sẽ, sẽ là một sự mất mặt của PAD vì liên minh này từng cam kết là loại ông Thaksin trước khi có cuộc bầu cử ấy.
Giáo sư Thitinan nghĩ là giới lãnh đạo hiện giờ của Liên minh Nhân dân vì Dân chủ PAD, kể cả tướng Chamlong Srimuang và nhà đại doanh nghiệp truyền thông Sondhi Limthongkul, không thể là đại diện của Phong trào chống chính phủ vốn gồm nhiều thành phần dân chúng. Theo giáo sư Thitinan thì hiện vẫn còn nhiều nghi vấn về lý lịch không trong sạch của các nhân vật này.
Do đó, họ cần phải nhường chỗ cho các nhân vật khác nổi bật trong xã hội và có sức thu hút hơn; nếu không thì chính Liên minh Nhân dân vì Dân chủ PAD sẽ làm cho nhiều người ủng hộ cuộc đấu tranh này rút lui, vì, theo giáo sư Thitinan, PAD tự đưa mình vào tình thế khó khăn, tính tóan sai lầm sau khi đưa hết tối hậu thư này tới tối hậu thư khác mà ông Thaksin vẫn không từ chức, và giờ lại chuyển địa điểm biểu tình tới trung tâm thương mại làm gián đoạn sinh hoạt của người dân.
Khi được hỏi rằng nếu Liên minh Nhân dân vì Dân chủ PAD thay đổi giới lãnh đạo và điều chỉnh lại những sai sót như vừa nói thì liệu họ có sớm loại được Thủ tướng Thaksin Shinawatra hay không.
Giáo sư Thitinan cho biết ông nghĩ rằng PAD đang bị sa sút chứ không phải thua cuộc. Nhưng họ phải tái tổ chức và theo đuổi những mục tiêu đã đề ra vốn rất rõ ràng, là: Ông Thaksin lạm quyền, quản lý sai trái, vị phạm hiến pháp, liên hệ tham nhũng, đi ngược lại những quy định về quyền lợi, và có thể phạm tội phản quốc – những điều mà, theo giáo sư Thitinan, Thủ tướng Thaksin cho tới giờ vẫn chưa có lời giải thích rõ ràng.
Nhưng giáo sư Thitinan cho hay trong thời gian gần đây PAD và các nhà hoạt động chống chính phủ thuộc tổ chức phi chính phủ NGO đã đi trật hướng, tuyên bố đấu tranh cho nhiều vấn đề khác nữa như chống kế hoạch tư doanh hóa, toàn cầu hóa, tự do hóa thương mại...v.v…là những điều không thuộc mục tiêu chính của PAD.
Theo giáo sư Thitinan, người dân chống Thủ tướng Thaksin là vì họ tin rằng ông Thaksin, về mặt tinh thần, không còn xứng đáng cai trị đất nước dưới bất kỳ hoàn cảnh nào, nên ông phải từ chức. Và cuộc tuyển cử sắp tới không thể giúp phục hồi tư cách của ông, không thể trong sạch hóa những hành động sai trái của ông.
Về đề nghị của Thủ tướng Thaksin thành lập một chính phủ đoàn kết quốc gia, nếu ông thắng cử sắp tới, giáo sư Thitinan cho biết chính phủ đoàn kết quốc gia mà Thủ tướng Thaksin đề nghị đã bị các đảng đối lập chính, cùng Liên minh Nhân dân vì Dân chủ PAD bác bỏ.
Theo giáo sư Thitinan thì đề nghị này là một mánh khóe để ông Thaksin phục hồi uy tín, muốn được xem là một lãnh tụ xứng đáng.
Giáo sư Thitinan nghĩ rằng sau cuộc bầu cử vừa nói, ông Thaksin sẽ tìm cách tu chính hiến pháp để thay đổi luật lệ và tổ chức cuộc bầu cử mới, mở đường cho ông duy trì quyền hành.
Khi được hỏi là ông Thaksin có thể gặp hậu quả ra sao nếu ông bị buộc phải từ chức, giáo sư Thitinan đáp rằng nếu từ chức, ông Thaksin khó có thể được an toàn, kể cả an toàn bản thân, an toàn cho gia đình; không bảo đảm được tài sản, sự nghiệp…Và nếu rút lui, ông có thể bị nhiều vụ điều tra – từ việc cai trị sai trái, bị cáo giác liên hệ tham nhũng, nạn bè phái cho tới hành động bị cho là là âm thầm rửa tiền có thể sẽ bị đưa ra ánh sáng.
Nhưng ông Thaksin hiện tin là ông không phải từ chức vì vẫn còn được nhiều người ủng hộ, nhất là nông dân. Có thể ông đúng về điểm này.
Nhưng, giáo sư Thitinan nhận định, những người chống ông nhất mực cho rằng đa số cử tri ủng hộ ông không có nghĩa là ông được phép lạm quyền, dính líu tham nhũng. Do đó, cuộc tuyển cử sắp tới khó mang lại giải pháp, vì nguyên thủ quốc gia cũng cần phải có đạo đức để xứng đáng về mặt chính trị.
Thanh Quang tường thuật từ Bangkok, Thái Lan.