Thanh Trúc, phóng viên đài RFA
Thành phố Dalat thuộc tỉnh Lâm Đồng vùng Cao Nguyên Trung Phần, là một trong bảy điểm du lịch đặc sắc của Việt Nam. Từ năm 2004, để kỷ niệm 110 năm thành lập, Dalat tưng bừng mở hội hoa đăng, đón nhiều chục ngàn lượt khách đến thăm.
Để làm sạch đep và giữ màu xanh mát cho thành phố du lịch này, ngoài việc phát triễn những ngành công nghệ mũi nhọn như trồng hoa, trồng cây, xây dựng hạ tầng cơ sở, chính quyền địa phương còn phải thực hiện chương trình qui hoạch và chỉnh trang, mà dĩ nhiên là không tránh khỏi chuyện phải giải tỏa nhiều khu dân cư lâu đời trong thành phố.
Nét đặc thù
Những khu dân cư ở Dalat cũng là nét đặc thù của thành phố miền cao này với những tên nghe rất hay như vùng Cam Ly Thượng, Khu Du Sinh, Ấp Thánh Mẫu, Ấp Hà Đông, Ấp Thái Phiên, Ấp Đa Thiện, Khu số Bốn, Khu Số Sáu. Đây là những điểm nằm ở ngoại vi , khác hẳn với ấp Ánh Sáng toạ lạc bên trong, phía sau là chợ Dalat, phía trước mặt là Hồ Xuân Hương.
Nước hồ Xuân Hương tuôn chảy qua một con đập, tưới mát vạt đất từ Ấp Ánh Sáng trên cao nhìn xuống. Ở đó trước là những thửa vườn trồng xà lách, cà rốt của dân Ấp Ánh Sáng, ma nay theo thời gian thì nha nhà đã moc lên.
Từ hai năm nay trở lại đây, cư dân ấp Ánh Sáng đã nghe nói nhiều về kế hoạch giải tỏa khu này. Nói đến giải tỏa hay di dời là nói đến sự thay đổi, xáo trộn, ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống của con người.
Mục Đời Sống Khắp Nơi hôm nay kể cho quí vị nghe về câu chuyện giải tỏa Ấp Ánh Sáng qua lời thuật của chính dân cư sinh sống ở trong ấp.
Kế hoạch giải tỏa
Thế nhưng trước hết Thanh Trúc mời quí vị nghe một viên chức trong ngành du lịch thành phố, ông Trần Huy Bảy, phó tổng giám đốc công ty du lịch Dalat Toserco, trình bày sự liên quan trong kế hoạch giải tỏa và chỉnh trang Ấp Ánh Sáng đối với ngành du lịch địa phương: (Xin theo dõi trong phần âm thanh bên trên)
Bạn nghĩ gì về sự kiện này? Xin email về Vietnamese@www.rfa.org
Bây giờ mời quí vị cùng Thanh Trúc men theo con dốc từ đường Ba tháng Hai, tức đường Duy Tân ngay xưa, ở chính tâm thành phố đổ xuống, đi hết đường Nguyễn Văn Cừ , tên là đường Cường Để trước kia, thì bước vào Ấp Ánh Sáng.
Đầu tiên là những khu nhà gổ không được khang trang lắm, nhưng càng vào bên trong thì nhà lầu ba bốn từng chiếm hết mặt bằng con đường hẹp. Đi mãi sẽ ra đến đường Nguyễn Thị Minh Khai, tức đường Lê Đại Hành hồi trước.
Nhìn bên trái kia là chợ Dalat, xéo trước mặt là Hồ Xuân Hương. Chổ này cũng có một dãy nhà gổ lụp xụp, tương phản với những căn nhà lầu gọn ghẻ kiên cố mà quí vị vừa đi qua trên kia.
Người dân nghĩ gì?
Thanh Trúc xin giới thiệu đến quí vị một cư dân lâu đời của Ấp Ánh Sáng, chị Nguyễn Thị Năm, nói về kế hoạch giải tỏa mà chị biết: (Xin theo dõi trong phần âm thanh bên trên)
Từ sau năm 1975, nhiều vùng xanh và nên thơ của Dalat dần dần bị các hộ dân chiếm cứ, xây nhà bừa bãi cái nọ xọ cái kia làm mất đi vẻ mỹ quan của thành phố du lịch này. Họ là cán bộ hay dân chúng di dời từ Hà Nam Ninh, Thanh Nghệ Tĩnh hay Bình Trị Thiên vao Dalat.
Thực tế mà nói khi đó chính quyền không có kế hoạch ngăn chận những hành động lấn đất xây nhà bừa bãi này. Kịp đến khi có kế hoach kiến thiết, qui hoạch và chỉnh trang thành phố thì người dân phải chịu cảnh di dời , mất mát trước nhất.
Không riêng áp Ánh Sáng, một điểm dân cư khác gần đó, khu đường bà Huyện Thanh Quan, vùng thung lũng gần chùa Quan Âm ở bên kia bờ hồ Xuân Hương , cũng bị giải tỏa.
Nếu kế hoạch làm sạch đẹp thành phố là điều kiện cần thiết phải thực hiện, thì tâm tư nguyện vọng của người bị di dời cũng rất đáng được quan tâm. Chị Trần Thị Lan, có nhà ở khu chùa Quan Âm cách Ấp Ánh Sáng không xa, cho biết: (Xin theo dõi trong phần âm thanh bên trên)
Hiện đại hóa thành phố
Trong tiến trình tái qui hoạch, làm xanh, làm sạch và làm đẹp thành phố, từ mấy năm nay, bến xe liên tỉnh ngay đầu hông Ấp Ánh Sáng đã dời ra ngoài. Hiện có hai nơi khác trong trung tâm thành phố cũng đang được chỉnh trang và kiến thiết. Đó là rạp chiếu bóng Ngọc Lan đang được sửa chữa và xây thêm tầng cao.
Kế đó là khu đất nằm cạnh rạp Ngọc Hiệp, nay gọi tên là rạp Giải Phóng, nơi có nhiều quán ăn rất ngon, được trưng dụng để xây một siêu thị đầu tiên cho thành phố có tên là Citymax Dalat. Hy vọng rằng khi một thành phố được hiện đại hóa thì đời sống và sinh hoạt của con người ở thành phố đó cũng sẽ đổi thay, mức sống sẽ cao hơn.
Thanh Trúc trộm nghĩ không có sự thay đổi cải cách nào mà không tạo tranh cãi, làm buồn lòng nhiều người, dù như chính quyền địa phương cam kết đền bù thỏa đáng.
Mục Đời Sống Người Việt Khắp Nơi tạm kết thúc ở đây. Thanh Trúc kính chào và xin hẹn lại quí vị chương trình tới.