Thanh quang, phóng viên đài RFA
Văn phòng Thông Tin Giáo hội Trung ương Phật Giáo Hòa Hảo Thuần Túy tại Việt Nam cho biết vào mùng 3 tháng 5 vừa rồi, Tòa án tỉnh Đồng Tháp đã xét xử và kết án nặng đối với 4 chức sắc thuộc Giáo hội Phật Giáo Hòa Hảo Thuần túy, mỗi người từ 4 tới 6 năm tù giam.
Qua cuộc trao đổi với Thanh Quang, ông Huỳnh Văn Hiệp, Phó Hội trưởng Ban Trị Sự Trung ương Giáo Hội Phật Giáo hòa Hảo hải Ngoại trước hết cho biết nguyên nhân dẫn tới những bản án này.
Ông Huỳnh Văn Hiệp: Thực chất thì tín đồ Phật Giáo Hòa Hảo rất là hiền lành, chất phác, thuần túy lo việc tu hành. Nhưng trong suốt thời gian nhà cầm quyền Việt Nam cai trị đất nước, họ không cho PGHH được hoạt động. Tất cả chùa chiền bị nhà nước tịch thâu toàn diện. Cho tới ngày hôm nay, do những bức hại đó, tín đồ mới yêu cầu nhà nước đối xử công bằng với tôn giáo.
Và những bức xúc đó đi dần tới chỗ tín đồ xin những cơ sở hoạt động hoặc xin những nơi để lập chỗ tu hiền, hướng dẫn anh em trong lãnh vực đạo pháp. Nhưng nhà nước vẫn cấm đóan.
Mãi cho tới những ngày gần đây, các tín đồ dự ngày cầu nguyện cho những người quá cố thì bị nhà nước Việt Nam bắt giữ, cho rằng họ làm lễ cầu nguyện vô trật tự, phá rối trị an cho quốc gia. Đó là điều vô cớ. Vì muốn ngăn cản hoạt động của PGHH mà nhà cầm quyền viện lý do như vậy cũng tương tự như trường hợp của Linh mục Nguyễn Văn Lý và những nhà đấu tranh dân chủ khác.
Thanh Quang: Thưa ông, 4 vị bị nhà cầm quyền Việt Nam kết án hồi mùng 3 tháng 5 vừa rồi, mỗi người từ 4 tới 6 năm tù, là những vị nào ?
Ông Huỳnh Văn Hiệp: Thứ nhất là ông Nguyễn Văn Thơ, Hội trưởng Giáo hội PGHH Thuần túy tỉnh Đồng Tháp. Thực chất thì sau khi nhà nước cộng sản cưỡng đoạt Miền Nam, họ giải tán hệ thống điều hành Giáo Hội PGHH. Những anh em địa phương, muốn có sự phục hoạt đạo pháp, nên họ âm thầm bầu chọn những người đại diện cho họ để nói lên tinh thần đấu tranh mà thôi.
Thực chất thì tín đồ Phật Giáo Hòa Hảo rất là hiền lành, chất phác, thuần túy lo việc tu hành. Nhưng trong suốt thời gian nhà cầm quyền Việt Nam cai trị đất nước, họ không cho PGHH được hoạt động. Tất cả chùa chiền bị nhà nước tịch thâu toàn diện. Cho tới ngày hôm nay, do những bức hại đó, tín đồ mới yêu cầu nhà nước đối xử công bằng với tôn giáo.
Người thứ nhì là bà Dương Thị Tròn, Hội trưởng Hội Đòan Phụ Nữ Từ Thiện PGHH tỉnh Đồng Tháp.
Thứ ba là ông Lê Văn Sóc, Phó Hội trưởng GHPGHHTT tỉnh Vĩnh Long, một người hết sức năng nổ trong những hoạt động đòi hỏi nhà nước phải thi hành những điều mà nhà nước đã ban hành trong hiến pháp và luật pháp họ đặt ra.
Người thứ tư là ông Nguyễn Văn Thuỳ, Tổng Vụ Thanh Niên PGHHTT tỉnh Vĩnh Long.
Thanh Quang: Thưa ông, phiên xử vừa nói đã diễn ra như thế nào ?
Ông Huỳnh Văn Hiệp: Đối với nhà nước Việt Nam hiện nay thì, như qúy vị đã biết, họ rất là bất công; nói là xử cho có nói vậy thôi, chứ thực chất họ áp đặt những bản án tròng lên cổ những người dân vô tội mà thôi – y như trường hợp Linh Mục Nguyễn Văn Lý và những nhà đấu tranh khác tại Việt Nam.
Thanh Quang: Trước những bản án áp đặt như vậy, thì phản ứng công luận nói chung hiện ra sao ?
Ông Huỳnh Văn Hiệp: Đối với PGHH ở hải ngoại thì chúng tôi đã gởi nhiều văn kiện, yêu cầu Quốc Hội cũng như Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ quan tâm đặc biệt đến tình hình này.
Nhất là từ ngày Việt Nam được gia nhập WTO thì chỉ trong vòng vài tháng sau, họ áp đặt những điều hết sức nặng nề liên quan nhân quyền, tôn giáo.
Các đồng đạo hết sức bức xúc khi những bản án được công bố, bởi vì đây không phải là lần thứ nhất, mà có nhiều trường hợp trước đó, như của ông Lê Văn Tín, hoặc những đồng đạo khác đã bị áp đặt từ nhiều chục năm cho đến 5-10 năm tù, chẳng hạn như ông Bửu…Thì tất cả những trường hợp như vậy đã gây cảm xúc hết sức nặng nề đối với các tín đồ PGHH.
Thanh Quang: Những tín đồ PGHH ở hải ngoại này và cả trong nước nữa, ông ghi nhận phản ứng của họ như thế nào trước các bản án vừa nói ?
Ông Huỳnh Văn Hiệp: Các đồng đạo hết sức bức xúc khi những bản án được công bố, bởi vì đây không phải là lần thứ nhất, mà có nhiều trường hợp trước đó, như của ông Lê Văn Tín, hoặc những đồng đạo khác đã bị áp đặt từ nhiều chục năm cho đến 5-10 năm tù, chẳng hạn như ông Bửu…Thì tất cả những trường hợp như vậy đã gây cảm xúc hết sức nặng nề đối với các tín đồ PGHH.
Nhiều lần tín đồ dự định sẽ có cuộc phản đối cao độ đối với nhà nước Việt Nam. Nhưng vì quyền cai trị, quyền công an trị của nhà nước Việt Nam, nên người dân trong nước chưa thể bùng dậy nói lên tiếng nói chống đối.
Tuy nhiên ở hải ngoại, các tín đồ đều lên tiếng yêu cầu các chính phủ tự do có biện pháp thích hợp đối với nhà cầm quyền Việt Nam.
Thanh Quang: Nói chung thì tại Việt Nam, Giáo hội PGHHTT đang trong hòan cảnh như thế nào, tiếp tục gặp những khó khăn gì ?
Ông Huỳnh Văn Hiệp: Nói chung tất cả tín đồ PGHH đang trong tình trạng nghiệt ngã. Họ hòan tòan không có cơ hội thực hiện việc tu hành cũng như quảng bá Chánh Pháp của Đức Huỳnh Giáo Chủ.
Đa số tín đồ gặp khó khăn là vì khi họ có phản ứng gì, nhà nước Việt Nam thường đưa những thành phần du côn, du đảng đến để hành hung, hoặc cho đụng xe, gây những tai nạn nghiêm trọng cho những ai có hành động đấu tranh.
Thanh Quang: Xin cảm ơn ông Huỳnh Văn Hiệp.