Thy Nga, phóng viên đài RFA
Nhạc bản “Dấu ấn tình yêu”, bài được yêu thích nhất của người linh mục nhạc sĩ này, quý vị và các bạn đang nghe ban hợp xướng Pio X trình bày. Về bài ca này, Linh mục Trần Đức Hùng cho biết cảm nghĩ sau khi nghe.
“Người linh mục trải đời mình cho Đấng Siêu Linh khắc ghi lại dấu ấn tình yêu.”
“Hoa dại” Ngọc Lễ hát …
Dù ngoài kia trong thế giới vút lên bao bản tình ca diệu vợi, nhưng người linh mục chỉ muốn là cây sáo của Đấng Siêu Linh để Ngài vang lên “giai khúc thanh khiết muôn đời”.
Thưa quý vị, Linh mục Ân Đức là một đan sĩ thuộc Đan Viện Xi-tô Thánh Mẫu Thiên Phước tại vùng Bãi Dâu, Vũng Tàu. Viện trưởng Đan viện này là Linh mục Hoàng Kim Tâm nói về những sáng tác nhạc của Linh mục Ân Đức:
“Từ những cảm rung về cuộc đời và tâm tình của các thánh, linh mục Ân Đức đã dệt thành những ca khúc thơm hương cầu nguyện. Mỗi bông hoa ấy là một bản tình ca diệu vợi trong mối tình muôn thuở giữa Thiên Chúa và con người …”
Trong một cuộc phỏng vấn, Linh mục Ân Đức nói là ông viết nhạc như lời cầu nguyện tự phát để tôn vinh Chúa trong cuộc đời.
Vào cuối năm ngoái, Đan viện Thánh Mẫu Thiên Phước bị trận bão số 9 tàn phá nặng nề. Do đó, Linh mục Ân Đức đã sang Hoa Kỳ tháng Tư vừa rồi, mang theo các dĩa nhạc của mình để góp phần vào việc kêu gọi giúp đỡ xây dựng lại nơi tu hành.
Cách nay vài ngày thì chúng tôi hay tin Linh mục qua Pháp để theo học tại một đan viện ở gần Bordeaux nên đã điện sang hỏi thăm và được ông cho biết:
Tôi vừa mới qua Paris được hơn một tuần, Đây là một chuyến đi với sứ mạng nhà dòng giao phó là đi học hỏi thêm về nhạc bình ca tại Đan Viện Solesmes, một đan viện chiêm niệm Dòng Biển Đức, rất nổi tiếng về cung cách hát bình ca. Chủ Nhật 4 tháng 11 này, tôi tới Solesmes để sống và học hỏi trong đan viện trong một năm. Chắc chắn là những sinh hoạt của tôi sẽ hoàn toàn tùy thuộc theo sinh hoạt cua Đan Viện Solesmes.
Thy Nga : Linh mục được nhiều người biết về tài viết nhạc. Thế … tiến trình giới thiệu các CD nhạc thánh ca của ông đã đến đâu rồi ạ?
Linh mục Ân Đức : Trước khi có dịp qua Hoa Kỳ lần vừa rồi thì 4 CD "Dấu ấn tình yêu" của tôi đã được phổ biến cách nào đó ở Việt Nam và hải ngoại với mục đích góp phần vào công trình xây dựng nhà nguyện của Đan Viện.
Đặc biệt, cơn bão số 9 hồi tháng 12 năm 2006 đã là cơ hội cho tôi thực hiện tiếp CD “Dấu ấn tình yêu” số 5 để, với tư cách là tác giả, tôi có dịp lần đầu tiên qua Hoa Kỳ giới thiệu toàn bộ 5 CD “Dấu ấn tình yêu” với các cộng đoàn Việt Nam tại Hoa Kỳ để góp phần vào việc xây dựng cơ sở Đan viện đã bị cơn bão tàn phá nặng nề.
Thy Nga : Nguyên ủy Linh mục sáng tác nhạc, là như thế nào ạ?
Linh mục Ân Đức : Điều này thì tôi thấy trả lời cũng đơn giản thôi. Bản thân tôi say mê âm nhạc từ nhỏ. Từ lúc còn trong Chủng viện Kontum, tôi đã tự mò mẫm, học thêm về nhạc lý, sáng tác, hòa âm với những điều kiện rất giới hạn.
Và khi tôi vào Dòng Xitô Phước Sơn năm 1974, được sống trong bầu không khí thinh lặng và cầu nguyện của đan viện, được tiếp xúc với Thánh Kinh, nhất là Thánh Vịnh, tôi đã viết nhiều bài thánh ca phụng vụ. Đặc biệt, tôi đã sáng tác những bài thánh ca để phục vụ kịp thời trong các dịp lễ tuyên khấn và lễ an táng, trong Nhà Dòng. Nhất là trong thời gian 15 năm đi lao động trên nông trường Củ Chi.
Vì thế, có thể nói được rằng động lực chủ yếu để tôi sáng tác là phục vụ cộng đoàn và hội dòng, mà không cần nghĩ tới mình là nhạc sĩ, hoặc nhạc của tôi sẽ được phổ biến hay không. Tôi sáng tác với chủ đích như vậy.
Thy Nga : Nhạc bản nổi tiếng nhất của Linh mục là "Dấu ấn tình yêu". Xin Linh mục cho biết thêm về bài đó?
Linh mục Ân Đức : "Dấu ấn tình yêu" là ca khúc tôi được nhiều người đồng cảm, yêu mến cũng như cầu nguyện qua ca khúc này.
Khi qua Mỹ, tôi đã dùng ca khúc này để hát thêm, đồng thời nói lên cái hoàn cảnh sáng tác là năm 1986 khi tôi còn ở nông trường Củ Chi, trong dịp lễ Kim Khánh khấn dòng, tôi đã sáng tác bài này dựa theo bài thơ của thi hào Tagore trong đó có các câu
“Hồng ân Chúa tràn trề tháng năm Tay con nhỏ bé đón sao cho vừa Hồng ân Chúa vô biên vô tận Tim con nhỏ bé nhưng hãy còn vơi”
Tôi dùng lời thơ tâm tình của Tagore để diễn tả phần nào cái tâm trạng của một đan sĩ mừng kỷ niệm 50 năm thánh dòng trong đời sống thanh túc. Đó là hoàn cảnh để tôi sáng tác bài hát này.
Mối đồng cảm giữa tôi với Tagore. Tuy tôi không phải là một nhà nghiên cứu về Tagore nhưng qua tác phẩm “Lời dâng” (với tác phẩm Gitanjali, Rabindranath Tagore là nhà thơ đầu tiên của Á châu đoạt giải Nobel Văn Chương năm 1913).
Tôi đọc bài đó lúc 20 tuổi thì chưa hiểu lắm. Đến khi tôi sửa soạn khấn trọn, tức là năm 28 tuổi, tôi đọc lại lần thứ hai thì cảm nhận được tâm tình của Tagore. Tôi cảm thấy như là tâm tình của chính tôi, và từ đó, tôi học thuộc lòng.
Và khi tôi nghiền ngẫm suy tư, tôi cầu nguyện bằng tâm tình của Tagore là lúc tôi phổ nhạc những bài thơ này để rồi qua đó, tôi vừa cầu nguyện vừa có dịp chia sẻ cho những người khác.
Thy Nga : Nhân vừa qua là Lễ Các Thánh, xin Linh mục cho biết về lễ này, thường thì giáo dân ở Việt Nam cử hành như thế nào ạ?
Linh mục Ân Đức : Lễ Các Thánh là lễ chúng ta cùng mừng tất cả các thánh nam nữ trên Thiên Đàng, cùng với những người lành, những người đã sống thánh thiện, … tất cả những người đó, kể cả ông bà cha mẹ chúng ta, những người đã chết trong ân nghĩa của Chúa thì chúng ta đều mừng vào ngày mùng 1 tháng 11.
Thy Nga : Đến đây, mời quý vị nghe bài "25 năm hồng ân" nhạc khúc với âm điệu miền Cao nguyên, do Ngọc Bích và ban Tứ ca Tam Hiệp hát …
Có câu chuyện sau đây liên quan đến Lễ Các Thánh, Thy Nga xin kể cùng quý vị và các bạn, là vào đêm trước đại lễ này, người Âu Mỹ cho rằng những hồn ma lang thang được trở lại trần gian. Một đêm thôi, là đêm Halloween. Sau khi phá phách, ma quỷ phải lui đi khi ánh dương ló rạng, đón mừng ngày Lễ Các Thánh huy hoàng.
Giới trẻ Công giáo Paris từ nhiều năm nay, tổ chức ngày “Holywins” (nghĩa là “sự thánh thiện phải thắng”) để đối lại Halloween của đêm tối và ma quỷ.
Trang “Viet Catholic” đưa tin là năm nay, khoảng 10 ngàn bạn trẻ đã qui tụ tại Quảng trường Panthéon, bày tỏ niềm tin tưởng của mình đối diện với cái Chết.
Chuẩn bị mừng Lễ Các Thánh với chủ đề “Phúc cho các bạn”, giới trẻ Công giáo Paris phát cả trăm ngàn tờ báo Holywins trên các đường phố thủ đô nước Pháp, và mời mọi người đến nghe buổi trình diễn thánh ca, và nhạc Rap, Pop, Rock của các nhóm Déclic, Family One, Exo và PUSH (viết tắt câu “Pray until something happens” nghĩa là “Hãy cầu nguyện cho tới lúc có điều gì đó xảy đến”).
Cuốn "Lời tôi ca", Linh mục Ân Đức viết từ ý các bài thơ của thi hào Tagore. Lời ngỏ trên dĩa này kết thúc với câu ước mong mọi người "cùng hòa nhịp trong bản nhạc giao hưởng của trần gian, cất tiếng hát như người ca công của Thượng Đế, tràn trề niềm tin, niềm hy vọng vào một Thượng Đế yêu thương đang đồng hành với con người trên mọi nẻo đường."
Trong âm thanh bài “Tình ca dâng hiến” với giọng hát Ngọc Hạnh, Thy Nga xin kết thúc chương trình và thân mến gửi đến quý vị lời chúc bình an hạnh phúc.