Gia Minh, phóng viên đài RFA
Vào ngày 14 tháng giêng vừa qua, Bộ Giáo dục- Đào Tạo Việt Nam tổ chức kỳ thi thử trắc nghiệm cho học sinh khối lớp 12 trên cả nước.
Gần đây, một giáo viên tại tỉnh Kon Tum ở Tây Nguyên đã nghiên cứu ra sản phẩm phần mềm chấm thi trắc nghiệm, và sản phẩm đó được trao giải ‘Ấn Tượng Hội nhập’ tại Cuộc thi Nhân Tài Đất Việt năm 2005. Nhân vật đó là anh Hồ Hữu Sơn, hiện là giáo viên Tin học tại Trường Chuyên tỉnh miền núi Kon Tum.
Mời quí vị và các bạn nghe câu chuyện giữa thầy giáo Hồ Hữu Sơn với Gia Minh về phần mềm ‘Hệ Thống chấm thi trắc nghiệm bằng scanner’:
“Sản phẩm này là một công cụ đơn giản thôi, do tôi trước đây làm ở bộ phận khảo thí thấy máy giá cao, rồi giấy làm bài bị động. Từ đó tôi thử nghiệm.”
Gia Minh: Đơn giản thế nào?
Anh Hồ Hữu Sơn: Trước đây cơ quan tôi có máy chụp ảnh kỹ thuật số, nhưng chụp khó nên tôi dùng máy quét vá thấy khả năng có thể được. Trong quá trính xử lý tôi thấy phù hợp cho cấp cơ sở. Ở Việt Nam mà cấp cơ sở mua được máy 40 ngàn đô là khó.
Gia Minh: Vậy hệ thống của anh chỉ áp dụng cho cấp cơ sở thôi sao?
Anh Hồ Hữu Sơn: Hiện hang Cannon có liên hệ với tôi về cách làm. Họ có những máy quét đến 90 trang 1 phút; lọai quét 20 trang phút thì giá cả phù hợp.
Gia Minh: Việc hợp tác thế nào?
Anh Hồ Hữu Sơn: Tôi đang yêu cầu họ đưa ra một số phương án: hoặc trả tiền bản quyền theo sản phẩm bán ra; hay mua bao nhiêu sản phẩm để cung cấp trên thị trường Việt Nam kèm theo máy quét của họ.
Gia Minh: Phiếu chấm thì thế nào?
Anh Hồ Hữu Sơn: Lúc đầu định in Laser nhưng chất lượng xử lý không tốt; tôi chuyển sang đặt in offset trên giấy Bãi Bằng của Việt Nam. Giá thành xuất xưởng khỏang 80 đồng một tờ so với phiếu mua từ nướcngoài là 400 đồng.
Phiếu chấm nước ngoài phải bảo quản cẩn thận. Còn phiếu của mình nếu bị lem có thể xử lý sửa lại và máy có thể chấm được.
Gia Minh: Sự can thiệp của con người trong quá trình chấm ra sao?
Bản quyền phần mềm ở Việt Nam hiện chưa đăng ký được, vì theo luật Sở hữu Trí tuệ của Việt Nam vẫn lọai sản phẩm phần mền ra ngoài. Quan ngại chưa tung ra vì chế độ bảo hộ chưa có, nếu đưa ra sử dụng rất dễ bị sao chép trong nháy mắt.
Anh Hồ Hữu Sơn: Nhiều chứ. Đây là công cụ chứ không phải phần mềm quản lý. Ảnh lấy vào do nhà sản xuất máy; chương trình lấy những bức ảnh đã có trong máy. Nhà sản xuất có thể sử dụng công nghệ của họ để lấy ảnh.
Chuẩn đặt ra cho ảnh chấm là ảnh trắng đen, chất lượng không cần đẹp. Chuơng trình đọc tranh cho ra kết quả trên cơ sở dữ liệu. Hệ thống cho ra kết quả sơ bộ. Nếu người chấm muốn thay đổi ba- rem thì viết thêm.
Gia Minh: Độ chính xác thế nào, và còn có khiếm khuyết gì phải chỉnh sửa?
Anh Hồ Hữu Sơn: Trong quá trình thử nghiệm tại hai trường học thì khi sử dụng một số máy quét khác nhau độ chuẩn xác về màu sắc không chuẩn ; cho nên phải chấm hai lần. Lần nhứt theo chuẩn chương trình xử lý; lần thứ hai là tăng thêm độ đậm của bức tranh. So sánh hai lần thì bảo đảm tính chính xác.
Gia Minh: Phản biện của ban chấm giải thế nào?
Anh Hồ Hữu Sơn: Tôi làm dạng sản phẩm thưong mại nên khá hoàn thiện, các tệp mẫu và phiếu chấm đều có kèm theo, nên không cần chuyển giao công nghệ. Tôi không phải ra Hà Nội phản biện vì khi trình bày khá hoàn thiện và khả năng sử dụng đơn giản.
Gia Minh: Kon tum sử dụng chưa?
Anh Hồ Hữu Sơn: Trong kỳ thi học kỳ vừa rồi có sử dụng. Sắp tới Sở sẽ đưa vào ứng dụng. Tương lai chương trình của tôi sẽ được sử dụng tại Kontum và một số tỉnh cũng có hỏi.
Gia Minh: Giá cả thế nào?
Anh Hồ Hữu Sơn: Tôi có giới thiệu lọai máy scanner nên dùng. Phần mềm của tôi thì chưa định giá nhưng nếu được triển khai ở diện rộng thì khoảng vài đô hơn.
Gia Minh: Việt Nam có sản phẩm nào tương tự chưa?
Anh Hồ Hữu Sơn: Có, theo PC World hồi năm 99 tôi có thấy nhưng giá cao.
Gia Minh: Việc đăng ký bản quyền thế nào?
Anh Hồ Hữu Sơn: Bản quyền phần mềm ở Việt Nam hiện chưa đăng ký được, vì theo luật Sở hữu Trí tuệ của Việt Nam vẫn lọai sản phẩm phần mền ra ngoài. Quan ngại chưa tung ra vì chế độ bảo hộ chưa có, nếu đưa ra sử dụng rất dễ bị sao chép trong nháy mắt. Quí thính giả và các bạn vừa nghe cuộc nói chuyện giữa anh Hồ Hừu Sơn và Gia Minh về sản phầm phần mền 'Chấm thi trắc nghiệm' bằng máy scanner. Mục Sáng Kiến và Đời Sống tuần này tạm dừng tại đây.