Giáo xứ Thái Hà yêu cầu nhà nước trả lại đất của giòng Chúa Cứu Thế

Lê Dân, phóng viên đài RFA

• Nghe bài tường trình này
• Download story audio

Vào khi giáo dân Hà Nội đang kiên trì cầu nguyện và yêu cầu Nhà nước trả lại cho giáo hội trụ sở Tòa Khâm Sứ cũ, thì giáo dân xứ Thái Hà, cũng tại Hà Nội, hôm Chủ nhật vừa qua, đã lên tiếng yêu cầu chính quyền buộc xí nghiệp May Chiến Thắng đang sử dụng đất giòng Chúa Cứu Thế không được sang bán chuyển nhượng. Lê Dân tìm hiểu thêm sự việc.

Công an đến giáo xứ Thái Hà sáng nay 06/01/2008.Photo courtesy of Vietcatholic.net. >> Xem hình lớn hơn

Nguyên nhân gây tranh chấp

Chiều Chủ nhật vừa qua, tin tức cho biết có một số đông công an mặc sắc phục, phối hợp cùng dân phòng và nhân viên an ninh mặc thường phục đã đến giáo xứ Thái Hà, tại khu vực đường Trần Quang Diệu, phường Trung Liệt, quận Đống Đa.

Qua nguồn tin riêng, chúng tôi được biết giáo dân xứ Thái Hà đang phản đối việc Xí nghiệp May Chiến Thắng lợi dụng chiều thứ Bảy cuối tuần, lén lút xây tường bao phía đường Hòang Cầu. Phường Quang Trung đã cam kết là sẽ không cho việc xây dựng không phép đó tiếp tục.

Nhưng đến sáng Chủ nhật khi thấy công an, dân phòng và cảnh sát 113 kéo đến, người dân sang khu Thảm Len của xí nghiệp thì mới thấy nhân viên an ninh, thanh tra xây dựng và cả một viên chức phường Quang Trung đang chỉ đạo công nhân sắp xếp, dựng thêm hàng rào bằng lưới B40 và giây thép gai cho xí nghiệp May Chiến Thắng.

Tin từ giáo xứ Thái Hà cho biết, vào lúc đó, do các linh mục giòng Chúa Cứu Thế đang đi làm từ thiện tại trại Phong Sóc Sơn, nên đa số giáo dân chỉ biết phẫn uất ra bày tỏ sự phản đối công việc xây dựng trái phép này. Nhân viên an ninh và dân phòng phải giằng co với những người lớn tuổi, để vừa bảo đảm an toàn cho họ, mà cũng để công nhân xây dựng rảnh tay dựng hàng rào.

Một giáo dân cư ngụ tại đường Trần Quang Diệu, Ô Chợ Dừa, cho biết sau đó, việc dựng hàng rào được tạm ngưng, và các cụ ông cụ bà cũng tạm dừng phản đối, dù vẫn bảo nhau cắt cử người trông chừng: “Cái ấy bây giờ mới ngưng ở đấy thôi. Vẫn cứ để nguyên vị trí, chứ chưa có rục rịch gì thêm hết...”

Ngược giòng lịch sử, khi đất nước tạm chia đôi hồi năm 1954, giòng Chúa Cứu Thế tại Thái Hà chỉ còn lại một vài linh mục như cha Vũ Ngọc Bích, cha Denis Paquette, cha Thomas Côté cùng vài tu sĩ khác. Hai linh mục người Pháp bị truc xuất vào năm 1958 và 1959, chỉ còn lại một mình linh mục Vũ Ngọc Bích ra sức kiên trì cầm cự.

Mảnh đất của giòng Chúa Cứu Thế ở ấp Thái Hà từ 61,455 mét vuông, bị trung dụng lần hồi chỉ còn lại 2,700 mét vuông bây giờ. Nhà nước lập bệnh viện Đống Đa và dần dần dùng những phần đất còn lại cho các doanh nghiệp nhà nước sử dụng.

Yêu cầu trả lại theo Nghị định của chính phủ

Từ nhiều năm nay, giáo xứ Thái Hà nhiều lần lên tiếng yêu cầu chính quyền trả lại đất đai của giáo hội theo tinh thần nghị định số 379/TTg, nói rằng những nơi thờ phượng phải trả lại cho nguyên chủ, nếu mục tiêu khi trung dụng không còn đúng nữa.

Theo Bạn, giải pháp nào cho tình trạng giáo dân tập trung đòi chính quyền trả lại đất đai và các cơ sở tôn giáo? Hãy gửi đến Ban Việt Ngữ ý kiến của bạn. email: vietweb@rfa.org

Trong trường hợp Thái Hà, thì bệnh viện Đống Đa phục vụ dân sinh là đúng, nhưng xí nghiệp May Chiến Thắng là sai. Nhất là có tin cho biết xí nghiệp quốc doanh này thua lỗ, đầu năm ngoái đã bán lại toàn bộ cho công ty Phuớc Điền có trụ sở ở Sàigòn, một phần đất còn lại bán cho một quan chức cao cấp.

Phía chính quyền địa phương nhiều lần đánh tiếng cho rằng đất đai giòng Chúa Cứu Thế ở Thái Hà đã được cố linh mục Vũ Ngọc Bích hiến tặng Nhà nước từ lâu. Việc này không được những giáo dân cao tuổi chấp nhận. Một cụ khẳng định: “Dạ nếu thế thì phải có văn bản chứ ạ. Nếu mà cha xứ Bích mà nhượng, thì phải có văn bản giấy tờ chứ ạ...”

Nhiều người kể lại rằng cha già Bích trước khi qua đời, nhiều lần khẳng định trước giáo dân rằng "ai nói cha hiến tặng tài sản của Giáo hội là nói dối và phạm tội vu khống. Cha không hề ký bất cứ cái gì".

Một cụ giáo dân khác nhận xét rằng chuyện đời, chuyện đạo, cứ rối bời lên vào lúc tự do hóa thị trường, những mét vuông đất ở ngay quận Đống Đa đã trở thành những xấp đôla, nên việc đòi hỏi công lý của xứ Thái Hà cũng gặp nhiều gian truân hơn trước. Cụ nói: “(cười)...Vâng, vâng, nhiều cái bây giờ nó khó lắm ông ạ. Mệt mỏi lắm....(cười)...”

Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa hết hy vọng, nhât là sau khi nghe tin đích thân Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã đến thăm giáo dân tại nhà thờ và gặp gỡ đức Tổng giám mục Ngô Quang Kiệt. Một cụ bày tỏ: “Dạ vâng. Tôi có nghe tin như thế ạ. Bên ấy họ đang họp lãnh đạo để họ bàn và còn xin ý kiến của cấp trên nữa...”

Niềm hy vọng của giáo dân liệu có thành hiện thực hay không, biên tập viên Nam Nguyên của ban Việt ngữ trong bài sau đây, tìm hiểu về khía cạnh pháp lý và chính trị của vấn đề.