Thanh Trúc, phóng viên đài RFA
Hôm thứ Năm 9 tây vừa qua, tấm bia tưởng niệm thuyền nhân Việt Nam chết trên đường vượt biển sau tháng Tư năm 1975 được khánh thành tại thành phố Geneve của Thuỵ Sĩ. Đây là nổ lực của Uỷ Ban Việt Nam Thụy Sĩ tại Geneve sau khi hai tấm bia tưởng niệm thuyền nhân xấu số dựng tại Indonesia và Malaysia bị chính phủ bản địa ra lịnh đục bỏ theo yêu cầu của Việt Nam hồi năm ngoái.

Tấm bia tưởng niệm thuyền nhân Việt Nam bỏ mình trên biển cả khi vượt thoát khỏi nước sau tháng Tư năm 1975 được dựng lên trong một công viên ở khu phố Campagne Du Chateau, quận Grand-Saconnex của Geneve, thành phố lớn thứ nhì sau thủ đô Berne của Thụy Sĩ.
Lễ khánh thành bia tưởng niệm thuyền nhân do cộng đồng Việt Nam ở Geneve tổ chức hôm thứ Năm với sự bảo trợ của cơ quan hành chính thành phố.
Biểu tượng kỳ diệu
Bia được tạc bằng đá hoa cương màu đen, toạ lạc trong một công viên tĩnh mịch, có khắc những giòng chữ màu trắng nguyên văn là "Để tưởng nhớ sự ra đi của hàng loạt thuyền nhân đến những bến bờ trên thế giới. Người tị nạn Việt Nam cảm ơn đất nước Thuỵ Sĩ và những quốc gia đã tiếp nhận thuyền nhân. Chúng tôi hạnh phúc khi được sống trong môi trường hoà bình, tự do và dân chủ này. Việt Nam, cội nguồn của tổ tiên, vĩnh viễn trong trái tim chúng tôi."
Lên tiếng với đài Á Châu Tự Do sau khi dự buổi lễ khánh thành bia đá tưởng niệm thuyền nhân Việt Nam, bà Elizabeth Boehler, thị trưởng thành phố Geneve, phát biểu rằng đây là một biểu tượng kỳ diệu về người tị nạn Việt Nam ở Thuỵ Sĩ.
Để tưởng nhớ sự ra đi của hàng loạt thuyền nhân đến những bến bờ trên thế giới. Người tị nạn Việt Nam cảm ơn đất nước Thuỵ Sĩ và những quốc gia đã tiếp nhận thuyền nhân. Chúng tôi hạnh phúc khi được sống trong môi trường hoà bình, tự do và dân chủ này. Việt Nam, cội nguồn của tổ tiên, vĩnh viễn trong trái tim chúng tôi.
Bà nói rằng đối với chúng tôi, những người Châu Âu chưa bao giờ đến Việt Nam, tấm bia tưởng niệm thuyền nhân này là cách giúp chúng tôi hiểu được lịch sử đau thương của những người vượt thoát khỏi Việt Nam 30 năm về trước.
Và như đã phát biểu trong lễ khánh thành lúc nãy, tấm bia tưởng niệm dựng cạnh một cây xanh chính là gốc rể của một dân tộc đã hội nhập vào xã hội này nhưng vẫn duy trì mối tương quan mật thiết với nền văn hoá truyền thống của mình.
Xúc động
Chia sẻ cảm nghĩ sau khi lễ khánh thành hoàn tất, ông Nguyễn Tăng Luỹ, tổng thứ ký Uỷ Ban Việt Nam Thuỵ Sĩ, còn gọi là Cosunam, cho biết: (Xin theo dõi trong phần âm thanh bên trên)
Về quá trình vận động để thành lập bia tưởng niệm, ông Nguyễn Tăng Luỹ trình bày: (Xin theo dõi trong phần âm thanh bên trên)
Được hỏi động lực nào thúc đẩy cộng đồng Việt Nam ở Geneve đứng ra xin chính quyền sở tại cho xây bia tưởng niệm, ông Nguyễn Tăng Lũy kể: (Xin theo dõi trong phần âm thanh bên trên) Từ Paris, Pháp quốc, qua Thuỵ Sĩ hai hôm trước để kịp tham dự lễ khánh thành bia tưởng niệm thuyền nhân Việt Nam chết trên biển, chị Thanh Vân bày tỏ cảm tưởng: (Xin theo dõi trong phần âm thanh bên trên)
Đến từ California, Hoa Kỳ, một cư dân Mỹ gốc Việt là ông Định, cho biết ông thấy xúc động trước nghĩa cử của chính phủ Thụy Sĩ. Một bạn trẻ ở Hà Nội có nghe biết chuyện cộng đồng Việt Nam ở Thuỵ Sĩ dựng bia tưởng niệm thuyền nhân, anh Bình, nói với đài Á Châu Tự Do rằng đây là việc rất đáng làm:
Sau lễ khánh thành bia tưởng niệm là một buổi tiếp tân tại phòng khánh tiết của toà hành chính quận Grand Sacconnex. Đây là buổi tiệc trong vòng thân hữu do hội đồng quận Grand Saconnex khoản đãi, có sự hiện diện của bà thị trưởng Elizabeth Boehler, các viên chức trong hội đồng thành phố và những người Thuỵ Sĩ gốc Việt trong Uỷ Ban Việt Nam Thuỵ Sĩ ở Geneve.