Thanh Trúc, phóng viên đài RFA
Cambodia và Việt Nam là hai quốc gia lân cận có chung một đường biên giới dài. Người từ Việt Nam đi buôn ở Cambodia, đi du lịch thăm viếng bên đó cũng dể dàng như người ở xứ đó đi qua xứ mình.

Đây là lý do khiến nhiều người trong nước, đặc biệt là những thành phần bất đồng chính kiến hay những người hoạt động tôn giáo mà gặp trở ngại hay bị sách nhiễu thường tìm đường sang Cambodia để lánh nạn.
Từ năm 2001, cùng với làn sóng người Thượng băng rừng qua lãnh thổ Xứ Chùa Tháp để tránh bị lùng bắt vì tổ chức biểu tình đòi đất và đòi tự do tôn giáo, thì cũng đã có một số nhà đối lập, các mục sư Tin Lành hay các tu sĩ Phật Giáo chạy sang xin tị nạn chính trị.
Ông Nguyễn Phùng Phong, một cựu quân nhân miền Nam trước kia, hiện ở Cambodia và nằm trong diện những người tị nạn được văn phòng Cao Uỷ Tị Nạn Liên Hiệp Quốc ở Phnom Penh che chở, nói rõ hơn về những người cùng hoàn cảnh như ông: (Xin theo dõi trong phần âm thanh bên trên)
Cũng như người Thượng Cao Nguyên, họ được Cao Uỷ Tị Nạn Liên Hiệp Quốc chấp nhận qui chế tị nạn, phát một khoản tiền trợ cấp mỗi đầu tháng cho họ có phương tiện sinh sống.
Thế nhưng tháng Hai vừa qua, đại diện của văn phòng Cao Uỷ Tị Nạn Liên Hiệp Quốc tại Cambodia báo cho những người Việt tị nạn ở Cambodia biết vì thiếu hụt ngân sách, văn phòng sẽ cắt toàn bộ tiền trợ cấp hàng tháng cho họ kể từ đầu tháng Tám tới. Người của Cao Uỷ Tị Nạn Liên Hiệp Quốc còn khuyến khích những người tị nạn chính trị Việt Nam nên cố gắng lao động sản xuất, kiếm công an việc làm và sống hoà nhập với cộng đồng Việt Nam khoảng một triệu người đã sinh sống làm ăn ở Xứ Chùa Tháp mấy chục năm nay.
Thanh Trúc đã tìm cách liên lạc với văn phòng Cao Uỷ Tị Nạn Liên Hiệp Quốc ở Phnom Penh, được cô Debra, nhân viên giao tế công cộng của văn phòng giải thích rằng chủ trương của Cao Uỷ Tị Nạn Liên Hiệp Quốc ở bất cứ đâu cũng vậy thôi, nghĩa là bước đầu duyệt xét để chấp nhận qui chế tị nạn, sau đó trợ cấp nơi ăn chốn cho những người tị nạn đến khi nhận thấy họ có thể tự kiếm sống và hoà đồng vào xã hội một cách an toàn
Được hỏi văn phòng Cao Uỷ Tị Nạn ở Cambodia có nghĩ là nếu cắt trợ cấp rồi thúc đẩy người tị nạn chính trị Việt Nam ra ngoài kiếm sống cũng như hội nhập vào cộng đồng người Việt ở Cambodia thì có thể đưa tới nguy cơ cao là họ sẽ bị công an Việt Nam bắt đem về nước như từng xảy ra trước đó, nhân viên giao tế công cộng trong văn phòng trả lời rằng Cao Uỷ Tị Nạn Liên Hiệp Quốc vẫn cung cấp sự bảo vệ an ninh cho người tị nạn.
Mục sư Ngô Đắc Luỹ, một nhà tryền giáo của tổ chức Tin Lành tư gia có tên là Hội Cơ Đốc Liên Hữu, từng bị bắt giam khi truyền đạo cho người Hmong ở miền Bắc, sau đó trốn thoát và chạy sang Cambodia, được văn phòng Cao Uỷ Tị Nạn Liên Hiệp Quốc ở đây công nhân tư cách tị nạn, nói rằng quyết định cắt trợ cấp sẽ dẫn cuộc sống của nhóm người Việt tị nạn chính trị ở Cambodia vào nguy cơ bị bắt giữ rất cao.
Để hiểu rõ hơn tại sao mục sư Ngô Đắc Luỹ gọi là nguy cơ cao về chuyện bị bắt giữ, mời quí vị nghe tiếp lời tự thuật của ông Nguyễn Phùng Phong: (Xin theo dõi trong phần âm thanh bên trên)
Thưa quí thính giả, một trong những trường hợp xảy ra trước đây về người tuy đã được Cao Uỷ Tị Nạn Liên Hiệp Quốc ở Cambodia cấp qui chế tị nạn một cách hợp pháp nhưng lại bị công an Việt Nam bắt đưa về nước, sau đó bị đưa ra xử vì tội gây rối an ninh trật tự xã hộị. Đó là thượng tọa Thích Trí Lực thuộc Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất không được chính phủ Việt Nam công nhận. Xin mới mục sư Ngô Đắc Luỹ trình bày tiếp: (Xin theo dõi trong phần âm thanh bên trên)
Sau khi thượng tọa Thích Trí Lực bị mất tích thì người trốn qua Cambodia cùng với ông, thượng tọa Thích Tâm Vân, được Cao Uỷ Tị Nạn Liên Hiệp Quốc ở Phnom Penh thu xếp cho đi định cư ở một quốc gia thứ ba. Còn số phận của thượng tọa Thích Trí Lực thì sao? Ông Võ Văn Ái, giám đốc Phòng Thông Tin Phật Giáo Quốc Tế kiêm chủ tịch Uỷ Ban Báo Vệ Quyền Con Ngườ ở Paris, cho biết: (Xin theo dõi trong phần âm thanh bên trên)
Cũng có những thành phần trẻ có học bỏ sang Cambodia nương náu dưới sự che chở của Cao Uỷ Tị Nạn Liên Hiệp Quốc mà trợ cấp cũng sắp bị ngưng hoàn toàn tháng Mười tới đây như nhân viên UNHCR ở Cambodia loan báo. Thanh Trúc mời bạn trẻ đang tị nạn tại Cambodia nói về trường hợp của bạn: (Xin theo dõi trong phần âm thanh bên trên)
Đó là cuộc sống sắp tới mà những người Việt tị nạn chính trị tại Cambodia vào khi không còn bao lâu nữa sẽ trở nên khó khăn hơn một khi văn phòng Cao Uỷ Tị Nạn Liên Hiệp Quốc ở Xứ Chùa Tháp chính thức chấm dứt trợ cấp cho họ.
Thanh Trúc xin tạm ngưng mục Đời Sống Người Việt Khắp Nơi ở đây. Xin hẹn tái ngộ quí thính giả tối thứ Năm tuần tới.