Nghệ nhân và Hoa: Từ Đào Nhật Tân Hà Nội đến Anh Đào Đà Lạt

Thanh Trúc, phóng viên đài RFA

Đến với Hội Hoa Dalat thì bên những cánh phong lan kiêu sa đài các cũng không thể thiếu sắc màu óng ả tươi thắm của anh đào Dalat. Từ lâu, Dalat mệnh danh là Xứ Hoa Đào như tựa đề của nhạc phẩm Ai Lên Xứ Hoa Đào mà quí vị đang nghe ở đây.

• Bấm vào đây để nghe tiết mục này
• Download story audio

Hoa Anh Đào. AFP PHOTO

Đặc biệt hôm nay mục Đời Sống người Việt Khắp Nơi mời quí vị cùng với Thanh Trúc đi thăm Thung Lũng Đào Hoa Mười Lời nhé, nơi một nghệ nhân yêu hoa đào của Dalat, ông Bùi Văn Lời, mà người Dalat quen gọi là ông Mười Lời.

Trước đó, ông đã từng thành công trong việc ghép cây hồng, một thổ sản của Dalat: (Xin theo dõi trong phần âm thanh bên trên)

Nghệ nhân Bùi Văn Lời

Người vừa lên tiếng cùng quí vị vừa rồi là nghệ nhân Bùi Văn Lời. Ông Mười Lời quê quán ở Đại Lộc, Quảng Nam, vô Dalat lập nghiệp bằng nghề trồng rau quả từ năm 1948. Ngòai công việc trồng rau quả để tìm kế sinh nhai, ông kể là những lúc thơ thẩn rảnh rỗi bên cây bên hoa, ông nhận ra lòai hoa mà ông yêu thích nhất là anh đào Dalat bởi dáng vẽ hình hài đơn sơ nhưng vô cùng sang trọng của nó. Thế rồi ông được biết đến như một nhà trồng hoa có công cấy ghép đào Nhật Tân nổi tiếng của miền Bắc với anh đào Dalat để cho ra ba sắc hoa mới mà đặc sắc nhất, bền nhất và rực rỡ nhất là hồng đào, kế đến là bích đào có màu đỏ thắm ngọt ngào, rồi liễu đào với ánh hồng phơn phớt vừa mảnh khảnh vừa duyên dáng như màu má những thiếu nữ xuân thì Dalat.

Trên một diện tích 600 mét vuông, từ năm 1997, sau khi thành công với ba sắc hoa bích đào, liễu đào và hồng đào, thung lũng Đào Hoa của nghệ nhân Bùi Văn Lời trở thành một địa điểm du ngoạn nổi tiếng của thành phố, nơi mà khách yêu hoa không thể không dừng chân lại để chiêm ngưỡng một rừng đào mênh mông tươi thắm dứơi bầu trời xanh như ngọc của phố núi cao.

Nỗi đam mê hoa anh đào

Mời bạn tham gia mục Đời sống Người Việt khắp nơi do Thanh Trúc phụ trách. Xin email về Vietnamese@www.rfa.org

Từ năm 1990, tên Mười Lời được sử dụng làm thương hiệu của Thung Lũng Đào Hoa Dalat: (Xin theo dõi trong phần âm thanh bên trên)

Theo như lời kể thì vào năm 1997, trong một lần ra Hà Nội, ông đã bị những cành đào Nhật Tân cuốn hút. Trở về Nam mang theo giống đào nổi danh này, ông Mười Lời khởi sự ghép đào Nhật Tân với anh đào Dalat. Kết quả là những nụ bích đào, liễu đào và hồng đào có màu sắc khác lạ đã bừng nở trong nắng trong gió của Dalat: (Xin theo dõi trong phần âm thanh bên trên)

Từ năm 2000 đến 2005, nghệ nhân ghép hoa anh đào Bùi Văn Lời thường mang hoa đi triển lãm ở Saigon, Hà Nội. Năm nào ông cũng đoạt huy chương vàng. Vui thích mê say trong việc ươm cây giống, cấy ghép và phát triễn vườn đào, ông từng viết những bài ca tụng anh đào trên các báo.

Với ông, hoa đào là niềm cảm hứng vô tận của tao nhân mặc khách, là biểu tượng của một lòai hoa quí, là nụ cười thanh tân của nàng xuân trong ba ngày Tết: (Xin theo dõi trong phần âm thanh bên trên)

Nói về nỗi đam mê hoa anh đào của mình, ông Mười Lời cho biết ông không muốn cất dấu kỹ thuật và phương pháp chiết cấy mà ông đã thành thạo, trái lại ông muốn chia sẻ kiến thức ấy cho những người yêu hoa, đặc biệt là người dân của Dalat: (Xin theo dõi trong phần âm thanh bên trên)

Quí vị vừa nghe ông Mười Lời nói về kinh nghiệm, về nhưng khó khăn phải khắc phục trong quá trình cấy ghép anh đào Dalat cũng như những dự tính trong tương lai mà nghệ nhân 70 tuổi này cần phải thực hiện.

Nỗi lo của người nghệ nhân

Những cành đào được mang ra bán trong ngày Tết. AFP PHOTO

Những chồi anh đào tươi mát. mạnh khỏe, rực rỡ khoe sắc cho Festival Hoa Dalat hay những cành đào được thiên nhiên uốn lượn một cách mỹ thuật trong phòng khách mọi nhà khi xuân về thường có tuổi thọ lâu hơn những lòai hoa chậu như phong lan, địa lan, hoặc những lòai hoa cắt cành như hồng, cúc, thược dược, đồng tiền, vạn thọ.

Lúc những cánh anh đào bắt đầu lìa cành cũng là lúc mùa xuân trở gót. Sang năm, khi nàng xuân xuân trở lại, những cây đào trong Thung Lũng Đào Hoa của ông Mười Lời lại một lần nữa ươm hoa kết trái.

Tương lai của Thung Lũng Đào Hoa đang là nỗi lo canh cánh của nhà nghệ nhân Bùi Văn Lời. Tại sao? Ông thổ lộ: (Xin theo dõi trong phần âm thanh bên trên)

Thanh Trúc nghĩ chắc quí vị cũng mong ước như Thanh Trúc là rừng đào Dalat ở Thung Lũng Đào Hoa Mười Lời sẽ không mất đi mà sẽ mãi mãi tồn tại với thời gian như tấm lòng yêu hoa của chủ nhân hoa viên này.

Trong không khí rộn ràng của một thành phố Dalat đang chuẩn bị Festival Hoa 2005, Thanh Trúc thân ái gởi đến quí vị từng cánh hồng đào tân kỳ độc đáo của thành phố du lịch. Thanh Trúc sẽ trở lại cùng quí vị trong chương trình tới.