Sau Ðại hội 10, Việt Nam siết chặt thông tin báo chí

Nam Nguyên, phóng viên đài RFA

Báo chí Việt Nam sẽ phải uốn lưỡi bảy lần khi phanh phui tham nhũng… Một công chức ngoài đảng xin được làm ứng viên chức danh bộ trưởng văn hoá thông tin… Dịch lở mồm long móng ở gia súc thực sự lan rộng thành dịch lớn trên toàn quốc. Đó là các đề tài thời sự chúng tôi chọn đọc báo trên mạng hôm nay.

• Bấm vào đây để nghe tiết mục này
• Download story audio

Ðã hết thời báo chí phanh phui tham nhũng

Một bản tin 5 dòng trên mạng Netnam ngày 11/5 làm nhiều người sửng sốt, đó là Vụ PMU 18 cơ quan báo chí có thể ra toà. Theo công văn số 335/VPCP-TTBC của Văn Phòng Chính Phủ, các đơn vị cá nhân bị báo chí đưa tin sai sự thật trong các vụ tiêu cực, trong đó có vụ PMU 18, có thể thực hiện quyền khởi kiện ra toà.

Netnam không đưa thêm chi tiết thông tin vừa nói. Nhưng một bài báo trên tờ An Ninh Thủ Đô cùng ngày 11/5 được thông tấn xã AFP của Pháp trích thuật thành một bản tin nóng sốt. Văn phòng AFP tại Hà Nội đưa thông tin lên mạng với nội dung, Thủ tứơng VN ông Phan Văn Khải đề nghị Bộ Văn Hoá Thông Tin có những biện pháp trừng phạt cơ quan báo chí và các nhà báo nào loan tải những thông tin sai, về những vụ bê bối tham nhũng nghiêm trọng vừa qua.

Báo An ninh Thủ Đô nhận định rằng, thời gian vừa qua nhiều tờ báo vi phạm luật lệ khi đưa tin không đúng sự thật, liên quan tới vụ tiêu cực PMU 18 cũng như nhiều vụ tham nhũng khác. Các thông tin này gây hậu quả nghiêm trọng và xâm phạm đời tư của cá nhân.

Theo tin này thủ tứơng Khải đề nghị cơ quan hữu trách trừng phạt những ai đưa tin sai, về vụ tiêu cực PMU 18, thay vì yêu cầu đính chính hoặc xử lý hành chánh như thường lệ. Ông Phan Văn Khải còn nhấn mạnh là các đơn vị cá nhân bị báo chí đưa tin sai sự thật trong các vụ tiêu cực trong đó có vụ PMU 18 có thể thực hiện quyền khởi kiện ra toà.

Kèm trong bản tin trích thuật tờ An Ninh Thủ Đô, AFP ghi nhận ý kiến chuyên gia nói rằng, đảng cộng sản không muốn báo chí VN đi quá đà, Đảng cộng sản cũng chưa xác định được là họ cho báo chí VN được giữ vai trò như thế nào. Các phóng sự điều tra của báo chí trong nứơc về vụ tham ô lịch sử PMU 18 lên đến đỉnh điểm trứơc khi Đại Hội 10 nhóm họp. Sau khi Đại Hội Đảng kết thúc báo chí trong nứơc tỏ ra thận trọng hơn.

AFP khi trích thuật tờ An Ninh Thủ Đô đã thêm rằng, ông Lê Dũng người phát ngôn bộ ngoại giao từng nói là báo chí được hoan nghênh khi đấu tranh chống tham nhũng, nhưng cần tuân thủ luật pháp, và nếu đưa tin sai sự thật thì phải theo luật báo chí thực hiện việc xin lỗi và đính chính.

Xin nhắc lại rằng, báo chí VN được dư luận đánh giá cao khi họ phanh phui vụ PMU 18, khiến tổng giám đốc Bùi Tiến Dũng con bạc triệu đô và thứ trưởng GTVT Nguyễn Việt Tiến bị bắt giam, Bô trưởng GTVT Đào Đình Bình phải từ chức. Tuy vậy giới thạo tin cho rằng, phải có những đường dây rò rỉ thông tin ra thì nhà báo mới biết được những tình tiết ly kỳ.

Trong số các giới chức cao cấp bị ảnh hưởng nghiêm trọng vì thông tin của báo chí, có tướng Cao Ngọc Oánh, phó tổng cục trưởng cảnh sát nhân dân kiêm thủ trưởng cơ quan điều tra bộ công an, cùng một vài nhân vật khác ở văn phòng chính phủ và viện kiểm sát tối cao.

Tự ứng cử chức Bộ trưởng

Những tin đặc biệt hay lạ làm báo chí sôi nổi mất mấy ngày, phải kể tới chuyện lần đầu tiên một người ngoài đảng xin tự đề cử làm ứng viên chức danh bộ trưởng văn hoá thông tin VN. Đó là ông Cù Huy Hà Vũ, 49 tuổi con trai nhà thơ Huy Cận.

Ông Cù Huy Hà Vũ. photo courtesy of VNExpress

Có thể xem Cù Huy Hà Vũ là một nhân vật muốn tự mình làm nên thời cuộc, ông có một một bề dày học vấn khá vững chắc, thạc sĩ văn chương, tiến sĩ luật khoa tại Pháp, đồng thời tốt nghiệp Học Viện Quốc Tế Hành Chính Công Pháp Quốc. Khi thông tin này được các báo VN đưa lên mạng, nhiều cơ quan truyền thông quốc tế trong đó có Đài ACTD đã thực hiện phỏng vấn ông qua điện thoại.

Ông Cù Huy Hà Vũ dựa vào diều 53 hiến pháp VN để tự ứng cử bộ trưởng văn hoá thông tin, đơn của ông đã tới Uỷ ban thường vụ quốc hội, ban bí thư trung ương đảng và thủ tứơng chính phủ. Tuy vậy bộ trưởng tư pháp Uông Chu Lưu nói với báo chí là chưa có tiền lệ về điều này, ông cũng khẳng định chỉ có thủ tứơng chính phủ mới có quyền giới thiệu nhân sự thành viên chính phủ, để quốc hội xem xét phê chuẩn.

Bộ trưởng Tư Pháp Việt Nam nói rằng, trường hợp ông Cù Huy hà Vũ không thể gọi là ứng cử vì chính phủ không phải là cơ quan để ứng cử. Ông Uông Chu Lưu nói là có thể hiểu trường hợp này là đề đạt nguyện vọng mong muốn cá nhân.

Ngày 11/5 trả lời báo Dân Trí Điện tử, ông Cù Huy Hà Vũ nói rằng ông được dư luận ủng hộ, kể cả một số lãnh đạo cao cấp của Đảng và Nhà nứơc cũng chia sẻ và ủng hộ ông, tuy nhiên ông Vũ không nói rõ các vị lãnh đạo đó là những ai.

Ông Cù Huy Hà Vũ còn cho biết có một lần xin vào đảng, nhưng không được kết nạp vì bất đồng quan điểm chính trị với cán bộ đảng uỷ. Sau đó ông không có ý định gia nhập đảng cộng sản nữa, và ông không hối hận về quyết định này.

Ông Cù Huy Hà Vũ từng là người trứơc đây khởi kiện chính quyền Thừa Thiên Huế ra toà án hành chánh, yêu cầu dừng thực hiện dự án xây khách sạn trên đồi Vọng Cảnh.

Dịch lở mồm long móng

Phần cuối mục đọc báo trên mạng hôm nay xin dành cho các thông tin liên quan tới dịch bệnh gia súc lở mồm long móng đang trở thành dịch lớn ở Việt Nam.

Các báo trong nước cho biết vào lúc VN khống chế được dịch cúm gia cầm H5N1, thì một dịch bệnh trên động vật họ móng guốc như trâu bò heo dê cừu lại bùng phát gây thiệt hại lớn cho người chăn nuôi.

Báo Người Lao Động đưa tin, ngày 11/5 trong phiên họp liên bộ tại văn phòng chính phủ, phó thủ tứơng Nguyễn Tấn Dũng đưa ra nhận định là dịch lan rộng do chủ quan nhận thức chưa đúng. Cục trưởng thú y Bùi Quang Anh cho rằng, bệnh lây lan nhanh và khó phòng chống vì các địa phương ỷ lại quá nhiều vào trung ương và vắc xin phòng bệnh rất đắt.

Tuy nhiên một giới chức văn phòng chính phủ nhận định là Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam đã bị động và có phần trách nhiệm để dịch lan rộng.

Trong cuộc họp ngày 11/5 tại Hà Nội, theo Người Lao Động tới thời điểm này Bộ Tài Chánh mới đang chuẩn bị thông tư hứơng dẫn hỗ trợ kinh phí phòng chống dịch lở mồm long móng. Theo đó vùng có dịch phải bắt buộc tiêu huỷ toàn bộ được hỗ trợ 100% trị giá gia súc tiêu huỷ, ở vùng đệm mức hỗ trợ 50%.

Cụ thể chủ trương của chính phủ là, hỗ trợ 10 ngàn đồng 1kg thịt lợn hơi và 12 ngàn đồng 1kg thịt trâu bò. Ngoài ra các chủ chăn nuôi phải tiêu huỷ toàn bộ đàn gia súc sẽ được khoanh nợ 1 năm đối với nuôi lợn và hai năm đối với trâu bò.

Hiện nay dịch lở mồm long móng đã lan ra hơn 20 tỉnh thành cả nứơc, hàng chục ngàn trâu bò heo bị chết vì dịch. Tuy nhiên có hiện tượng thịt bò thịt heo nhiễm dịch vẫn được xẻ thịt đưa vào thị trường.