នៅក្នុងទិវាអន្តរជាតិជនរងគ្រោះនៃការបាត់ខ្លួនដោយបង្ខំ អង្គការសង្គមស៊ីវិលផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស ស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាលរក្សាជំហានជាវិជ្ជមាន ចំពោះការបាត់ខ្លួនដោយបង្ខំ និងត្រូវស៊ើបអង្កេតឲ្យបានត្រឹមត្រូវ លើករណីនៃការបាត់ខ្លួនយុវជន ខឹម សូផាត នៅក្នុងហេតុការណ៍កងកម្លាំងសមត្ថកិច្ចបង្ក្រាបបាតុករ កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៤ នៅផ្លូវវ៉េងស្រេង។ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាល បញ្ជាក់ថា ករណីនេះតុលាការមិនទាន់បិទបញ្ចប់ការស្រាវជ្រាវនៅឡើយទេ។
ឪពុកម្តាយរបស់យុវជន ខឹម សូផាត ទទូចដល់អាជ្ញាធរកម្ពុជា និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលជាតិ អន្តរជាតិ ស៊ើបអង្កេតរកកូនរបស់ពួកគាត់ បើទោះបីស្លាប់ក៏ត្រូវស្វែងរកឲ្យឃើញនូវសាកសពដែរ។
យុវជន ខឹម សូផាត បានបាត់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៤ ក្នុងកូដកម្មសុំដំឡើងប្រាក់ខែនាផ្លូវវ៉េងស្រេង ក្រុងភ្នំពេញ។ យុវជន ខឹម សូផាត មានអាយុ ១៦ឆ្នាំ មានស្រុកកំណើតនៅភូមិបឹងក្រៀល ឃុំអង្គតាសូ ស្រុកស្វាយជ្រំ ខេត្តស្វាយរៀង។
ឪពុករបស់យុវជន ខឹម សូផាត លោក ខឹម សឿន និយាយថា កូនរបស់លោកបាត់សូន្យគ្មានដំណឹង ហើយអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច ក៏មិនដែលសួរនាំ និងផ្តល់ដំណឹងអ្វីដល់រូបលោកជុំវិញការបាត់ខ្លួនកូនរបស់លោកនោះដែរ។ ការបាត់ខ្លួនកូន ធ្វើឲ្យលោកដេកមិនលក់ បក់មិនល្ហើយ ដង្ហោយហៅកូនស្ទើររាល់ថ្ងៃដោយគិតថា ក្រែងថ្ងៃណាមួយកូនរបស់លោកអាចត្រឡប់មកវិញ។
រីឯម្តាយរបស់យុវជន ខឹម សូផាត លោកស្រី អ៊ីន លក្ខណា ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី ថា លោកស្រីបានដើររកអស់គ្រប់មន្ទីរពេទ្យទាំងអស់ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ និងបណ្ដាខេត្តផ្សេងៗ ក្រែងបានជួបកូនរបស់លោកស្រី។ ការឈឺចាប់ និងក្តីនឹករឭកកើតមានជានិច្ចជាកាល នៅពេលមានបុណ្យទានម្តងម្កាលនៅក្នុងភូមិ ព្រោះកូនគេគ្រប់គ្នាបានមកលេងផ្ទះសំពះម្តាយ ជួបជុំគ្រួសារសាច់ញាតិក្នុងភូមិផងរបងជាមួយ តែមិនមានឡើយវត្តមានកូនរបស់លោកស្រី នៅពេលមានបុណ្យទានម្ដងៗ ដោយសារតែកូនគាត់បាត់គ្មានដំណឹងសោះ មិនដឹងថាស្លាប់ ឬរស់នោះ។ លោកស្រីបញ្ជាក់ថា បើសិនស្លាប់សូមឲ្យឃើញឆ្អឹងផង ព្រោះម្តាយនឹកកូនណាស់។ ដើម្បីចង់ជួបមុខកូនជាទីស្រឡាញ់ស្មើជីវិត លោកស្រីបានទៅរកគ្រូទាយខាបព្រលឹងតាមជំនឿបែបព្រហ្មញ្ញសាសនា។ ពេលទៅរកគ្រូខាបព្រលឹង គ្រូនោះនិយាយដូច្នេះថា៖ «»។
មកទល់ពេលនេះ យុវជន ខឹម សូផាត បានបាត់ខ្លួនជាងមួយឆ្នាំមកហើយ តែការស៊ើបអង្កេតរបស់អាជ្ញាធរ ក៏មិនទាន់បានលាតត្រដាងឲ្យសាធារណជនដឹងច្បាស់លាស់ ពីករណីបាត់ខ្លួននេះនៅឡើយដែរ។ នៅបន្ទាប់ពីការបាត់ខ្លួនភ្លាមៗក្នុងឆ្នាំ២០១៤ អ្នករាយការណ៍ពិសេសនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ ប្រចាំនៅកម្ពុជា លោក សុរិយា ស៊ូប៊ែឌី (Surya Subedi) បានចេញរបាយការណ៍ម្ដងហើយម្ដងទៀត ដើម្បីឲ្យរដ្ឋាភិបាលធ្វើការស៊ើបអង្កេតដោយតម្លាភាព និងច្បាស់លាស់ ដើម្បីស្វែងរកយុត្តិធម៌ជូនជនរងគ្រោះនៅក្នុងហេតុការណ៍បង្ក្រាបនៅផ្លូវវ៉េងស្រេង កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៤ នោះ។
ជុំវិញការបាត់ខ្លួនសូន្យមិនមានដំណឹងរបស់យុវជន ខឹម សូផាត នេះ ត្រូវបានអង្គការសិទ្ធិមនុស្សជាច្រើន មានជាអាទិ៍ មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា (CCHR) អង្គការលីកាដូ (LICADHO) និងគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ជាដើម បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍នៅថ្ងៃទី៣០ សីហា ដែលជាទិវាអន្តរជាតិជនរងគ្រោះបាត់ខ្លួនដោយបង្ខំ ជំរុញឲ្យអាជ្ញាធរកម្ពុជា ត្រូវតែបើកការស៊ើបអង្កេតស្រាវជ្រាវ និងដោះស្រាយជូនជនរងគ្រោះ ដើម្បីឲ្យទទួលបានយុត្តិធម៌ដោយស្មើភាពគ្នាចំពោះច្បាប់ និងត្រូវចាប់ជនសង្ស័យមកផ្ដន្ទាទោសតាមផ្លូវច្បាប់។
ទន្ទឹមនឹងនេះដែរ កម្ពុជា គឺជារដ្ឋភាគីកាលពីឆ្នាំ២០១៣ នៃអនុសញ្ញាអន្តរជាតិស្ដីពីការការពារជនគ្រប់រូបពីការបាត់ខ្លួនដោយបង្ខំ។ ម៉្លោះហើយ អង្គការសង្គមស៊ីវិលលើកឡើងថា កម្ពុជា ជារដ្ឋភាគីត្រូវគោរពតាមអនុសញ្ញាអន្តរជាតិនេះ។
មាត្រា១ នៃអនុសញ្ញាអន្តរជាតិស្ដីពីការការពារជនគ្រប់រូបពីការបាត់ខ្លួនដោយបង្ខំ ចែងថា គ្មានជនណាម្នាក់ត្រូវស្ថិតក្រោមការបាត់ខ្លួនដោយបង្ខំឡើយ។ ទោះជាក្នុងស្ថានភាពសង្គ្រាម ឬការគំរាមកំហែងដោយសង្គ្រាម អស្ថិរភាពនយោបាយផ្ទៃក្នុង ឬភាពអាសន្នជាសាធារណៈណាក៏ដោយ មិនអាចយកជាយុត្តិកម្មចំពោះការបាត់ខ្លួនដោយបង្ខំឡើយ។
មាត្រា៣ ចែងថា រដ្ឋភាគីនីមួយៗត្រូវចាត់វិធានការសមស្រប ដើម្បីស៊ើបអង្កេតអំពើល្មើសដែលមានចែងក្នុងអនុសញ្ញានេះ ដែលបានប្រព្រឹត្តដោយបុគ្គល ឬដោយក្រុមបុគ្គលដែលគ្មានការអនុញ្ញាត ការគាំទ្រ ឬការយល់ព្រមពីរដ្ឋ ហើយត្រូវនាំខ្លួនជនដែលទទួលខុសត្រូវទៅតុលាការ ដើម្បីផ្ដន្ទាទោសតាមច្បាប់។
កូដកម្មកាលពីដើមខែមករា ឆ្នាំ២០១៤ មានកម្មកររោងចក្រកាត់ដេរបួននាក់ស្លាប់ បន្ទាប់ពីកងរាជអាវុធហត្ថបានបាញ់បង្ក្រាបទៅលើហ្វូងបាតុកររោងចក្រកាត់ដេរ ភាគច្រើនដែលគប់ដុំថ្មអំឡុងការតវ៉ាសុំដំឡើងប្រាក់ខែនៅផ្លូវវ៉េងស្រេង ក្រុងភ្នំពេញ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ មានសាកសពតែបួនប៉ុណ្ណោះដែលសាច់ញាតិ និងអង្គការសិទ្ធិមនុស្សបានកំណត់អត្តសញ្ញាណ ប៉ុន្តែបាត់ខ្លួនយុវជន ខឹម សូផាត ហើយរដ្ឋាភិបាលមិនបានទទួលខុសត្រូវនោះទេ។
អ្នកគ្រប់គ្រងបច្ចេកទេសការិយាល័យស៊ើបអង្កេត នៃអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា នេះជាការទទួលខុសត្រូវរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការស្វែងរកជនរងគ្រោះ។ លោក អំ សំអាត បន្ថែមថា គណៈកម្មាធិការស្ដីពីការបាត់ខ្លួនដោយបង្ខំរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្ស បានដាក់លិខិតជូនរដ្ឋាភិបាលឲ្យស៊ើបអង្កេតជុំវិញការបាត់ខ្លួនរបស់យុវជន ខឹម សូផាត នេះដែរ។ លោកបន្តថា បើរដ្ឋាភិបាលគោរពតាមកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួននោះ ត្រូវបន្តបើកការស៊ើបអង្កេតជុំវិញការបាត់ខ្លួនរបស់យុវជន ខឹម សូផាត នេះ ដើម្បីឲ្យក្រុមគ្រួសារទទួលបានយុត្តិធម៌៖ «»។
ទាក់ទងនឹងការបាត់ខ្លួនយុវជន ខឹម សូផាត នេះ អ្នកនាំពាក្យទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផាន មានប្រសាសន៍ថា ដរាបណាតុលាការនៅមិនទាន់រកជនសង្ស័យឃើញទេនោះ រដ្ឋាភិបាលនឹងមិនបិទសំណុំរឿងនេះឡើយ។ លោកបន្តថា នេះជាទោសព្រហ្មទណ្ឌ ម្ល៉ោះហើយចំណាត់ការ គឺនៅតែមានរហូតវែកមុខរកជនសង្ស័យឃើញទើបចប់ជាធរមាន៖ «»។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលជាច្រើន ទទូចឲ្យរដ្ឋាភិបាលចាត់វិធានការស្រាវជ្រាវដោយម៉ត់ចត់ និងចាប់ជនដៃដល់មកផ្ដន្ទាទោសតាមផ្លូវច្បាប់។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលបន្តថា បើអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចគោរពតាមតួនាទីរបស់ខ្លួនមែននោះ ករណីនេះប្រាកដជាចាប់ជនសង្ស័យបានជាក់ជាមិនខាន។
អាណាព្យាបាលរបស់យុវជន ខឹម សូផាត បានទទូចរកយុត្តិធម៌តាមរយៈអង្គការសង្គមស៊ីវិលជាតិ និងអន្តរជាតិ ប៉ុន្តែមិនទទូចរកដំណោះស្រាយពីរដ្ឋាភិបាលទេ។ ពួកគាត់អះអាងថា កូនគាត់បាត់ខ្លួន ឬស្លាប់ ដោយសារសមត្ថកិច្ចបាញ់ប្រហារ ម្ល៉ោះហើយទោះពួកគាត់យំស្រែកបែកផែនដីឲ្យរដ្ឋាភិបាលរកយុត្តិធម៌ ក៏គ្មានសង្ឃឹមដែរ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។