យុទ្ធនាការ​បញ្ចប់​អំពើ​ហិង្សា​លើ​ស្ត្រី​ថ្ងៃ​៨​មីនា

ក្រុម​និស្សិត​នៅ​តាម​បណ្ដា​សាកលវិទ្យាល័យ​នានា និង​ស្ត្រី​នៅ​តាម​ស្ថាប័ន​ផ្សេង​គ្នា​ប្រមាណ ២០០​នាក់ បាន​នាំគ្នា​ដង្ហែ​ក្បួន​ប្រារព្ធ​ពិធី​នារី​អន្តរជាតិ ៨​មីនា លើក​ទី​១០២ នៅ​រមណីយដ្ឋាន​វត្ត​ភ្នំ។ ពិធី​ដង្ហែ​ក្បួន​នេះ មាន​គោល​បំណង​ធំ​បំផុត គឺ​ការ​បញ្ចប់​អំពើ​ហិង្សា​លើ​ស្ត្រី​នៅ​កម្ពុជា។

0:00 / 0:00

សំឡេង៖ «អំពើ​ហិង្សា​លើ​ស្ត្រី​នាំ​ឲ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​អ្នក​ចូលរួម​ចំណែក​ចម្បង​នៃ​ការ​អភិវឌ្ឍ​ប្រទេស! ជយោ! យើង​ទាំងអស់​គ្នា​ជា​អ្នក​បញ្ចប់​អំពើ​ហិង្សា​លើ​ស្ត្រី​ដើម្បី​សន្តិភាព! ជយោ! សុភមង្គល​កើត​មាន​ដោយសារ​ការ​ចេះ​យោគយល់​អធ្យាស្រ័យ​គ្នា! ជយោ!»

ក្រុម​យុវជន​ដែល​ជា​បណ្ដាញ​របស់​អ្នក​ដឹកនាំ​វ័យ​ក្មេង និង​និស្សិត​នៅ​តាម​សាកលវិទ្យាល័យ​នានា បាន​នាំគ្នា​ហែ​ក្បួន​ដើម្បី​ជំរុញ​ឲ្យ​បញ្ចប់​អំពើ​ហិង្សា​លើ​ស្ត្រី នៅ​ថ្ងៃ​ដែល​ប្រទេស​ជាច្រើន​នៅ​ក្នុង​ពិភពលោក​បាន​ប្រារព្ធ​ទិវា​នារី​អន្តរជាតិ​លើក​ទី​១០២ ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១៣ នេះ។

មន្ត្រី​សម្របសម្រួល​គម្រោង​ពង្រឹង​សិទ្ធិ​អំណាច​ស្ត្រី​អ្នក​ដឹកនាំ​ថ្នាក់​ក្រោម​ជាតិ​នៃ​អង្គការ​សីលការ (Silaka) និង​ជា​ប្រធាន​ក្រុម​បណ្ដាញ​ពង្រឹង​សិទ្ធិ​អំណាច​ស្ត្រី​វ័យ​ក្មេង អ្នកស្រី ចាន់ សុភ័ណ្ឌ បាន​ថ្លែង​ថា ការ​បញ្ចប់​អំពើ​ហិង្សា​លើ​ស្ត្រី គឺ​ចាប់​ផ្ដើម​ពី​យុវជន និង​យុវនារី​វ័យ​ក្មេង ដែល​ពួក​គេ​កំពុង​មាន​ការ​យល់​ដឹង ហើយ​ចេះ​តស៊ូ​មតិ​នៅ​ក្នុង​ក្រុម​គ្រួសារ អាជ្ញាធរ និង​សហគមន៍ ដើម្បី​ចូលរួម​បញ្ឈប់​អំពើ​ហិង្សា​លើ​ស្ត្រី ហើយ​ការ​ហែ​ក្បួន​នេះ ក៏​ជា​សារ​មួយ​បង្ហាញ​អំពី​ឆន្ទៈ​របស់​ក្មេង​ជំនាន់​ក្រោយ ដើម្បី​បញ្ចប់​អំពើ​ហិង្សា​លើ​ស្ត្រី​នៅ​កម្ពុជា។

អ្នកស្រី ចាន់ សុភ័ណ្ឌ៖ «សារ​របស់​ខ្ញុំ​សម្រាប់​ទិវា​នារី​អន្តរជាតិ គឺ​ខ្ញុំ​ចង់​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទូទាំង​ប្រទេស យល់​ថា ថ្ងៃ​នេះ​មិន​មែន​ជា​ថ្ងៃ​ទិវា​សិទ្ធិ​នារី​ទេ គឺ​ជា​ថ្ងៃ​នារី​អន្តរជាតិ ព្រោះ​សិទ្ធិ​នារី គឺ​យើង​មាន​តាំង​ពី​យើង​កើត​មក​ម្ល៉េះ។ ថ្ងៃ​នេះ គឺ​ជា​ថ្ងៃ​រំលឹក​ខួប​នៃ​ស្ត្រី​ដែល​គាត់​មាន​ឆន្ទៈ​តស៊ូ​ក្នុង​ការ​រើ​បម្រាស់ ដើម្បី​ទាមទារ​សមភាព​រវាង​បុរស និង​ស្ត្រី ហើយ​ដើម្បី​ទាមទារ​ឲ្យ​ស្ត្រី​មាន​ឱកាស​ចូលរួម​ក្នុង​កិច្ច​អភិវឌ្ឍន៍​សង្គម»

អ្នក​ចូលរួម​ហែ​ក្បួន​បាន​នាំ​គ្នា​ដើរ​ព័ទ្ធ​ជុំវិញ​រមណីយដ្ឋាន​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​វត្ត​ភ្នំ និង​តាម​ផ្លូវ​ជា​ទីប្រជុំ​ជន​មួយ​ចំនួន​ក្បែរ​នោះ ដោយ​ពាក់​មួក​ពណ៌​ស និង​អាវ​ពណ៌​លឿង​ទុំ ដែល​មាន​សរសេរ​ពាក្យ​ថា យើង​ទាំងអស់​គ្នា​ជា​អ្នក​បញ្ចប់​ហិង្សា​លើ​ស្ត្រី​ដើម្បី​សន្តិភាព។ ពួក​គេ​បាន​លើក​បដា​ពាក្យ​ស្លោក​ដែល​មាន​ន័យ លុប​បំបាត់​អំពើ​ហិង្សា​លើ​ស្ត្រី ផ្ដល់​សិទ្ធិ និង​ឱកាស​ស្មើ​គ្នា​ដល់​ស្ត្រី ដើម្បី​ជំរុញ​ការ​អភិវឌ្ឍ​ប្រទេស​ជាដើម។

តារា​ចម្រៀង​របស់​ផលិតកម្ម​ហង្ស​មាស​មួយ​រូប គឺ​កញ្ញា ឈិត សុវណ្ណបញ្ញា ដែល​បាន​ចូលរួម​ដើរ​ក្បួន​នេះ​ដែរ បាន​ថ្លែង​ថា សម្រាប់​នាង អំពើ​ហិង្សា​លើ​ស្ត្រី​នៅ​តែ​ជា​បញ្ហា​នៅ​ក្នុង​សង្គម​បច្ចុប្បន្ន៖ «សម្រាប់​ការ​យល់​ឃើញ​របស់​នាង​ខ្ញុំ ដែល​នាងខ្ញុំ​ដឹង​ខ្លះៗ​ពី​ស្ត្រី​បច្ចុប្បន្ន​នេះ បុរស​នៅ​ប្រើ​អំពើ​ហិង្សា​លើ​ស្ត្រី​នៅ​ក្នុង​ក្រុម​គ្រួសារ វិវាទ​រវាង​ប្ដី​ប្រពន្ធ​នៅ​មាន​ប្រើ​អំពើ​ហិង្សា​ទៅ​លើ​គាត់ ពីព្រោះ​មាន​អង្គការ​ជាច្រើន គាត់​និយាយ​ពី​ការ​បញ្ចប់​អំពើ​ហិង្សា​ច្រើន ហើយ​ក៏​ដូច​ជា​ថ្ងៃ​នេះ​ដែរ គឺ​មាន​កម្មវិធី​របស់​មួយ​រយ​លាន​កោដ្ឋ​សំឡេង គាត់​ចាប់​ផ្ដើម​ធ្វើ​តាម​នេះ។ នាង​ខ្ញុំ​ផ្ទាល់​បាន​ចូលរួម​ជាមួយ​គាត់​ចាប់​តាំង​ពី​ខែ​កុម្ភៈ ជា​សារ​មួយ​ទៅ​ដល់​បុរសៗ​ដែល​គាត់​ប្រើ​អំពើ​ហិង្សា​លើ​ស្ត្រី សុំ​ឲ្យ​គាត់​បញ្ចប់»

និស្សិត​ផ្នែក​សង្គមវិទ្យា​ឆ្នាំ​ទី៣ នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ​ភូមិន្ទ​ភ្នំពេញ យុវជន ជា តុងហៃ បាន​ហៅ​ថ្ងៃ​នេះ​ជា​ថ្ងៃ​ដ៏​ពិសេស​សម្រាប់​គាត់ ដើម្បី​ចូលរួម​លើក​កម្ពស់​សិទ្ធិ​ស្ត្រី​នៅ​កម្ពុជា ពីព្រោះ​យុវជន​រូប​នេះ​យល់​ថា មាន​តែ​ការ​អប់រំ និង​ការ​ផ្លាស់​ប្ដូរ​ផ្នត់​គំនិត​មនុស្ស​នៅ​ក្នុង​សង្គម​ប៉ុណ្ណោះ ដែល​អាច​បញ្ចប់​ហិង្សា​លើ​ស្ត្រី​បាន៖ «ខ្ញុំ​ក៏​ធ្លាប់​បាន​ឃើញ​ជួប​ប្រទះ​ក្នុង​សហគមន៍​ខ្លះ​ដែរ ព្រោះ...»

និស្សិត​សិក្សា​ផ្នែក​អន្តរជាតិ​ឆ្នាំ​ទី២ នៃ​វិទ្យាស្ថាន​ភាសា​បរទេស យុវតី មាស ច័ន្ទសត្យា មូលហេតុ​ដែល​នាំ​ឲ្យ​នាង​មក​ចូលរួម​ក្នុង​កម្មវិធី​នេះ ដោយសារ​នាង​ស្រឡាញ់​ការងារ​ស្ម័គ្រចិត្ត ហើយ​ចំណុច​សំខាន់​នោះ គឺ​ជា​កម្មវិធី​លើក​កម្ពស់​ស្ត្រី។ នាង​សង្ឃឹម​ថា អំពើ​ហិង្សា​លើ​ស្ត្រី​នឹង​កាត់​បន្ថយ។

ប្រធាន​បទ​សម្រាប់​ទិវា​នារី​លើក​ទី​១០២ នា​ឆ្នាំ​នេះ គឺ​សិទ្ធិ​ស្មើ​គ្នា ឱកាស​ដូច​គ្នា ដើម្បី​ពន្លឿន​កិច្ច​អភិវឌ្ឍន៍។

រដ្ឋលេខាធិការ​ក្រសួង​កិច្ចការ​នារី អ្នកស្រី ស៊ីវណ្ណ បុទុម មាន​ប្រសាសន៍​ថា ប្រធាន​បទ​នេះ​គឺ​វា​ស៊ី​សង្វាក់​នឹង​គោល​នយោបាយ​ជាតិ​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា។

ប៉ុន្តែ ប្រធាន​បទ​ជា​សាកល​ដែល​លើក​ឡើង​ដោយ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​នោះ គឺ​សំដៅ​ទៅ​លើ​ការ​បញ្ចប់​អំពើ​ហិង្សា​លើ​ស្ត្រី និង​កុមារី។ យ៉ាង​នេះ​ក្ដី រដ្ឋលេខាធិការ​ក្រសួង​កិច្ចការ​នារី អ្នកស្រី ស៊ីវណ្ណ បុទុម បាន​ឆ្លើយ​តប​ថា ការ​ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​ហិង្សា​លើ​ស្ត្រី​ពី​សំណាក់​បុរស​នៅ​កម្ពុជា នោះ បាន​កាត់​បន្ថយ​ហើយ ដូច្នេះ​ស្ត្រី​មាន​សិទ្ធិ និង​ឱកាស​ដូច​គ្នា។ ពួក​គេ​ត្រូវ​ងាក​មក​គិត​អំពី​ការ​អភិវឌ្ឍ ធ្វើ​សេចក្ដី​សម្រេច​ចិត្ត​លើ​វិស័យ​នានា ចូលរួម​ក្នុង​ការងារ​ពាណិជ្ជកម្ម និង​ចូលរួម​ក្នុង​ឆាក​នយោបាយ​ជាដើម ក្នុង​គោលដៅ​ជំរុញ​សេដ្ឋកិច្ច​ជាតិ។

ពិត​ណាស់ ស្ត្រី​ដែល​កំពុង​ប្រកប​របរ​ទទួល​ទាន​ដើម្បី​ជីវភាព​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​ខ្លះ​នៅ​តែ​ត្អូញត្អែរ​ថា សូម្បី​តែ​ក្នុង​ការ​ប្រកប​អាជីវកម្ម​ខ្នាត​តូច ក៏​ស្ត្រី​ជួប​បញ្ហា​នានា​មិន​គោរព​សិទ្ធិ និង​ឲ្យ​តម្លៃ​ស្ទើរ​គ្រប់​រូបភាព​ដែរ។

សហរដ្ឋ​អាមេរិក បាន​ប្រារព្ធ​ទិវា​ស្ត្រី​នេះ​មុន​គេ​បង្អស់ តែ​កាល​ណោះ​គេ​ធ្វើ​ឡើង​នៅ​ថ្ងៃ​ទី២៨ ខែ​កុម្ភៈ ឆ្នាំ​១៩០៩ ហើយ​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​១៩១០ កិច្ច​ប្រជុំ​ដ៏​ធំ​មួយ​របស់​ស្ត្រី​បាន​ត្រូវ​រៀបចំ​ធ្វើ​ឡើង​នៅ​ទីក្រុង​កូបិនហ៊ន (Copenhagen) នៃ​ប្រទេស​ដាណឺម៉ាក ដែល​ពេល​នោះ​មាន​តំណាង​ស្ត្រី​មក​ចូលរួម​ជាង ១០០​នាក់ មក​ពី​ប្រទេស​ចំនួន​១៧ ក្នុង​នោះ​មាន​សហរដ្ឋ​អាមេរិក អូស្ត្រាលី ដាណឺម៉ាក ស្វីស អាល្លឺម៉ង់ ជាដើម ដែល​ស្ត្រី​ទាំង​នោះ​មាន​តួនាទី​ជា​តំណាង​ឲ្យ​សហជីព តំណាង​ឲ្យ​គណបក្ស​សង្គម​និយម និង​ក្រុម​ចលនា​ការងារ​របស់​ស្ត្រី​ជាច្រើន។ល។

ក្រោយ​ពី​កិច្ច​ប្រជុំ​នៅ​ទីក្រុង​កូបិនហ៊ន ក្នុង​ឆ្នាំ​១៩១០ មក ទិវា​នារី​អន្តរជាតិ ត្រូវ​បាន​ប្រារព្ធ​ធ្វើ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​អូទ្រីស ដាណឺម៉ាក អាល្លឺម៉ង់ និង​ស្វីស នៅ​ថ្ងៃ​១៩ មីនា ក្នុង​ឆ្នាំ​១៩១១ ដែល​មាន​អ្នក​ចូល​រួម​រាប់​លាន​នាក់ ដើម្បី​ទាមទារ​សិទ្ធិ​ទទួល​បាន​ការងារ​ធ្វើ​សម្រាប់​ស្ត្រី សិទ្ធិ​បោះ​ឆ្នោត សិទ្ធិ​ទទួល​ការ​ហ្វឹកហ្វឺន​វិជ្ជា​ជំនាញ បញ្ចប់​ភាព​រើសអើង​គ្រប់​រូបភាព និង​ការ​ជិះ​ជាន់​ធ្វើ​បាប​ចំពោះ​ស្ត្រី​ភេទ។

ចាប់​តាំង​ពី​ឆ្នាំ​១៩១៣ មក ទិវា​នារី​អន្តរជាតិ បាន​ត្រូវ​ប្រារព្ធ​ធ្វើ​ឡើង​នៅ​ថ្ងៃ​៨ មីនា វិញ និង​បន្ត​ធ្វើ​រហូត​ដល់​សព្វថ្ងៃ​នេះ នៅ​តាម​បណ្ដា​ប្រទេស​មួយ​ចំនួន ហើយ​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៧៥ អង្គការ​សហប្រជាជាតិ ក៏​បាន​ប្រកាស​ទទួល​ស្គាល់​ពេញ​នូវ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​របស់​ស្ត្រី និង​បាន​ចាត់​ទុក​ទិវា​នារី​អន្តរជាតិ ៨​មីនា ថា​ជា​ថ្ងៃ​បុណ្យ​ឈប់​សម្រាក​ជាតិ​ថែម​ទៀត​ផង៕

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។