ជនជាតិដើមភាគតិចពីរភូមិថ្មីទៀតទទួលបានវិញ្ញាបនបត្រកម្មសិទ្ធិដីសមូហភាពនៅខេត្តរតនគិរី
2016.07.27
ជនជាតិដើមភាគតិចចំនួនពីរភូមិថ្មីទៀតនៅខេត្តរតនគិរី បានទទួលវិញ្ញាបនបត្រសម្គាល់កម្មសិទ្ធិដីសមូហភាពផ្លូវការពីក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់។ មន្ត្រីអាជ្ញាធរ និងតំណាងសហគមន៍ ចាត់ទុកការចុះបញ្ជីដីធ្លីជនជាតិដើមភាគតិចជាកម្មសិទ្ធិសមូហភាពនេះ នឹងជួយការពារដីធ្លីសហគមន៍ជៀសផុតពីការទន្ទ្រានកាន់កាប់ពីមជ្ឈដ្ឋានក្រៅសហគមន៍តទៅទៀត។
ដីជាង ៦០០ហិកតារនៅតំបន់ជនជាតិដើមភាគតិចទំពួន ភូមិល្អឺនជង ក្នុងឃុំអូរជុំ និងដីជា ១.៧០០ហិកតារនៅតំបន់ជនជាតិដើមភាគតិចគ្រឹង ភូមិក្រឡា ឃុំប៉ូយ ស្រុកអូរជុំ ខេត្តរតនគិរី ត្រូវបានប្រកាសទទួលស្គាល់ចុះបញ្ជីជាដីកម្មសិទ្ធិសមូហភាពសហគមន៍ បន្ទាប់ពីប្រជាពលរដ្ឋទាំងពីរភូមិ បានកំណត់អត្តសញ្ញាណជាជនជាតិដើមភាគតិច និងចុះបញ្ជីជាសហគមន៍នីតិបុគ្គលទទួលស្គាល់ផ្លូវការដោយក្រសួងអភិវឌ្ឍន៍ជនបទ និងក្រសួងមហាផ្ទៃ។
អ្នកភូមិប្រមាណ ១០០នាក់ រួមជាមួយមន្ត្រីមូលដ្ឋាន មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិល តំណាងក្រសួងពាក់ព័ន្ធ បានចូលរួមពិធីចែកវិញ្ញាបនបត្រសម្គាល់ដីធ្លីសហគមន៍ទាំងពីរ នៅថ្ងៃទី២៦ ខែកក្កដា នៅភូមិក្រឡា ឃុំប៉ូយ ស្រុកអូរជុំ។
ពិធីសែនព្រេនបែបប្រពៃណី និងការប្រគំតន្ត្រីគង រួមជាមួយរបាំចម្រៀងជនជាតិដើមភាគតិច ត្រូវបានសហគមន៍រៀបចំធ្វើដើម្បីអបអរពិធីទទួលបានវិញ្ញាបនបត្រដីសមូហភាព ដែលអ្នកភូមិទន្ទឹងរង់ចាំការកំណត់ផ្លូវច្បាប់ ដើម្បីអភិរក្សដីធ្លីអ្នកភូមិ កុំឲ្យមានការទន្ទ្រានយកតទៅទៀត។
ប្រធានគណៈកម្មការសហគមន៍ភូមិល្អឺនជង លោក លាក់ សូត បញ្ជាក់ថា សុវត្ថិភាពដីធ្លីមានសារសំខាន់ណាស់ក្នុងកិច្ចការពារវប្បធម៌ប្រពៃណី និងអត្តសញ្ញាណជនជាតិដើមភាគតិច ដែលបច្ចុប្បន្នកំពុងប្រឈមទៅនឹងការបាត់បង់ដីកាន់តែច្រើន។ លោកអំពាវនាវសមាជិកសហគមន៍ទាំងអស់ ឲ្យចូលរួមអនុវត្តតាមបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុង និងលក្ខន្តិកៈសហគមន៍ឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ដើម្បីរួមចំណែកការពារដីធ្លីដែលបានចុះបញ្ជីនេះនៅគង់វង្សទៅថ្ងៃអនាគត៖ «យើងការពារដីឲ្យមានសុវត្ថិភាព កុំឲ្យអ្នកជិតខាងទន្ទ្រានចូល កុំឲ្យអ្នកក្នុងសហគមន៍លក់ឲ្យអ្នកខិលខូច។ ធានាការពារបានសហគមន៍ខ្ញុំ ក្រោយចុះបញ្ជីហើយ អ្នកលក់ត្រូវផាកពិន័យដកចេញពីសហគមន៍»។
រីឯប្រធានគណៈកម្មការសហគមន៍ភូមិក្រឡា លោក យឿន តាង កត់សម្គាល់ដែរថា កន្លងទៅ សមាជិកសហគមន៍ខ្លះបានលក់ដូរដីស្រែចម្ការរបស់ខ្លួនអស់ស្ទើរគ្មានដីប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិត។ លើសពីនេះទៀត ក្រុមហ៊ុនសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចជាច្រើន ក៏បានឈូសឆាយមកលើដីព្រៃអភិរក្ស និងដីចម្ការវិលជុំសហគមន៍ ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ជំនឿប្រពៃណី និងសិទ្ធិរស់រានមានជីវិតរបស់ជនជាតិដើមភាគតិច ដែលអាស្រ័យផលលើដីធ្លីនេះ។ លោកថា ជម្លោះដីធ្លីនឹងកាត់បន្ថយកាន់តែតិច នៅពេលដីសហគមន៍ត្រូវបានចុះបញ្ជីទទួលស្គាល់ជាកម្មសិទ្ធិសមូហភាពកាន់តែច្រើន៖ «ពីដើមមានបញ្ហា គេចង់លក់ដូរ នាយទុនចង់យកដីធ្លីពួកខ្ញុំហ្នឹង។ ក្រៅពីហ្នឹង ពួកខ្ញុំធ្វើសហគមន៍តវ៉ាហ្នឹង មិនហ៊ានទេ។ ចង់បានកម្មសិទ្ធិសមូហភាព ដើម្បីទប់ទល់គេលក់ដូរគេ ម្យ៉ាងក្រុមហ៊ុនគេឈូសឆាយ»។
នៅខេត្តរតនគិរី មានជនជាតិដើមភាគតិចចំនួន ៦៥សហគមន៍បានចុះបញ្ជីកំណត់អត្តសញ្ញាណ និងចុះបញ្ជីសហគមន៍នីតិបុគ្គលនៅក្រសួងអភិវឌ្ឍន៍ជនបទ និងនៅក្រសួងមហាផ្ទៃ ក្នុងនោះសហគមន៍ចំនួន ២៥ បានដាក់ពាក្យស្នើសុំមន្ទីររៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ខេត្ត ដើម្បីចុះបញ្ជីដីជាកម្មសិទ្ធិសមូហភាព។
អភិបាលរងខេត្តរតនគិរី លោក លី វិន ថ្លែងថា គណៈកម្មាធិការគ្រប់គ្រងដីរដ្ឋថ្នាក់ខេត្ត បានអនុវត្តសម្រេចការចុះបញ្ជីដីសហគមន៍ចំនួនពីរជាកម្មសិទ្ធិសមូហភាពនៅស្រុកអូរជុំ និងស្រុកកូនមុំ កាលពីឆ្នាំ២០១១។ លោកថា ការងារប្រឈមសំខាន់ដែលធ្វើឲ្យការងារចុះបញ្ជីដីនេះយឺតយ៉ាវ ដោយសារហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្លូវគមនាគមន៍តំបន់ខ្ពង់រាបពិបាកក្នុងការធ្វើដំណើរនៅរដូវវស្សា ធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋពិបាកចូលរួម។ ការវាស់វែងកំណត់ព្រំដីតំបន់ខ្លះ ជាប់ពាក់ព័ន្ធក្បាលដីឯកជន ឬដីក្រុមហ៊ុនដែលមានទំនាស់ជាមួយផ្ទៃដីសហគមន៍។ លើសពីនេះទៀត ការជួយអន្តរាគមន៍ឲ្យសហគមន៍យល់ដឹងពីច្បាប់ វិធីសាស្ត្រ និងការអនុវត្តលក្ខន្តិកៈបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងសហគមន៍ រួមទាំងផែនការប្រើប្រាស់ដី សុទ្ធសឹងតែត្រូវការពេលវេលា និងថវិកា៖ «ខ្ញុំសូមអំពាវនាវឲ្យមានការគាំទ្រពីរាជរដ្ឋាភិបាល ពិសេសគណៈកម្មការជាតិអភិវឌ្ឍន៍កម្មវិធីវិនិយោគឃុំ-សង្កាត់ ដូចផែនការថវិកាខេត្ត-ក្រុងផងដែរ»។
រហូតបច្ចុប្បន្ន មន្ទីររៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ខេត្តរតនគិរី ចេញវិញ្ញាបនបត្រសម្គាល់ដីសមូហភាពសហគមន៍បាន ៤សហគមន៍ កំពុងស្នើសុំចំនួន ៥សហគមន៍ បញ្ចប់ការវាស់វែង ៤សហគមន៍ កំពុងវាស់វែង ២សហគមន៍ ចេញលិខិតបង្កករួច ៩សហគមន៍ និងមិនទាន់បានចេញលិខិតបង្កកចំនួន ១សហគមន៍។
ប្រធានកម្មវិធីធនធានធម្មជាតិ និងដីធ្លីអង្គការអនុផលព្រៃឈើខេត្តរតនគិរី លោក ហេង សុខា ទទួលស្គាល់ថា គោលនយោបាយចុះបញ្ជីដីធ្លីសហគមន៍ ពិតជាមានភាពយឺតយ៉ាវ ដែលធ្វើឲ្យសុវត្ថិភាពដីធ្លីជនជាតិដើមភាគតិចជួបហានិភ័យខ្ពស់។ លោកថា ការចុះបញ្ជីដីសហគមន៍នេះ ជាលក្ខណៈពិសេសដែលមិនទាន់មានបទពិសោធន៍ទាំងបញ្ហាបច្ចេកទេស និងជំនាញ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ការផ្តល់អំណាចពីក្រសួងពាក់ព័ន្ធមកថ្នាក់មូលដ្ឋាននៅយឺតយ៉ាវ ទើបការងារនេះធ្វើឲ្យគម្រោងចុះបញ្ជីអូសបន្លាយពេលច្រើនឆ្នាំ៖ «ខ្ញុំពិនិត្យឃើញការគិតគូរខាងរាជរដ្ឋាភិបាល គឺត្រូវកំពុងតែរៀបចំនីតិវិធី។ ប្រសិនរៀបចំនីតិវិធីហ្នឹងគ្រប់គ្រាន់ហើយ ធ្វើប្រតិភូកម្មឲ្យថ្នាក់ក្រោមជាតិគាត់អាចសម្រេចធ្វើបាន អាហ្នឹងលឿន»។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក្តី រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ លោក លឹម វាន់ សម្ដែងមោទនភាព ខណៈដីធ្លីជនជាតិដើមភាគតិចជាបន្តបន្ទាប់ ត្រូវបានចុះបញ្ជីទទួលស្គាល់ផ្លូវការ។ លោកថ្លែងថា គោលនយោបាយចុះបញ្ជីដីជាកម្មសិទ្ធិសមូហភាព ធានាផ្លូវច្បាប់មិនឲ្យមានការរំលោភបំពាន ឬការទិញលក់ដីសហគមន៍កើតមានតទៅទៀត៖ «អ៊ីចឹងអ្នកលក់ម៉េចហ៊ានទិញ ពិបាកលក់ដែរ ព្រោះច្បាប់លក្ខន្តិកៈបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងមានចែង។ ច្បាប់ភូមិបាលមាត្រា២៨ បានចែងហើយ»។
នៅប្រទេសកម្ពុជា សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចមានចំនួនសរុប ៤៥៥សហគមន៍។ ចាប់ពីឆ្នាំ២០០៩ រហូតបច្ចុប្បន្ន គោលនយោបាយចុះបញ្ជីដីធ្លីសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចជាកម្មសិទ្ធិសមូហភាព ធ្វើបានចំនួន ១៣សហគមន៍ក្នុងចំណោម ៥១សហគមន៍ ដែលបានដាក់ពាក្យស្នើសុំចុះបញ្ជីដី៕