សង្គមស៊ីវិល៖ ការដកហូតដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចមិនអាចកាត់បន្ថយជម្លោះដីធ្លី
2014.12.29
រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានប្រកាសដកហូតដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចចំនួនជិត ៦ម៉ឺនហិកតារ មកជាសម្បត្តិរដ្ឋវិញ បន្ទាប់ពីក្រុមហ៊ុនទាំងនោះមិនបានបំពេញលក្ខខណ្ឌត្រឹមត្រូវដែលក្រសួងបានកំណត់។ ប៉ុន្តែអង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលស៊ើបអង្កេតបញ្ហាដីធ្លីនៅកម្ពុជា អះអាងថា វិធានការរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលនៅពេលនេះ គឺគ្មានប្រយោជន៍ ឬធ្វើគ្រាន់តែឲ្យល្អមើលប៉ុណ្ណោះ។
ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់និងនេសាទ បានស៊ើបអង្កេតក្រុមហ៊ុន ១៣ ដែលទទួលបានដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចពីរាជរដ្ឋាភិបាលកន្លងមក ក្នុងនោះក្រុមហ៊ុនចំនួន ៥ ត្រូវរកឃើញថា មានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹង ការមិនគោរពទៅតាមកិច្ចសន្យារបស់ខ្លួន និងអនុវត្តប្រាសចាកពីគោលការណ៍អភិវឌ្ឍដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។
អនុរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់និងនេសាទ លោក អ៊ាង សុផល្លែត មានប្រសាសន៍នៅថ្ងៃទី២៩ ធ្នូ ថា រាជរដ្ឋាភិបាលបានរឹបអូសមកវិញនូវដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចចំនួនជិត ៦ម៉ឺនហិកតារពីក្រុមហ៊ុនចំនួន ៥ ដែលពុំបានបំពេញលក្ខខណ្ឌគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ដែលរាជរដ្ឋាភិបាលបានកំណត់។ លក្ខខណ្ឌសំខាន់ទាំងនោះរួមមានឯកសារវាយតម្លៃផលប៉ះពាល់លម្អិតទាំងបរិស្ថាន និងសង្គម និងរបាយការណ៍វាយតម្លៃអំពីទំហំដីពិតប្រាកដដើម្បីយកទៅស្នើសុំប្លង់កម្មសិទ្ធិដីធ្លីពីរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ជាដើម។ លោកបញ្ជាក់ថា ការបំពេញឯកសារត្រឹមត្រូវ គឺជួយកាត់បន្ថយជម្លោះ។
លោក អ៊ាង សុផល្លែត មានប្រសាសន៍បន្ថែមទៀតថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នឹងដកហូតដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចពីក្រុមហ៊ុនផ្សេងទៀត ប្រសិនបើរកឃើញថា ក្រុមហ៊ុននោះមិនគោរពតាមបទប្បញ្ញត្តិរបស់រដ្ឋាភិបាល។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រធានអង្គការកិច្ចការពិសេសសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក អ៊ូច ឡេង មានប្រសាសន៍ថា ការហូតមកវិញនូវដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលនៅពេលនេះ គឺជារឿងគ្មានប្រយោជន៍ ដោយសារតែជម្លោះដីធ្លីនៅតែកើតមានដដែល។ ម៉្យាងវិញទៀត ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចទាំងនោះ គឺប្រភេទដីដែលប្រើការមិនកើត ដោយសារតែក្រុមហ៊ុនទាំងនោះ បានជីកយករ៉ែ ឬកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើស្ទើរតែទាំងស្រុង។ លោកបញ្ជាក់ទៀតថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ហាក់មានសមត្ថភាពតិចតួចក្នុងការស៊ើបអង្កេតប្រសិទ្ធភាពនៃប្រើប្រាស់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចដែលក្រុមហ៊ុនជាច្រើនបានយកទៅអភិវឌ្ឍដើម្បីប្រយោជន៍ជាតិ៖ «ខ្ញុំមិនស្អប់ពាក្យអភិវឌ្ឍន៍ទេ គឺខ្ញុំស្រឡាញ់ ប៉ុន្តែក្រុមហ៊ុនដែលទទួលបានដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចកន្លងមក គឺតែងគិតអំពីប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន»។
បន្ថែមលើនេះ អ្នកសម្របសម្រួលផ្នែកកំណែទម្រង់នៅមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក វ៉ាន់ សុផាត មានប្រសាសន៍ថា ការដកក្រុមហ៊ុនសម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ចពីក្រុមហ៊ុននានាកន្លងមក គឺមិនមែនជាដំណោះស្រាយកាត់បន្ថយជម្លោះដីធ្លីនោះទេ។ ការដកដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចមកវិញនោះ គឺរាជរដ្ឋាភិបាលតែងអនុវត្តទៅលើដីដែលគ្មានជម្លោះ។ លោកបញ្ជាក់ទៀតថា រឿងដែលសោកស្ដាយបំផុតនោះ គឺមានការលួចចេញប្លង់កម្មសិទ្ធិនៅពេលដីនោះមិនទាន់ដោះស្រាយចប់នៅឡើយ។
របាយការណ៍របស់សមាគមអាដហុក (Adhoc) ស្ដីពីស្ថានភាពដីធ្លីប្រចាំឆ្នាំ២០១៤ បានបង្ហាញថា គិតត្រឹមឆ្នាំ២០១២ រដ្ឋាភិបាលបានផ្ដល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចជាង ២.៦លានហិកតារ (២.៦៥៧.៤៧០) ដល់ក្រុមហ៊ុនឯកជន។ ប៉ុន្តែការផ្ដល់សម្បទានសេដ្ឋកិច្ចបង្កឲ្យជម្លោះដីធ្លី និងចាប់ចងប្រជាពលរដ្ឋដាក់នៅក្នុងពន្ធនាគារជាបន្តបន្ទាប់ ក្នុងនោះចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០០ មកដល់ឆ្នាំ២០១៣ មានប្រជាពលរដ្ឋជិត ៨សែននាក់ ឬស្មើនឹង ៦% នៃចំនួនប្រជាជនសរុប ត្រូវរងផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដោយសារការទន្ទ្រានដីធ្លីពីឈ្មួញ និងមន្ត្រីមានអំណាច។
ក្រុមអ្នកមានអំណាចទាំងនោះ រាប់តាំងពីអ្នកមានងារជាឧត្ដមសេនីយ៍ សមាជិកសភា ព្រឹទ្ធសភា និងងារជាឯកឧត្ដម ដែលគ្រប់គ្រងដីបង្កបង្កើនផលនៅកម្ពុជា ប្រមាណ ៨០%៕