ប្រជាពលរដ្ឋនៅស្រុកមេមត់ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ នៅតែបារម្ភចំពោះករណីក្រុមហ៊ុនមួយចំនួននៅទីនោះ ជួលដីឲ្យពលរដ្ឋវៀតណាម។ ក្តីបារម្ភនេះ ក្រោយពេលពលរដ្ឋមើលឃើញថា នៅពេលថ្មីៗនេះ ពលរដ្ឋវៀតណាម នៅតែបន្តមកភ្ជួរដីដាំអំពៅ។ យ៉ាងណា អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានអះអាងថា គ្មានឡើយការជួលដីថ្មីឲ្យជនជាតិវៀតណាម នោះ។
ប្រជាពលរដ្ឋ និងសង្គមស៊ីវិលនៅខេត្តត្បូងឃ្មុំ ស្នើឲ្យរាជរដ្ឋាភិបាល ពិនិត្យមើលការអនុវត្តរបស់ក្រុមហ៊ុនដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចមួយចំនួនក្នុងស្រុកមេមត់ ពីព្រោះក្រុមហ៊ុនទទួលបានសិទ្ធិវិនិយោគពីរាជរដ្ឋាភិបាល។ ការស្នើនេះ ក្រោយពេលពួកគេរកឃើញថា ក្រុមហ៊ុនទាំងនោះនៅមិនទាន់អនុវត្តច្បាប់ឲ្យបានត្រឹមត្រូវនៅឡើយ ដូចជាករណីជួលដីទៅឲ្យពលរដ្ឋវៀតណាម ធ្វើកសិកម្មជាដើម។
ពលរដ្ឋនៅឃុំទន្លូង លោក យ៉ែម គង់ មានប្រសាសន៍ថា មានក្រុមហ៊ុនមួយចំនួនយកចំណែកដីរបស់ខ្លួនខ្លះទៅជួលឲ្យពលរដ្ឋវៀតណាម សម្រាប់ដាំអំពៅ ឬដំឡូង ស្របពេលដីតំបន់នោះជាដីរបស់ជនជាតិដើមភាគតិចស្ទៀង ធ្លាប់ទាមទារកាន់កាប់ ពីព្រោះជាដីចម្ការវិលជុំរបស់ពួកគាត់ពីដើមមក៖ «ចំពោះបញ្ហាហ្នឹង យើងមានការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំង ពីព្រោះយើងមិនដឹងពឹងអ្នកណាទៀត។ យើងប្ដឹងៗអស់ហើយ»។
ពលរដ្ឋសុំមិនឲ្យបញ្ចេញឈ្មោះម្នាក់ទៀតនិយាយថា កាលពីពេលថ្មីៗនេះ តំណាងក្រុមហ៊ុន ម៉ែន សារុន បានទៅគំរាមដកដីរបស់ពួកគាត់ដែលបានរុករាន យកដីទៅជួលឲ្យវៀតណាម ប្រសិនបើគាត់មិនព្រមបង់ប្រាក់ជូនតំណាងក្រុមហ៊ុន។ លោកថា នៅពេលថ្មីៗនេះ សកម្មភាពពលរដ្ឋវៀតណាម ចូលមកភ្ជួរដីដាំអំពៅកាន់តែមានច្រើនឡើង ដែលធ្វើឲ្យលោកមានក្តីបារម្ភ៖ «ហេតុអី? ព្រោះថាវៀតណាម គេនៅលើទឹកដីរបស់គេទៅ មកអីនៅលើទឹកដីខ្មែរវិញ»។
ពលរដ្ឋលើកឡើងថា ក្រុមហ៊ុនទាំងនោះរួមមាន ក្រុមហ៊ុន កុយ សុខងួន ក្រុមហ៊ុន ម៉ែន សារុន និងក្រុមហ៊ុនមួយចំនួនទៀត។ ពួកគេជួលចំណែកដីខ្លះឲ្យជនជាតិវៀតណាម ក្នុងតម្លៃ ១ហិកតារពី ៧០ម៉ឺនរៀលទៅ ១លានរៀលក្នុងមួយឆ្នាំ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទាន់អាចទាក់ទងតំណាងក្រុមហ៊ុនទាំងនោះបានទេ ប៉ុន្តែកាលពីពេលកន្លងទៅ ខាងតំណាងក្រុមហ៊ុន ម៉ែន សារុន ធ្លាប់អះអាងថា ពួកគេមិនបានជួលដីឲ្យប្រជាពលរដ្ឋវៀតណាម ឡើយ។
កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៥ រាជរដ្ឋាភិបាលបានចេញសារាចរណែនាំប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅជាប់ព្រំដែន មិនឲ្យជួលដីទៅឲ្យប្រទេសជិតខាងឡើយ ទោះបីក្នុងរូបភាពណាក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែក្នុងសារាចរបញ្ជាក់ថា ប្រសិនបើដីជួលទាំងនោះមិនទាន់បញ្ចប់កិច្ចសន្យាដែលមានឯកសារគតិយុត្តិត្រឹមត្រូវ គឺពួកគេអាចបន្តរហូតផុតកំណត់បាន។ ជាងនេះទៀត រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ធ្លាប់ផ្ញើលិខិតឲ្យរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ដោយស្នើឲ្យបញ្ឈប់សកម្មភាពប្រជាពលរដ្ឋខ្លួន ក្នុងការជួលដីខ្មែរបន្តទៀត។
ទាក់ទងបញ្ហានេះ ជំទប់ទី១ ឃុំទន្លូង ទទួលបន្ទុកបញ្ហាដីធ្លី លោក ពឹង ប៊ុនថន មានប្រសាសន៍ថា មិនមានការជួលដីថ្មីទៅឲ្យពលរដ្ឋវៀតណាម ទេ ប៉ុន្តែដោយសារកិច្ចសន្យាជួលដីទាំងនោះរបស់ក្រុមហ៊ុនមួយចំនួន នៅមិនទាន់ផុតសុពលភាព។ លោកថា អាជ្ញាធរ គឺអនុវត្តទៅតាមសារាចររបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ហើយខាងអាជ្ញាធរបារម្ភជាងប្រជាពលរដ្ឋទៅទៀត៖ «មិនមែនទេ ព្រោះយើងស្តាប់អនុសាសន៍របស់សម្ដេច ក្រុមហ៊ុនដែលជួលដីឲ្យយួន កន្លងផុតទៅហើយ មិនអាចសើរើទេ គឺផុតអាណត្តិ»។
ទោះបីយ៉ាងណាក៏ដោយ មន្ត្រីសម្របសម្រួលនៃសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក (ADHOC) ខេត្តត្បូងឃ្មុំ លោក នាង សុវ៉ាត មានប្រសាសន៍ថា ករណីជនជាតិវៀតណាម មកជួលដីបន្តពីក្រុមហ៊ុន គឺខុសច្បាប់ទៅហើយ។ បន្ថែមពីនេះ ការយកដីទៅជួលឲ្យជនបរទេស គឺរឹតតែខុសច្បាប់ថែមទៀត៖ «ខាងសង្គមស៊ីវិលយើងហ្នឹង រដ្ឋាភិបាល ឬអាជ្ញាធរចុះឲ្យច្បាស់លាស់ទៅថា បានជួលដី ឬលក់ដីប៉ុន្មានហិកតារហើយ»។
សង្គមស៊ីវិលរូបនេះលើកឡើងថា ប្រសិនបើអាជ្ញាធរមិនបានស៊ើបអង្កេត ឬសិក្សាឲ្យបានច្បាស់លាស់ បញ្ហាយកដីទៅជួលឲ្យបរទេស អាចកើតមានឡើងបន្តទៀត ហើយការចោទប្រកាន់ដាក់គ្នានៅតែមិនអាចបញ្ចប់បានឡើយ។ លោកយល់ថា ដើម្បីឲ្យការងារនេះមានតម្លាភាព គឺទាមទារឲ្យប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមមូលដ្ឋាន ចូលរួមរាយការណ៍ពីស្ថានភាពដីនៅតំបន់នោះផង៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
