ការខ្វែងគំនិតគ្នារវាងមន្ត្រីសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក (Adhoc) ជាមួយនឹងអយ្យការអមសាលាដំបូងខេត្តសៀមរាប ខ្លះ នៅតែឆ្លើយឆ្លងគ្នាចាប់តាំងតែពីអង្គការសិទ្ធិមនុស្សធ្វើសន្និសីទកាសែតរិះគន់អំពីការចាប់ឃុំខ្លួនអ្នកភូមិជប់រំដេង ឃុំកន្ទួត ស្រុកស្វាយលើ ២នាក់ ដែលមានទំនាស់ដីធ្លីជាមួយសហគមន៍វៀតណាម ថាមិនត្រឹមត្រូវមក។
កាលពីថ្ងៃទី១៥ ខែឧសភា កន្លងទៅ ស្ថាប័នអយ្យការអមសាលាដំបូងខេត្តសៀមរាប បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍១ទៀត ដោយចោទប្រកាន់ការធ្វើសន្និសីទកាសែតរបស់សមាគមអាដហុក គឺជាការលាបពណ៌ទៅលើស្ថាប័នតុលាការ និងញុះញង់ឱ្យមានការរើសអើងពូជសាសន៍ប្រឆាំងនឹងវៀតណាម។
នេះជាលើកទី២ហើយដែលមន្ត្រីអយ្យការបានវាយបកមកលើសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក បន្ទាប់ពីព្រះរាជអាជ្ញារងអមសាលាដំបូងខេត្តសៀមរាប ១រូប ធ្លាប់បានបញ្ចេញប្រតិកម្មយ៉ាងខ្លាំងក្លាម្ដងរួចមកហើយកាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែឧសភា កន្លងទៅនោះ។
ស្ថាប័នអយ្យការអមសាលាដំបូងខេត្តសៀមរាប បានព្រមានសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក ដែលជាអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ឱ្យបញ្ឈប់សកម្មភាពរិះគន់ទៅលើតំណាងអយ្យការខ្លះនៃសំណុំរឿងក្តីអ្នកភូមិជប់រំដេង ឃុំកន្ទួត ស្រុកស្វាយលើ ដែលមានទំនាស់ដីធ្លីជាមួយសហគមន៍តាខ្មៅអភិវឌ្ឍន៍ ដោយមានជនជាតិវៀតណាម ធ្វើការជាច្រើននាក់នោះតទៅទៀត។
ការព្រមានតាមរយៈការចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍បានគំរាមថា ប្រសិនបើសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក នៅតែបន្តរិះគន់ដែលអាចធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ស្ថាប័នជាតិ និងកិត្តិយសបុគ្គលតទៅទៀត គឺតុលាការនឹងចាត់វិធានការតាមផ្លូវច្បាប់។
ព្រះរាជអាជ្ញាដែលជាអ្នកគ្រប់គ្រងស្ថាប័នអយ្យការអមសាលាដំបូងខេត្តសៀមរាប គឺលោក កើត វណ្ណារ៉េត។ លោកមានប្រសាសន៍នៅថ្ងៃទី១៧ ឧសភា ថា ជាច្រើនថ្ងៃកន្លងមកហើយ នៅលើទំព័រសារព័ត៌មាន គេហទំព័រវិទ្យុ ព្រមទាំងបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក (Facebook) បានចុះផ្សាយជាបន្តបន្ទាប់ ដោយចោទស្ថាប័នអយ្យការរបស់លោកថា បានចាប់ខ្លួនអ្នកភូមិជប់រំដេង ទៅឃុំឃាំងមិនត្រឹមត្រូវតាមនីតិវិធីច្បាប់ និងមានការឃុបឃិតគ្នាជាមួយនឹងសហគមន៍វៀតណាម ដែលជាភាគីទំនាស់ជាមួយអ្នកភូមិនោះជាដើម។
លោក កើត វណ្ណារ៉េត បញ្ជាក់ថា ការផ្សព្វផ្សាយបែបនេះ ដោយសារតែប្រធានផ្នែកស៊ើបអង្កេតរបស់សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក លោក នី ចរិយា ព្រមទាំងមេធាវីការពារក្តី គឺកញ្ញា ពូក យ៉ារ៉ាន់ អត់បានទៅសិក្សាឱ្យស៊ីជម្រៅអំពីអង្គហេតុនិងអំពីនីតិវិធីនៃច្បាប់ ព្រមទាំងនិយាយបំផ្លើសនៅក្នុងសន្និសីទកាសែត កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែឧសភា កន្លងទៅ៖ «គាត់អត់ត្រូវធ្វើសន្និសីទសារព័ត៌មានដែលមួលបង្កាច់មកលើស្ថាប័នអយ្យការខ្ញុំទាំងបំផ្លើសការពិតទាំងស្រុងអ៊ីចឹងទេ។ បើគាត់នៅតែព្យាយាមទៀត ខាងយើងខ្ញុំនឹងមានវិធានការផ្លូវច្បាប់ហើយ»។
កាលពីថ្ងៃទី១៥ ខែឧសភា ស្ថាប័នអយ្យការអមសាលាដំបូងខេត្តសៀមរាប បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយចំនួន ៥ទំព័រ ដើម្បីបំភ្លឺសាធារណជនកុំឱ្យយល់ច្រឡំ។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍នោះបានពន្យល់ថា បុរសអ្នកភូមិជប់រំដេង ២នាក់ ឈ្មោះ បឿន សុខ និង វ៉ែន ឡន ដែលមានទំនាស់ដីធ្លីជាមួយសហគមន៍វៀតណាម ឈ្មោះតាខ្មៅអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្ម និងឧស្សាហកម្ម គឺពិតជាបានទៅបំផ្លាញដំណាំ និងសង់ខ្ទមលើដីសហគមន៍មែន ទើបតុលាការសម្រេចឃុំខ្លួន។
នៅក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍នោះដែរ ស្ថាប័នអយ្យការអមសាលាដំបូងខេត្តសៀមរាប ក៏ចោទប្រកាន់សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក ថាបានធ្វើសន្និសីទកាសែតនិយាយបំផ្លើសខុសពីការពិត ព្រមទាំងញុះញង់ឱ្យមានការរើសអើងពូជសាសន៍ប្រឆាំងនឹងជនជាតិវៀតណាម ផង។
ទោះយ៉ាងណា សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក បានច្រានចោលសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ចោទប្រកាន់របស់តំណាងអយ្យការនេះ ដោយថា តំណាងអយ្យការកាន់សំណុំរឿងក្តីអ្នកភូមិជប់រំដេង ដែលមានជម្លោះដីធ្លីជាមួយសហគមន៍វៀតណាម នោះ កំពុងតែទាញយកស្ថាប័នអយ្យការទាំងមូលមកដាក់ភ្ជាប់ជាមួយនឹងរឿងរបស់បុគ្គល។
ប្រធានផ្នែកស៊ើបអង្កេតនៃសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក លោក នី ចរិយា មានប្រសាសន៍ថា នៅក្នុងសន្និសីទកាសែតកាលពីថ្ងៃទី១២ ខែឧសភា កន្លងទៅ គឺសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក មិនបានចោទស្ថាប័នអយ្យការទាំងមូលនៃសាលាដំបូងខេត្តសៀមរាបទេ គ្រាន់តែរិះគន់ជាលក្ខណៈបុគ្គលទៅលើព្រះរាជអាជ្ញារង ១រូប និងចៅក្រមស៊ើបអង្កេត ១រូប នៃសំណុំរឿងក្តីទំនាស់ដីធ្លីរវាងអ្នកភូមិជប់រំដេង ឃុំកន្ទួត ស្រុកស្វាយលើ ជាមួយសហគមន៍វៀតណាម ថាធ្វើការឃុំខ្លួនអ្នកភូមិដោយមិនត្រឹមត្រូវប៉ុណ្ណោះ។
លោក នី ចរិយា បង្ហាញជំហរថា បើទោះបីជាពេលនេះ ការរិះគន់របស់អាដហុក ទៅលើបុគ្គល ក៏ប៉ុន្តែត្រូវបានស្ថាប័នអយ្យការទាំងមូលចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មកប្រឈមជាមួយអាដហុក ក៏ដោយ លោកមិនព្រួយបារម្ភទេ គឺនៅតែបន្តគម្រោងប្ដឹងព្រះរាជអាជ្ញារង លោក សុខ កែវបណ្ឌិត និងលោក គី ឫទ្ធី ជាចៅក្រមស៊ើបសួរនៃសំណុំរឿងក្តីនោះទៅឧត្ដមក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គចៅក្រមដដែល៖ «អង្គការសង្គមស៊ីវិល រឿងគំរាមកំហែងរឿងអីនេះគឺថា នេះមិនមែនជាលើកទី១ទេ ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងណាជំហររបស់យើងនៅតែប្រកាន់យកការបម្រើសកម្មភាពឱ្យមានការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងមានយុត្តិធម៌»។
លោក នី ចរិយា ក៏បានច្រានចោលការចោទប្រកាន់របស់ស្ថាប័នអយ្យការអមសាលាដំបូងខេត្តសៀមរាប ដែលថាលោកបានញុះញង់ឱ្យមានការរើសអើងជាតិសាសន៍ប្រឆាំងនឹងជនជាតិវៀតណាម ក្នុងពេលធ្វើសន្និសីទកាសែតនោះ គឺមិនពិតទេ ពីព្រោះសកម្មភាពរបស់លោកកាលពីថ្ងៃទី១២ ខែឧសភា កន្លងទៅ គឺផ្តោតសំខាន់ទៅលើតែរឿងយុត្តិធម៌សម្រាប់មនុស្សជាតិប៉ុណ្ណោះ។
ការប្រឈមមុខដាក់គ្នារវាងអង្គការសិទ្ធិមនុស្សក្រៅរដ្ឋាភិបាល និងស្ថាប័នតុលាការនេះ បានកើតឡើងបន្ទាប់ពីកាលពីថ្ងៃទី៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៥ កន្លងទៅ សមត្ថកិច្ចបានចាប់ខ្លួនបុរសអ្នកភូមិជប់រំដេង ឃុំកន្ទួត ស្រុកស្វាយលើ ២នាក់ ដែលមានទំនាស់ដីធ្លីជាមួយសហគមន៍វៀតណាម ឈ្មោះតាខ្មៅអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្ម និងឧស្សាហកម្ម ហើយតុលាការបានសម្រេចឃុំខ្លួនអ្នកភូមិទាំងពីរនាក់ ដោយមិនព្រមដោះលែងទៅតាមការស្នើសុំរបស់មេធាវីទេ។
អ្នកសម្របសម្រួលអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ (LICADHO) ខេត្តសៀមរាប លោក នូ ពុទ្ធិ ឱ្យដឹងថា ថ្មីៗនេះ លោកបានចុះទៅពិនិត្យមើលនៅកន្លែងដីទំនាស់នោះទៀត។ ការចុះពិនិត្យបានមើលឃើញថា បន្ទាប់ពីសាលាខេត្តសៀមរាប បានចេញលិខិតជូនដំណឹងឱ្យសហគមន៍តាខ្មៅអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្ម និងឧស្សាហកម្ម ផ្អាកសកម្មភាពអភិវឌ្ឍន៍នៅលើផ្ទៃដីចំនួន ៤១៩ហិកតារដោយសារតែសហគមន៍មិនទាន់មានលក្ខណៈផ្លូវច្បាប់គ្រប់គ្រាន់ជាម្ចាស់ដី ឯផ្នែករដ្ឋបាលព្រៃឈើក៏ធ្លាប់ចុះទៅចាប់ត្រាក់ទ័រ ដែលឈូសឆាយដីទីនោះមក គឺសហគមន៍ បានផ្អាកសកម្មភាពទាំងស្រុង។
លោក នូ ពុទ្ធិ ចង់ពញ្ញាក់អារម្មណ៍តុលាការខេត្តសៀមរាប ឱ្យពិនិត្យមើលរឿងទំនាស់ដីធ្លីទីនោះឡើងវិញ ថាតើការសម្រេចឃុំខ្លួនបុរសអ្នកភូមិជប់រំដេង ២នាក់នោះ គឺជារឿងត្រឹមត្រូវ ឬក៏ជាការអនុវត្តលំអៀងទៅតាមផលប្រយោជន៍អ្វីមួយ?
ទោះយ៉ាងណា អ្នកសម្របសម្រួលអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ ខេត្តសៀមរាប ចង់ឱ្យសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក និងតុលាការគួរតែរិះរកវិធីដោះស្រាយដើម្បីបន្តភាពជាដៃគូដោយធ្វើការជាមួយគ្នាសម្រាប់យុត្តិធម៌សង្គម និងប្រទេសជាតិវិញ៖ «អំពាវនាវចុះដើម្បីកុំឱ្យថា ការយកអង្គការសង្គមស៊ីវិលជាឧបសគ្គ ជាឆ្អឹងទទឹងក ធ្វើម៉េចឱ្យយល់ថា យើងរួបរួមគ្នា យើងធ្វើការដើម្បីឱ្យសង្គមយើងមានការផ្ទៀងផ្ទាត់ពីគ្នាទៅវិញទៅមក»។
អង្គការលីកាដូយល់ថា ទាំងសង្គមស៊ីវិល និងស្ថាប័នរដ្ឋ ថ្វីដ្បិតតែធ្វើការតាមវិធីផ្សេងគ្នា ប៉ុន្តែមានគោលដៅតែមួយសម្រាប់ចូលរួមការអភិវឌ្ឍ និងលើកស្ទួយប្រទេសជាតិ ព្រមទាំងការរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរឱ្យមានសិទ្ធិសេរីភាព និងយុត្តិធម៌ ដូច្នេះអ្វីដែលសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក និងស្ថាប័នអយ្យការអមសាលាដំបូងខេត្តសៀមរាប កំពុងប្រទាំងប្រទើសគ្នានេះគឺគ្រាន់តែជាការមិនទាន់ស្វែងយល់ពីគ្នាទៅវិញទៅមកប៉ុណ្ណោះ មិនមែនជាបញ្ហាធំដុំទេ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។