សមាគមរោងចក្រកាត់ដេរជំរុញឱ្យសភាកែសម្រួលសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីសហជីព
2016.03.08
សមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា ហៅកាត់ថា ជីម៉ាក់ (GMAC) និងសមាគមពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា ហៅកាត់ថា ខែមហ្វ៊ីបា (CAMFEBA) ជំរុញឱ្យសភាកែសម្រួលមាត្រាមួយចំនួននៃសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីសហជីព ដែលនៅមានភាពចម្រូងចម្រាស។ សំណើសុំរបស់សមាគមរោងចក្រ ត្រូវបានសហជីពចាត់ទុកថា មានចេតនាជ្រៀតជ្រែកសហជីព។
សមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា ជីម៉ាក់ បញ្ជាក់ថា ភាគីខ្លួនមានក្ដីព្រួយបារម្ភពីមាត្រាមួយចំនួនដែលមានចែងនៅសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីសហជីពនេះ។ មាត្រាដែលភាគីលោកចង់ឱ្យកែសម្រួល គឺមាត្រាចែងអំពីការកំណត់ចំនួនសមាជិកក្នុងការបង្កើតសហជីព ការផ្ដល់ប្រភពថវិកាដល់ក្រសួងការងារ និងការផ្ដល់សិទ្ធិដល់ក្រសួងការងារ ដើម្បីព្យួរការចុះបញ្ជិការបស់សហជីពជាដើម។
អគ្គលេខាធិការរងនៃសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា លោក កាំង ម៉ូនីកា ថ្លែងនៅថ្ងៃទី៨ ខែមីនា ថា ចំណុចសំខាន់គឺត្រូវជំរុញឱ្យមានការកែសម្រួលមាត្រាមួយចំនួន ដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍ទាំងនិយោជក និងកម្មករ-និយោជិក។ លោកបញ្ជាក់ថា មាត្រា ១០ ត្រូវកែសម្រួលការកំណត់ចំនួនសមាជិកចំនួន ២០% នៃកម្លាំងពលកម្មសរុបក្នុងសហគ្រាសមួយ ទើបអាចបង្កើតសហជីពបាន ព្រោះថា បើកំណត់ត្រឹមចំនួន ១០នាក់ អាចបង្កើតសហជីពបាន ដូចក្នុងសេចក្ដីព្រាងនោះ គឺនាំឱ្យមានសហជីពច្រើនពេកក្នុងរោងចក្រសហគ្រាសមួយ ដែលបណ្ដាលឱ្យមានបញ្ហាប្រជែងគ្នា ហើយនិយោជកពិបាកចរចា។
លោក កាំង ម៉ូនីកា៖ «ដល់ពេលអ៊ីចឹង សួរថា តើនិយោជកគាត់ត្រូវចំណាយពេលវេលាប៉ុន្មានទៅចរចាជាមួយសហជីពទាំងអស់ហ្នឹង បើម្នាក់ៗ មានសិទ្ធិទាមទារដាក់សំណើនេះសំណើនោះ ហើយច្បាប់ថា និយោជកត្រូវតែជួបចរចា។ អ៊ីចឹងឧទាហរណ៍ថា មានសហជីព១០ សហជីព ២០ តើនិយោជក ថៅកែក្រុមហ៊ុន ថៅកែរោងចក្រហ្នឹង ត្រូវចំណាយពេលវេលាប៉ុន្មានទៅចរចាជាមួយសហជីពមួយៗ តូចៗ ហ្នឹង។ បើសិនជាសហជីពហ្នឹងជាតំណាងពិតប្រាកដរបស់កម្មករ គាត់មែនតែមួយ មានតែពីរទៅនៅក្នុងរោងចក្រហ្នឹង ហើយតំណាងកម្មករទាំងអស់មកចរចា»។
ក្រៅពីនេះខាងសមាគមរោងចក្រ និងសមាគមពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា ក៏សុំឱ្យកែសម្រួលមាត្រា ១៩ ដែលចែងថា មានតែតុលាការការងារប៉ុណ្ណោះ ដែលអាចព្យួរបញ្ជិកាសហជីពមិនឱ្យប្រតិបត្តិការ ប្រសិនបើសហជីពត្រូវបានរកឃើញថា បានអនុវត្តការងារដោយរំលោភច្បាប់។
លោក កាំង ម៉ូនីកា មានប្រសាសន៍ថា ខាងនិយោជក ចង់ឱ្យច្បាប់នេះផ្ដល់អំណាចដល់ក្រសួងការងារ និងបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈ អាចសម្រេចព្យួរបញ្ជិការបស់សហជីព ដែលរំលោភច្បាប់៖ «ក្រសួងការងារជាអ្នកមានសិទ្ធិអំណាចព្យួរបញ្ជិកាដែរ ពីព្រោះក្រសួងការងារជាអ្នកចេញបញ្ជិកាឱ្យសហជីព ដែលបានអនុវត្តន៍រំលោភលើច្បាប់»។
ទាក់ទងនឹងចំណុចនេះ ប្រធានសហភាពចលនាកម្មករកម្ពុជា លោក ប៉ាវ ស៊ីណា យល់ថា ក្រសួងអាចនឹងធ្វើអ្វីៗ ទៅតាមសំណើសុំរបស់និយោជក។ លោកបន្តថា ចំណុចនានា ដែលខាងសមាគមនិយោជកលើកឡើង គឺចង់បំផ្លាញសហជីព និងសិទ្ធិកម្មករក្នុងការបង្កើតសហជីព៖ «ការដាក់កំណត់ ២០% ស្នើឡើងដោយនិយោជកហ្នឹង គាត់ទប់ស្កាត់កុំឱ្យបង្កើតបាន។ ឧទាហរណ៍រោងចក្រមួយមានកម្មករមួយពាន់នាក់ ដើម្បីរកសមាជិកឱ្យបាន ២០% ហ្នឹង ទាល់តែមានពីររយនាក់ ទើបអាចបង្កើតបាន ហើយ ២០% ហ្នឹងទៀត ទាល់តែគាត់ហ្នឹងជាសមាជិកសហជីព បានបំពេញបែបបទត្រឹមត្រូវរួចរាល់អស់ហើយ បានអាចចុះបញ្ជីអីផ្សេងៗ»។
មន្ត្រីនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន ថ្លែងនៅល្ងាចថ្ងៃទី៨ ខែមីនា ថា លោកមិនបានឃើញសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានរបស់សមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា នៅឡើយទេ ព្រោះជាថ្ងៃឈប់សម្រាក។ ប៉ុន្តែលោកចាត់ទុកថា នោះជាសំណូមពររបស់ខាងនិយោជក ហើយអាចលើកផ្ទាល់មាត់ក្នុងសិក្ខាសាលានៅថ្ងៃទី ៩ មីនា៖ «សំណូមពរក៏សំណូមពរទៅ ទុកដាក់នៅក្នុងអង្គសិក្ខាសាលាស្អែកទៅ។ គាត់ក៏នឹងចូលរួមដែរ មិនចាំបាច់លិខិតស្នាមអីទេ ឱ្យឡើងនិយាយតែម្ដងទៅឱ្យឮទាំងអស់គ្នា»។
ក្រោយពីមានការស្នើសុំពីសង្គមស៊ីវិលឲ្យរដ្ឋសភាកែប្រែមាត្រាមួយចំនួននៅក្នុងសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីសហជីពដែលរដ្ឋាភិបាលបានអនុម័តរួច គណបក្សមានអាសនៈនៅរដ្ឋសភាទាំងពីរបានសម្រេចបង្កើតក្រុមការងារចំពោះកិច្ចដើម្បីពិនិត្យ និងពិភាក្សាទៅលើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ។ មាត្រាមួយចំនួននៃសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ ត្រូវបានក្រុមការងារកែប្រែ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ភាគីសហជីពនៅមិនទាន់ពេញចិត្តនៅឡើយ ដោយចង់ឲ្យក្រុមការងារនៃបក្សនយោបាយកែប្រែបន្ថែមទៀត មុននឹងបញ្ជូនទៅឲ្យរដ្ឋសភាពិនិត្យ និងអនុម័ត។
រដ្ឋសភាគ្រោងនឹងធ្វើសិក្ខាសាលាពិគ្រោះយោបល់លើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ ជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធបន្តទៀត នៅថ្ងៃទី៩ ខែមីនា។ នៅថ្ងៃដដែលនោះ ក្រុមសហជីព និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលចំនួន ២១ ប្រកាសថា នឹងធ្វើសន្និសីទសារព័ត៌មានមួយនៅមុខរដ្ឋសភាដើម្បីបង្ហាញជំហររបស់ខ្លួន៕