គណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍រដ្ឋសភា គ្រោងនឹងបើកកិច្ចប្រជុំពិភាក្សាសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីអង្គការសមាគម នៅថ្ងៃច័ន្ទ ទី២៣ មិថុនា ដើមសប្ដាហ៍ក្រោយ។ នៅមុនពេលគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍សភាប្រជុំនេះ ក្រុមអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល បានដាក់សំណើទៅអនុប្រធានរដ្ឋសភា ឲ្យពិចារណាឲ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ចំពោះសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ដ៏ចម្រូងចម្រាសនេះ និងថា ប្រសិនបើចាំបាច់ត្រូវមានច្បាប់នេះ គួរតែមានកិច្ចពិគ្រោះយោបល់ឲ្យបានពេញលេញជាមុនសិន។
អ្នកតំណាងរាស្ត្រ និងជាអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋសភា បញ្ជាក់ថា កិច្ចពិភាក្សារបស់គណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ នឹងត្រូវធ្វើឡើងនៅមុនពេលបញ្ជូនសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីអង្គការសមាគម ទៅឲ្យគណៈកម្មការជំនាញពាក់ព័ន្ធ។
អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋសភា លោក ឈាង វុន មានប្រសាសន៍នៅរសៀលថ្ងៃទី១៧ ខែមិថុនា ថា បន្ទាប់ពីកិច្ចប្រជុំនោះ គណៈកម្មការជំនាញពាក់ព័ន្ធ នឹងចាប់ផ្ដើមស្រាវជ្រាវច្បាប់ជាតិ និងអន្តរជាតិពាក់ព័ន្ធជាមុនសិន។ លោកថា ក្នុងដំណាក់កាលនោះហើយដែលគណៈកម្មការជំនាញត្រូវសម្រេចថា តើគួរចេញច្បាប់នេះ ឬទម្លាក់ចោល មុនពេលបង្កើតឲ្យមានកិច្ចពិគ្រោះយោបល់ជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធ។ លោក ឈាង វុន ពុំបានឆ្លើយថាយ៉ាងណាឡើយ នៅពេលដែលចោទសួរថា តើច្បាប់អង្គការនេះជាការប្រញាប់ឬទេ? ប៉ុន្តែលោកបញ្ជាក់ថា កម្ពុជា គួរតែមានច្បាប់នេះនៅពេលដែលបណ្ដាប្រទេសជាច្រើនក្នុងពិភពលោក មានច្បាប់នេះដែរ៖ «គណៈកម្មការត្រូវពិភាក្សាផ្ទៃក្នុងនឹងគណៈកម្មការពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត។ ជាទម្លាប់ គឺនីតិវិធីមានតែមួយទេ ច្បាប់នេះត្រូវយកទៅពិគ្រោះយោបល់ ក្នុងនោះ អង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួនធំ ត្រូវអញ្ជើញមក មន្ត្រីរាជការដែលពាក់ព័ន្ធ អង្គទូតផ្សេងៗដែលយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងហ្នឹង»។
ពាក់ព័ន្ធនឹងសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីអង្គការសមាគមនេះ ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលជាង ១០ស្ថាប័ន បានជួបជាមួយអនុប្រធានរដ្ឋសភា លោក កឹម សុខា។ ពួកគេស្នើឲ្យសភាទម្លាក់ចោលច្បាប់នេះ ប្រសិនបើពុំមានការពិគ្រោះយោបល់។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការតម្លាភាពកម្ពុជា លោក ព្រាប កុល មានប្រសាសន៍ថា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ចុងក្រោយស្ដីពីអង្គការសមាគម មានបញ្ហាជាច្រើន ដែលរដ្ឋសភាគួរតែពិចារណាឲ្យបានដិតដល់៖ «ធ្វើឲ្យទីធ្លាប្រជាធិបតេយ្យរួមតូច និងដើរថយក្រោយ ប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិសេរីភាពខាងសមាគម នយោបាយ និងប៉ះពាល់ដល់ក្រុមយុវជន និងក្រុមប្រជាពលរដ្ឋដែលធ្វើការក្នុងសហគមន៍ ដែលរៀបចំក្រៅផ្លូវការ ហើយគាត់ធ្វើសកម្មភាពជួយដល់ដំណើរការលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងអភិបាលកិច្ច។ យើងសង្ឃឹមថា រដ្ឋសភា និងតំណាងរាស្ត្រ ពិចារណាដិតដល់ពីបញ្ហានេះមុននឹងអនុម័ត»។
មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ដែលបានវិភាគសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ ថាមានចំណុចព្រួយបារម្ភចំនួន៥ រួមមាន ការមិនចែងពីអង្គការសហគមន៍មូលដ្ឋាន ដែលអាចឲ្យមានការបកស្រាយប៉ះពាល់ដល់ដំណើរការពួកគេ។ សមាគម និងអង្គការ តម្រូវឲ្យចុះបញ្ជីដែលលែងជាជម្រើស ដែលនឹងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់អង្គការសមាគម ដែលត្រូវគេបដិសេធមិនឲ្យចុះបញ្ជី។ ចំណែកអង្គការអន្តរជាតិ ក៏តម្រូវឲ្យចុះបញ្ជីតាមនីតិវិធីសាំញ៉ាំ។ ការបង្ហាញបញ្ញត្តិមិនច្បាស់លាស់ពីឯករាជភាពរបស់អង្គការសមាគមពីគណបក្សនយោបាយ និងការផ្ដល់អំណាចឲ្យក្រសួងមហាផ្ទៃ លុបឈ្មោះអង្គការសមាគមពីបញ្ជី ដែលជាចំណុចគួរឲ្យព្រួយបារម្ភជាងគេ។
មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ក៏បានស្នើដែរថា ប្រសិនបើពុំមានកិច្ចពិគ្រោះយោបល់ឲ្យបានទូលំទូលាយទេ ច្បាប់នេះគួរតែត្រូវរដ្ឋសភាបដិសេធចោល។
ឆ្លើយតបនឹងសំណើនេះ អនុប្រធានរដ្ឋសភា និងជាអនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា មានប្រសាសន៍ថា លោក និងអ្នកតំណាងរាស្ត្រដទៃទៀតរបស់គណបក្សលោក នៅតែប្រកាន់ជំហរថា ច្បាប់នេះពុំចាំបាច់ឡើយ៖ «បើអាចពន្យារពេលបាន គួរតែយកច្បាប់ដែលចាំបាច់មកធ្វើមុន។ បើសិនរដ្ឋាភិបាលយល់ឃើញថាចាំបាច់ ហើយបង្ហាញពីហេតុផលច្បាស់លាស់ យើងគួរតែមានការពិភាក្សាបើកឲ្យទូលំទូលាយ»។
សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីអង្គការសមាគម ដែលទើបទៅដល់ដៃរដ្ឋសភានេះមាន ៩ជំពូក និង ៣៩មាត្រា បន្ទាប់ពីគណៈរដ្ឋមន្ត្រីបានសម្រេចលុបចេញមាត្រាចំនួន២ ទាក់ទងនឹងថវិកាអង្គការសមាគម។ ទាំងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល និងអ្នកតំណាងរាស្ត្រ គណបក្សកាន់អំណាចអះអាងជាច្រើនលើកច្រើនសាហើយថា ច្បាប់គ្រប់គ្រងអង្គការសមាគមដែលត្រៀមចាំការអនុម័តពីរដ្ឋសភានេះ គឺជាបទដ្ឋានច្បាប់គាំពារដល់អង្គការសមាគម គឺមិនដូចអ្វីដែលអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលបារម្ភឡើយ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។