សិក្ខាសាលាពិគ្រោះយោបល់លើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ថ្មីស្ដីពីចរាចរណ៍ផ្លូវគោក
2014.10.21
សេចក្តីព្រាងច្បាប់ថ្មីស្ដីពីចរាចរណ៍ផ្លូវគោក ត្រូវបានអ្នកតំណាងរាស្ត្រ ក្រសួងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ សង្គមស៊ីវិល ម្ចាស់ជំនួយ ក្រុមយុវជន ព្រះសង្ឃ ប្រមាណជាង ២០០នាក់និងអង្គ ពិគ្រោះយោបល់ពេញមួយថ្ងៃ ដើម្បីលម្អិតលើសេចក្តីព្រាងច្បាប់នោះ នៅមុនពេលសភាអនុម័ត ហើយដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ជាសាធារណៈ។
មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល សមាជិកអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល សមាជិកសភា បានបើកវេទិកាសាធារណៈជួបប្រជុំគ្នាជាច្រើនដង ដើម្បីពិភាក្សាអំពីសេចក្តីព្រាងច្បាប់ថ្មី ស្ដីពីចរាចរណ៍ផ្លូវគោកឲ្យបានទូលំទូលាយ ដើម្បីឲ្យច្បាប់ថ្មីនោះមានខ្លឹមសារគ្រប់គ្រាន់ អាចទប់ស្កាត់គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍នៅពេលអនុវត្តច្បាប់។
របាយការណ៍របស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ ឲ្យដឹងថា រយៈពេល ៩ខែឆ្នាំ២០១៤ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ស្ថានភាពគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍កើតមានជិត ៤.០០០ករណី មានអ្នកស្លាប់ ១.៦៣០នាក់ របួសធ្ងន់ ៣.៤៧០នាក់ របួសស្រាល ២.៥៤៨នាក់។
តួលេខនេះ ត្រូវបានប្រធាននាយកដ្ឋានកណ្ដាលសណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ នៃអគ្គស្នងការដ្ឋាននគរបាលជាតិ ឧត្តមសេនីយ៍ឯក ហ៊ឹម យាន បង្ហាញក្នុងសិក្ខាសាលាពិគ្រោះយោបល់លើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ថ្មី ស្ដីពីច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោក នៅក្នុងវិមានរដ្ឋសភា នៅថ្ងៃទី២១ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៤៖ «ពិសេស គឺភាពខ្លបខ្លាចអ្នកប្រព្រឹត្តិល្មើស ឲ្យគិតគូរថាបើសិនជាមិនពាក់មួក គឺខ្លួនត្រូវបង់ប៉ុន្មាន ១ម៉ឺន ៥ពាន់រៀលក្នុង១ករណី បើពួកអ្នកដឹកលើសចំណុះ យើងនឹងផាកទៅតាមចំនួនមនុស្សដែលដឹកលើស មិនមែនផាករួមមួយករណីទេ បើលើសម្នាក់គិតប៉ុន្មាន លើសពីរនាក់គិតប៉ុន្មាន»។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន លោក ត្រាំ អ៊ីវតឹក ថ្លែងថា ឆ្លើយតបនឹងស្ថានភាពគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍នេះ ក្រសួងសហការរៀបចំសេចក្តីព្រាងច្បាប់ថ្មីស្ដីពីចរាចរណ៍ផ្លូវគោកឲ្យល្អប្រសើរ ចូលរួមអនុវត្តសេចក្តីសម្រេចរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ស្ដីពីទសវត្សរ៍សុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ផ្លូវគោក និងទិសដៅពង្រឹងការទប់ស្កាត់ និងកាត់បន្ថយចំនួនអ្នកស្លាប់ដោយគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍។ លោកបន្តថា ច្បាប់ថ្មីនេះតម្រូវឲ្យរថយន្តដឹកទំនិញមានទម្ងន់លើសពី ១៦តោន ឬរថយន្តដឹកអ្នកដំណើរផ្ទុកមនុស្សចាប់ពី ៣៥នាក់ ត្រូវមានអ្នកបើកបរពីរនាក់ អនុញ្ញាតឲ្យម៉ូតូផ្ទុកមនុស្សពីរនាក់ និងកុមារម្នាក់ ហើយកុមារអាយុ ៣ឆ្នាំឡើង ត្រូវពាក់មួកសុវត្ថិភាពដូចមនុស្សធំដែរ តម្រូវឲ្យកំណត់ល្បឿនសម្រាប់យានជំនិះគ្រប់ប្រភេទនៅក្នុងអនុក្រឹត្យ ដើម្បីឲ្យស្របតាមស្ថានភាពអភិវឌ្ឍន៍ផ្លូវ តម្រូវឲ្យម្ចាស់យានយន្តសុំលុបចេញពីបញ្ជីយានយន្ត បើឈប់ប្រើប្រាស់ តម្រូវឲ្យម្ចាស់ហាងលក់យានយន្ត ចុះបញ្ជីសម្គាល់ និងស្លាកលេខ មុននឹងប្រគល់ទៅឲ្យអ្នកទិញ បន្ថែមសុពលភាពប័ណ្ណបើកបរប្រភេទ "ក ខ" រហូតដល់ ១០ឆ្នាំ និងប្រភេទ "គ ឃ ង" រហូតដល់ ៥ឆ្នាំ លើកលែងការផ្ដន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារចំពោះអ្នកបើកបរម៉ូតូដែលគ្មានប័ណ្ណបើកបរ គ្មានប័ណ្ណសម្គាល់ គ្មានស្លាកលេខសម្គាល់យានជំនិះ តែកំណត់ការពិន័យអន្តរកាលវិញ បង្កើនការពិន័យអ្នកបើកបរមានជាតិអាល់កុលចាប់ពី ០,៤០មិល្លីក្រាមក្នុង១លីត្រខ្យល់ ឬ ០,៨០ក្រាមក្នុង១លីត្រឈាម ពិន័យជាប្រាក់ពី ៨០ម៉ឺនរៀល ទៅ ៤០លានរៀល ជាដើម។
តំណាងរាស្ត្រ និងសង្គមស៊ីវិល ផ្តល់យោបល់ថា ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាតិ និងឯកជន ត្រូវជួយផ្សាយអំពីវិធីប្រើប្រាស់ផ្លូវ សញ្ញាចរាចរណ៍ និងការអប់រំផ្សេងៗទៀត ដើម្បីលើកកម្ពស់សីលធម៌ជាតិ បន្ថយការនាំយានយន្តចាស់ៗដែលជាកត្តាចម្បងបង្កគ្រោះថ្នាក់តាមផ្លូវ និងប៉ះពាល់បរិស្ថានធ្ងន់ធ្ងរ។ ទន្ទឹមនោះ សុំបញ្ឈប់នាំចូលរថយន្តចង្កូតស្តាំ ទោះបីជាអំណោយក៏ដោយ ព្រោះវាផ្ទុយពីការគោរពច្បាប់ចរាចរណ៍ក្នុងស្រុក ដែលបើកបរប្រកាន់ស្តាំ សុំបន្ថែមក្នុងច្បាប់អំពីការដាក់ពិន័យអ្នកបើកបរប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទ ការចតរថយន្ត ហើយអ្នកបើកបរចុះចោលចង្កូត និងការតាំងលក់ឥវ៉ាន់លើចិញ្ចើមផ្លូវ និងចំណីផ្លូវ បង្កការកកស្ទះចរាចរណ៍ និងគ្រោះថ្នាក់៖ «ពីព្រោះថា បើយើងទៅដាក់ទោសទណ្ឌផាកពិន័យ ហើយមនុស្សមិនយល់ វានឹងធ្វើឲ្យច្បាប់ហ្នឹងអត់មានប្រសិទ្ធភាព វានឹងបង្កើនឲ្យមានការកេងចំណេញពីអ្នកអនុវត្តន៍ច្បាប់ទៅលើពលរដ្ឋ ដែលជាអ្នកប្រើប្រាស់ច្បាប់ហ្នឹងទៅវិញ»។
ព្រះតេជព្រះគុណ ឆេង សីហា មានថេរដីកាថា ច្បាប់ចរាចរណ៍ថ្មីតម្រូវឲ្យអ្នកជិះម៉ូតូពីក្រោយ ត្រូវពាក់មួកសុវត្ថិភាព ប៉ុន្តែមិនដឹងថាតាមព្រះវិន័យ ព្រះសង្ឃពាក់មួកសុវត្ថិភាព ត្រូវ ឬខុសទេ៖ «បើសិនជាឲ្យលោកពាក់មួកសុវត្ថិភាព កាលណាដែលលោកគង់ខាងក្រោយខ្លាចគ្រោះថ្នាក់អ៊ីចឹង អាត្មាគិតថា បើយើងគិតរឿងសមមិនសម វាទាក់ទិននឹងអាយុជីវិតម្យ៉ាងទៀត»។
ថ្លែងទៅការអង្គសិក្ខាសាលាពិគ្រោះយោបល់លើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោកថ្មី អនុប្រធានទី២នៃរដ្ឋសភា លោក ងួន ញិល គាំទ្រឲ្យគណៈកម្មការទី៩ បន្តពង្រឹងការត្រួតពិនិត្យ និងលើកកម្ពស់តាមដានការអនុវត្តច្បាប់ និងគោលនយោបាយពាក់ព័ន្ធនានា សំដៅទប់ស្កាត់គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ និងធានាសុវត្ថិភាពជូនប្រជាពលរដ្ឋ។ បន្តពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយក្រសួង និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ អង្គការជាតិអន្តរជាតិ វិស័យឯកជន និងគ្រឹះស្ថានសិក្សា ក្នុងការផ្សព្វផ្សាយ និងអនុវត្តច្បាប់ចរាចរណ៍ឲ្យកាន់តែទូលាយ និងមានប្រសិទ្ធភាព។
អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានដឹកជញ្ជូននៃក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន លោក ចាន់ តារា ឲ្យដឹងថា សេចក្តីព្រាងច្បាប់ថ្មីស្ដីពីចរាចរណ៍ផ្លូវគោក កើតចេញពីការធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ស្ដីពីចរាចរណ៍ផ្លូវគោក ដោយកែសម្រួលលើមាត្រាចំនួន ៦៤មាត្រា រក្សាខ្លឹមសារចាស់ចំនួន ១៣មាត្រា បន្ថែមមាត្រាថ្មីចំនួន ១៥មាត្រា និងលុបចោលចំនួន ១៨មាត្រា។ លោកបន្តថា សេចក្តីព្រាងច្បាប់ថ្មីស្ដីពីចរាចរណ៍ផ្លូវគោក បានដាក់ជូនរដ្ឋសភាពិនិត្យកាលពីថ្ងៃទី២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៤ ដែលមាន ១២ជំពូក និង ៩២មាត្រា៕